Ülke notumuz neden şimdi arttı?

D&uuml;nyanın altıncı b&uuml;y&uuml;k ekonomisinin, İtalya nın &uuml;lke kredi notunun d&uuml;şt&uuml;ğ&uuml; g&uuml;n, S&amp;P T&uuml;rkiye nin BB olan kredi notunu teyit etti ve yerel para cinsi notunu BBB- ye y&uuml;kseltti. T&uuml;rkiye nin hakettiği olmasa da olumlu bir adım.Kararda; finans sekt&ouml;r&uuml;ndeki iyileşmeye dikkat &ccedil;ekiliyor. Daha &ouml;nce bu k&ouml;şede defalarca yazdım; &ouml;zellikle gelişmiş olanlarla karşılaştırılınca, &ouml;demeler dengesi hari&ccedil;, ekonominin g&ouml;r&uuml;n&uuml;m&uuml;nde sorun yok. Zaten S&amp;P de buna atıfta bulunuyor. D&ouml;viz cinsi kredi notu h&acirc;l&acirc; yatırım yapılabilir seviyenin altında olduğunu vurguluyor. Kredi derecelendirme kuruluşuna g&ouml;re TL ile yatırım yapılabilir, ama d&ouml;vizle olunca dikkat edilmeli. Bu bir anlamda malumun ilanı. Yabancı yatırımcılar, zaten d&ouml;viz bozdurarak hisse senedi ve Hazine k&acirc;ğıdı alıyorlardı. En azından bu yatırım ara&ccedil;larında en &ccedil;ok getiri bu sayede elde edilebiliyordu. Bize doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının &ouml;n&uuml;n&uuml; a&ccedil;acak not lazım.ABD li kredi derecelendirme kuruluşu, T&uuml;rkiye nin kredi notunu y&uuml;kseltmek i&ccedil;in, cari a&ccedil;ığın d&uuml;ş&uuml;r&uuml;lmesi ve y&uuml;ksek i&ccedil; kredi genişlemesinin yavaşlatılmasının yanı sıra kalıcı sosyal g&uuml;venlik reformlarıyla g&uuml;&ccedil;lendirilmiş mali disiplini şart koşuyor. Bu t&uuml;r yapısal reformlar yazıldığı kadar kolay işler değil. Bu durumda d&ouml;viz notumuzun y&uuml;kselmesi i&ccedil;in bekleyeceğiz demektir.O zaman bu, iki arada bir deredeki, ne olduğu tam anlaşılamayan not artışının gereği ne? Şimdi bazı okurlarım, not y&uuml;kseltilmiş, &uuml;lke yatırım yapılabilir d&uuml;zeye &ccedil;ıkarılmış, sen nelerin peşindesin diyebilirler. Benim tecr&uuml;bem bu t&uuml;r kararların arkasında zaman zaman siyasi m&uuml;lahazaların da etken olabildiği y&ouml;n&uuml;nde.Burada yorum yapmak yerine, soru sormanın ve kararı sizlere bırakmanın yararlı olacağını d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yorum:Bundan yaklaşık olarak on g&uuml;n kadar &ouml;nce, siyasi gelişmelere bağlı olarak &uuml;lke kredi notunun y&uuml;kseltileceği konuşuluyor muydu? Konuşuldu ise, buna bağlı olarak yatırım kararlarını değiştirenler oldu mu?S&amp;P nin yerli para yatırımlar i&ccedil;in aldığı bu karar neden d&uuml;n ve saat 14.00 civarında a&ccedil;ıklandı? D&uuml;n veya birka&ccedil; g&uuml;n &ouml;ncesinde bizim bilmediğimiz bir ekonomik karar mı alındı? Ekonomik verilerde bir şey mi değişti?Kararın televizyonlara d&uuml;şmesinin ardından ilk saatlerde yaşanan hareketlilikten kazan&ccedil;lı &ccedil;ıkanlar oldu mu?Yine sorular uzamaya başladı. Soru sormak her zaman kolay. Asıl olan doğru cevapları bulabilmekte. TİCARET SAVAŞLARI BAŞLIYOR (MU?)İ&ccedil;eride bunlar olurken,d&uuml;nyada da &ccedil;ok ilgin&ccedil; gelişmeler yaşanmaya başlandı.Brezilya ya ithal edilen ara&ccedil;lardan alınan ve y&uuml;zde 7-25 aralığında olan bir ithalat vergisinin oranı y&uuml;zde 37-55 aralığına y&uuml;kseltmiş. Diğer bir deyimle, yurt dışında &uuml;retilen ara&ccedil;lardaki yerli &uuml;retim katkı oranına bağlı olarak alınan vergi değişiyor. (Darısı başımıza)Sanırım bu bir ilk deneme olacak. Eğer &ccedil;ok fazla itiraz gelmezse, uygulama diğer sekt&ouml;rlere de yaygınlaştırılacak. Dolayısıyla i&ccedil; &uuml;retimi teşvik ederek, istihdam sorununun &ccedil;&ouml;z&uuml;m&uuml;nde &ouml;nemli bir adım atılacak.Ancak işin bir de Brezilya ya ihracat yapan &uuml;lkelerin alabileceği karşı &ouml;nlemler boyutu var. Bir &uuml;lke kendi ekonomisini ithalatın olumsuz etkilerinden koruyacak &ouml;nlemler alınca, bu ister istemez oraya ihracat yapan &uuml;lkelerin canını yakacak. Onlar da karşı tedbirler alacak ve karşılıklı negatif etkileşimleri olan bir s&uuml;re&ccedil; başlayacak. &Ouml;rneğin, Brezilya dan ithal edilen mallara engel &ccedil;ıkarmaya başlayacaklar.Ticari savaş sadece iki, &uuml;&ccedil; &uuml;lkeyle sınırlı olursa b&uuml;y&uuml;k bir sorun yaratmaz. Bu amaca y&ouml;nelik olarak, DT&Ouml; n&uuml;n bazı &ccedil;&ouml;z&uuml;mleyici mekanizmaları bulunuyor. B&ouml;ylelikle bir &uuml;lkedeki kural dışı uygulamanın yaygınlaşmasını engellenmeye &ccedil;alışıyor. Eğer DT&Ouml; g&ouml;revini yerine getirilemez ve bu t&uuml;r engellerin uygulaması yaygınlaşırsa, işin sonunun nereye gideceği ş&uuml;pheli.Umarım, 1929 B&uuml;y&uuml;k Buhranı ndan sonra yaşanan tarih tekerr&uuml;r etmez.