İran'da nükleer faaliyetleri hızlandıracak yasa Bakanlar Kurulu'ndan da geçti

İran da Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani başta olmak &uuml;zere h&uuml;k&uuml;met kanadı ile Meclis arasında tartışmalara neden olan ancak Anayasayı Koruyucular Konseyi nde (AKK) nihai onayı aldıktan sonra h&uuml;k&uuml;metin kabul etmek zorunda kaldığı n&uuml;kleer yasanın y&uuml;r&uuml;tme t&uuml;z&uuml;ğ&uuml; Bakanlar Kurulu nda kabul edildi. İran Cumhurbaşkanlığından yapılan yazılı a&ccedil;ıklamaya g&ouml;re, Mecliste &ccedil;ıkarıldıktan sonra s&uuml;ratle AKK de onay alan Yaptırımların Kaldırılması ve İran Ulusunun &Ccedil;ıkarlarının Korunması i&ccedil;in Stratejik Eylem Planı adı verilen yasa, Ruhani başkanlığında ger&ccedil;ekleştirilen Bakanlar Kurulu toplantısında g&ouml;r&uuml;ş&uuml;ld&uuml;. Ruhani başta olmak &uuml;zere h&uuml;k&uuml;met kanadı ile Meclis arasında tartışmalara neden olan ancak AKK den nihai onayı aldıktan sonra h&uuml;k&uuml;metin kabul etmek zorunda kaldığı yasanın y&uuml;r&uuml;tme t&uuml;z&uuml;ğ&uuml; Bakanlar Kurulu nca kabul edildi. Yasanın uygulanması halinde İran, uranyumu en az y&uuml;zde 20 zenginleştirecek İranlı bilim insanı Muhsin Fahrizade ye d&uuml;zenlenen suikastın ardından Meclise getirilip onaylanan yasa, İran Atom Enerjisi Kurumunun uranyumu en az y&uuml;zde 20 zenginleştirmeye başlamasını ve d&uuml;ş&uuml;k d&uuml;zeyli zenginleştirilmiş uranyum stoklarını artırmasını zorunlu kılıyor. N&uuml;kleer anlaşma ise İran a uranyumu en fazla y&uuml;zde 3,67 zenginleştirebilme izni veriyordu. Ek Protokol den ayrılarak, n&uuml;kleer tesislerindeki denetimleri sınırlandıracak İran, onaylanan yasa kapsamında ayrıca, n&uuml;kleer anlaşmanın taraflarının iki ay i&ccedil;inde Tahran ın bankacılık ilişkilerini ve petrol ihracatını normale d&ouml;nd&uuml;recek adımlar atmaması halinde, N&uuml;kleer Silahların Yayılmasının &Ouml;nlenmesi Anlaşması (NPT) kapsamında 2016 dan bu yana g&ouml;n&uuml;ll&uuml; olarak uygulanan Ek Protokol den ayrılacak. Tahran y&ouml;netimi, Ek Protokol uyarınca, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) m&uuml;fettişlerinin İran ın n&uuml;kleer tesislerini istedikleri anda aniden denetlemelerine izin vermişti. İran ın Ek Protokol den ayrılması, UAEA m&uuml;fettişlerinin denetimlerinin sınırlandırılacağı anlamına geliyor. Ruhani h&uuml;k&uuml;meti yasaya karşı &ccedil;ıkmıştı Ruhani başta olmak &uuml;zere &uuml;st d&uuml;zey h&uuml;k&uuml;met yetkilileri, yasanın onaylanmaması i&ccedil;in Meclise daha sonra da AKK ye &ccedil;ağrıda bulunmuştu. H&uuml;k&uuml;met, yasanın uygulanmasının dış politikada sorunlara neden olacağını d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yor. S&ouml;z konusu yasa daha &ouml;nce de muhafazakarlar tarafından g&uuml;ndeme getirilmişti. Ancak İran Savunma Bakanlığı Araştırma ve İnovasyon Kurumu Başkanı da olan n&uuml;kleer bilimci Fahrizade ye y&ouml;nelik suikast, s&uuml;reci hızlandırdı ve yasanın Meclis ve AKK tarafından s&uuml;ratle onaylanmasının yolunu a&ccedil;tı. Yasa 1 Aralık ta Mecliste kabul edilmiş bir g&uuml;n sonra da AKK tarafından s&uuml;ratle onaylanmıştı. Yasanın maddeleri arasında yasayı uygulamayı reddeden yetkililere karşı hapis cezası dahil yaptırımlar &ouml;ng&ouml;r&uuml;l&uuml;yor. İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, 3 Aralık ta yaptığı bir konuşmada, Mecliste &ccedil;ıkarılan yasadan hoşlanmadık ancak herhangi bir demokraside olduğu gibi &uuml;lkenin bir yasası haline geldiyse uygulamak durumundayız. Başka bir se&ccedil;eneğimiz yok. demişti. Zarif, buna karşılık ABD nin n&uuml;kleer anlaşmaya geri d&ouml;nmesi halinde İran ın attığı ve atacağı n&uuml;kleer adımların geriye d&ouml;nd&uuml;r&uuml;leceğini ve n&uuml;kleer anlaşmadaki taahh&uuml;tlerine geri d&ouml;neceklerini belirtmişti.

İran'da nükleer faaliyetleri hızlandıracak yasa Bakanlar Kurulu'ndan da geçti

Öne Çıkanlar