Isparta’daki üzücü kazayı yaşayan tarım işçileri sigortalı olmak isterse primlerini ceplerinden ödemek zorundadırlar. Günde 25-30 lira yevmiye ile sadece yaz aylarında iş bulan tarım işçileri 12 ay ayda 265 lira prim ödeme şartıyla sigortalı sayılıyor
Geçen hafta, önce Ermenek’te maden kazası ardından Isparta’da tarım işçilerini taşıyan araç kazası ile sarsıldı. Basında bu haber verilirken de “Tarım işçilerinin hiçbirinin sigortası yokmuş” şeklinde verildi.
*Isparta’nın Yalvaç İlçesi’ndeki kazada elma toplamaya giden 18 kadın işçi ölmüştü.
Sosyal güvenlik reformu denilen 5510 sayılı Kanun 1.10.2008 günü yürürlüğe girdi ve o gün 1984 yılından beri var olan 2925 sayılı Tarım SSK ortadan kaldırıldı ve tamamen sigortasız-sosyal güvenlik kapsamı dışında bırakıldılar. Sonrasında gelen tepkilerden sonra 6111 sayılı yasa ile 2011 yılında 5510 sayılı Kanun’a eklenen, ek 5. madde ile sigortaları (KENDİ CEPLERİNDEN ÖDENMEK KAYDIYLA) geri getirildi. Yani, günde 25-30 lira yevmiye ile sadece yaz aylarında iş bulan tarım işçileri yılın 12 ayı ayda 265 lira prim ödeme şartıyla sigortalı sayıldılar.
İlgili maddeye göre:
Ek Madde: 13/02/2011 - 6111 S.K./51. md.)
4’üncü madde ile isteğe bağlı sigortalılık hükümleri ve 506 sayılı Kanun’un geçici 20’nci maddesi kapsamında sigortalı olmayan, kendi sigortalılıklarından dolayı bu kanunlara göre gelir veya aylık almayan ve 18 yaşını doldurmuş olanlardan; tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanlar, örneği kurumca hazırlanan ve kurumca belirlenen ilgili muhtarlık, birlik, kuruluş, il veya ilçe tarım müdürlükleri tarafından usulüne uygun olarak düzenlenip onaylanmış belgeleri ile talepte bulundukları tarihten itibaren sigortalı sayılırlar.
Tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanlar, 4’üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılırlar. Bunlar hakkında bu kanunun kısa vadeli sigorta kolları bakımından yalnızca iş kazası ve meslek hastalığı sigortası, uzun vadeli sigorta kolları yönünden malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası ile genel sağlık sigortası hükümleri uygulanır.
... Bu madde kapsamındaki sigortalılar, 82’nci maddeye göre belirlenen prime esas kazancın alt ve üst sınırı arasında olmak kaydıyla sigortalı tarafından belirlenen günlük kazancın otuz katının % 34.5’i oranında prim öderler. Bunun % 20’si malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları, % 12.5’i genel sağlık sigortası, % 2’si iş kazası ve meslek hastalıkları sigortası primidir...”
Yani, ayda asgari ücret (1134 lira) gelirleri varmış gibi yüzde 2 iş kazası, yüzde 20 emeklilik, yüzde 12.5 genel sağlık sigortası primi öderler. Bu sene 22 günlük prim ödüyorlar, bu oran her sene bir puan artarak yüzde 30’a ulaşacak.
TEST YAPTIRMAYAN 272 TL ÖDÜYOR
Genel Saglık Sigortası (GSS) ile Türkiye’de ikamet eden herkes gelir testine girmek zorunda. Hiçbir sağlık güvencesi olmayan yaklaşık 1 milyon 800 bin kişi ile, vizeleri bitecek 9 milyon 200 bin kişinin de vize bitiş tarihinden itibaren bir ay içinde ‘gelir testi’ yaptırmaları gerekiyor. Bu kişiler, ‘gelir testi’ yaptırmazlarsa her ay 272 lira sağlık primi ödüyorlar. Tarım işçileri gibi gruplar da gelir testi yaptırmazlarsa bu rakamı ödemeleri gerekiyor.
TAKSİ-MİNİBÜS ŞOFÖRLERİ, EV HİZMETLİLERİ UYGULAMAYA TABİ
Tıpkı, tarım işçileri gibi sinema, film ve dizilerde figüranlık yapanlar, şehiriçi taksi-minibüs sürücüleri de aynı uygulamaya tabi oldukları gibi en son 6552 sayılı Torba Yasa ile de ek hizmetlileri de bu uygulamanın içine alınmışlardır. Yani, toplumun en düşük gelir grubu kendi ceplerinden prim ödemek kaydıyla sosyal güvenlik sistemine girebilirler.
