Ali Bey, emeklilik zamanım geldi, ama bana “Dilekçeni yılbaşından sonra ver” diyorlar. Yılbaşından önce vermek ile sonra vermek arasında ne fark olur? İsmi saklı
Emekli aylığının hesaplanmasının basitçe formülü 1990 ve takip eden yıllardaki ortalama aylık kazancınız ile aylık bağlama oranının çarpımıdır. Ancak iş bu kadar da basit değil tabii ki; öncelikle geçmiş yıl kazançlarının güncellenmesi olayı var. Ayrıca 31.12.1999 öncesi çalışmalar için aylık bağlama oranı (ABO) farklı, 1.1.2000 ile 30.09.2008 arasındaki ABO daha farklı. En kötü ABO ise 1.10.2008 sonrası günler için hesaplanıyor.
YILBAŞI NE FARK ETTİRİYOR?
Geçmiş yıllar kazançlarının emekli olduğunuz yılın ocak ayına güncellenmesinde 30.09.2008 gününe kadar geçmiş yıllar, TÜFE (enflasyon) oranı ile geçmiş yıllar büyüme oranının (GSMH’nin artış oranı) çarpımıyla sağlanırken, 1.10.2008 sonrası dönem için TÜFE’nin tamamı, büyümenin ise sadece yüzde 30’u dikkate alınmaktadır. Büyüme (2014 yılı) oranı ise halen yüzde 3 ile 4 arasında beklenmektedir; bu rakamın yüzde 30’u ise 0.9 ile 1.2 arasındadır. Yani emeklilik dilekçenizi yılbaşından sonra verirseniz geçmiş yıllar kazancınız yüzde 0.9 veya yüzde 1.2 oranında fazla değerlendirilecek. Buna karşın kaybınız da olacak. Çünkü emeklilik dilekçenizi yılbaşından önce verirseniz, enflasyon oranı kadar kaybınız olacak. Şöyle ki: Yılbaşından önce emeklilik dilekçenizi verdiğinizde hem 2014 yılı Ocak hem de 2014 yılı Temmuz dönemi ve 2015 Ocak ayı zamları emekli aylığınıza eklenecek. Yılbaşından sonra emeklilik dilekçesi verirseniz bu sefer sadece 2015 Ocak ayı zammı aylığınızı etkileyecek. 2014 yılı enflasyon oranı toplamda yüzde 8 ile 9 gibi olacak beklentisi var. Büyüme oranı da yüzde 3 ile 4 gibi bekleniyor. Bu durumda SSK ve Bağ-Kur’dan emeklilik dilekçesi verecek olanların emekli aylığı baz alındığında, yılbaşından önce verilmesi daha avantajlı görünüyor. Öte yandan işçiler emekli olurken kıdem tazminatı alırlar ve kıdem tazminatı tavanını aşan brüt kazançları varsa yılbaşında kıdem tazminatı tavanı artacağından kıdem tazminatı düşünüldüğünde yılbaşından sonra vermek daha avantajlıdır.
MEMURLAR İÇİN SONUÇ FARK ETMEZ
Memur olup da emeklilik zamanı gelmiş olanların bu dilekçelerini şimdi veya yılbaşından sonra vermeleri sonucu etkilemeyecektir. Zira emekli aylıkları düşünüldüğünde diğer eşitleriyle tek kuruş fark olmaz. İkramiye düşünüldüğünde yeni yılda katsayı artacağından daha yüksek ikramiye alınır gibi görünse bile ikramiyeleri etkileyecek önümüzdeki 6 aylık devredeki katsayı artışlarından gelen farklar zaten verildiğinden yine sonucu etkilemez.
ÖZETLE
Sonucu özetlersek, ülkenin büyüme oranının yüksek, enflasyon oranının düşük olduğu yıllarda emeklilik dilekçesi yılbaşından sonra verilmeli, büyümenin düşük olacağı yıllarda ise yılbaşından önce verilmelidir.
