İpragaz/Aratay: 2019'da da yatırımlara devam edeceğiz
İpragaz CEO'su Eyüp Aratay bu yıl da yatırım yapmaya devam edeceklerini, 2019'un ilk yarısında, özellikle LPG sektöründe biraz daha durağan bir enerji pazarıbeklediklerini, ikinci yarıdan itibaren tekrar pazarın ivmeleneceğini söyledi
Bloomberg HT'deki Üst Düzey programında Arzu Maliki'ye konuk olan İpragaz CEO'su Eyüp Aratay sektöre ilişkin beklentilerini ve yatırım planlarını anlattı
İpragaz olarak 2018'i nasıl tamamlamıştınız; 2019 beklentileriniz neler?
Aratay: Biz Türkiye olarak Avrupa'nın 2'inci büyük, dünyanın 15'inci en büyük LPG pazarıyız. 2018 ilk 8 ayında bizim pazarımız yüzde 4 büyüme gerçekleştirdi. Son çeyrekte 3-3.5 gibi bir daralma oldu. Toplamda 2018'de pazarı yüzde 2 büyüme ile kapattık. 2019 Ocak ayında tüketim daralmasını hala yaşadık, bütün segmentlerde talebe yönelik bir daralma mevcut. 2019'un ilk yarı yılında, özellikle LPG sektöründe biraz daha durağan bir enerji pazarı beklentimiz var. Ama ikinci yarıdan itibaren biz tekrar pazarın yukarı doğru ivmeleneceğini bekliyoruz. Yine yılda yüzde 1.5-2 gibi bir büyümeyi yakalarız diye düşünüyorum.
Fiyatlar açısından nasıl bir yıl olur? Hem kurların etkisi hem de küresel petrol fiyatlarını da göz önünde bulundurursak neler söylersiniz?
Aratay: Bizim perakende tarafında tüp satışımız %12 artmış yüzde 20 enflasyona karşı..Otogazda ise artış yüzde 13 olarak gerçekleşmiş. Petrole bakarsak geçen seneyi 63 Dolar ile açmıştı, şu anda da 62 Dolar seviyelerinde..Dövizin de artmasıyla tabi petrol yukarılara çıkmıştı. Hükümetimiz de eşel mobil uygulamasını yapmıştı ve Mayıs'tan bu yana tüketici fiyatlarında bir değişime müsaade edilmedi.
Tabi uluslararası olaylar da fiyatları etkiliyor..Venezuela krizi var ve dünyanın en büyük petrol rezervine sahip ülkesi. ABD'nin İran'a uyguladığı ambargolar var, OPEC ülkelerinin üretimi azaltma ve kotalarda antlaşma gibi konular var. Bütün bunlar Brent petrolün siyasi gelişmelere bağlı olarak rotasını belirleyecek. Ama benim şahsi görüşüm, 2019 yılında petrolün daha stabil bir düzende 65 bandında gidebileceği yönünde. Kurlarda da kabul edilebilir düzeylerde gidilirse tüketici nezdinde 2019'un çok zorlu fiyatlama yılı olmayacağını düşünüyorum.
"YATIRIMA DEVAM EDECEĞİZ"
LNG yatırımlarınız var..LNG de büyüyen bir pazar burada yatırımlarınız devam edecek mi? Türkiye LNG'yi depolama kapasitesini ne kadar daha artırmalı?
Aratay: Bugün Türkiye LNG'yi Nijerya'dan veya ABD'den de alabiliyor. Türkiye de kendi arz güvenliğini sağlamak amacıyla LNG'ye yatırım yapıyor. Bizim iki tane terminalimiz var; birisi Aliağa'da Ege Gaz Terminali, biri Marmara Ereğlisi'nde Botaş terminali. İki tane de yüzer terminalimiz var; birisi yine Aliağa'da birisi de Hatay bölgesinde. Avrupa'da da LNG terminalleri yapılıyor doğalgaza bağımlılığı azaltmak için. Türkiye'den de ihracat yapmak için potansiyel var, görüşmeler yapılıyor.
Fakat LNG'de en önemli konulardan biri de bunun ulaşımda kullanılması, kamyonlarda, ağır taşıtlarda. Biz de bu konuda pilot çalışmalarına başladık, ben inanıyorum ki önümüzdeki dönem enerji dünyasında en büyük gelişmelerden biri LNG'nin otomotiv yakıtı olarak daha fazla yollarda yer alması olacak.
2019 yatırım planlarınız nasıl?
Aratay: Şimdi iş dünyasının en önemli sorusu biliyorsunuz durgunluk yaşanan dönemlerde yatırımlarda dikkatli olmak. Biz İpragaz olarak 2019'da aynı şekilde yola devam edeceğiz. Yatırım yapmaya devam edeceğiz.
"2. YARI DAHA İYİ OLACAK"
Sektörde bir finansman sıkıntısı yaşanıyor özellikle elektrikte..2019 bu açıdan nasıl geçer?
Aratay: Büyük yatırımcılar açısından bir zorluk var..2019 için küçük segmentte iç finansman kaynaklarında bir sorun görmüyorum. Bütün bir coğrafyayı ele alırsak, yabancı bankalardan da borçlanmak zorlaştı. Ben 2019'un ilk yarısında bu sıkıntıların devam edeceğini düşünüyorum veya maliyetlerin yüksek olabileceğini düşünüyorum. Fakat 2'inci yarıda daha iyi olacağını küresel anlamda bir rahatlama olacağını düşünüyorum. Şu an Türkiye'de özellikle stratejik yatırımcılar için güzel fırsatlar var.
Siz İpragaz olarak satın almalar düşünüyor musunuz?
Aratay: Biz geçmişte de satın almalar gerçekleştirdik, LPG'de 3 tane satın alma yaptık, geçen sene terminal satın aldık. Biz oradaki ısrarımıza devam edeceğiz. Konsolidasyon tarafında da fırsatları kovalayacağız diyebilirim.