Jackson Hole'de merkez bankalarının cephaneleri tartışılacak
Halihazırda düşük faiz ortamındayken önümüzdeki dönemde ekonomik zayıflıklara karşı neler yapılabileceği tartışılabilir
Yatırımcılar Fed'in kısa vadeli faiz oranını ne zaman artırması gerektiği konusunda tartışadursun, bu hafta Wyoming'de buluşacak olan merkez bankası yetkilileri yeni bir ekonomik zayıflamada neler yapılabileceğini görüşecek.
Financial Times'ta yer alan habere göre, politika yapıcılar, bir dağ kasabası olan Jackson Hole'de, merkez bankalarının resesyonla savaşta cephanelerinin zayıfladığı endişeleri eşliğinde buluşacak. Ekonomik döngülere karşı yetkililerin atabileceği adımlar konusunda bir revizyona gidilebileceği tartışması da gündemde bulunuyor.
San Francisco Fed Başkanı John Williams, geçtiğimiz hafta merkez bankalarının bazı temel varsayımlarına aykırı olan bazı reform fikirleri ortaya atmıştı. Williams'ın teklifleri arasında ekonomik bir gerileme ekonomiyi vurduğunda merkez bankalarının manevra kabiliyetini artırmak amacıyla enflasyon hedefinin yükseltilmesi fikri vardı.
Williams bu değişikliği çok yakın bir zaman için önermiyordu ancak tavsiyesinin nedeni çok açıktı. Küresel finansal krizden 8 yıl sonra, daha önce benzeri görülmemiş parasal teşvikler karşısında bir çok önde gelen ekonomi hala emekleyen büyüme oranları ve zayıf enflasyon ile karşı karşıya bulunuyor. Politika faizleri sıfıra yakın ya da sıfırdayken, büyümeyi desteklemek için faiz cephesinde fazla hamle şansı kalmıyor.
Eski bir Fed üyesi olan ve şimdi Brookings'de çalışan Donald Kohn, "Tartışma bir sonraki resesyon ve bu resesyona karşı yapılabilecekler için ne kadar alan olduğu üzerine odaklanıyor. Merkez bankalarının genişleme için ne kadar alanlarının olduğu konusunu tekrar düşünmeliyiz" dedi.
Politika yapıcılar rahatsız çünkü, ekonomiyi dengede tutan oran olarak özetlenebilecek "nötr faiz oranı" oldukça düşük seviyelerde takılmış durumda bulunuyor. Bu düşüşün muhtemel nedenleri cılız verimlilik artışı, yaşlanan nüfus, ve küresel tasarruf oranındaki artış olabilir. Bu hadise bir çok büyük ekonomide daha görülüyor. Bu ekonomiler arasında ABD, Kanada, euro bölgesi ve Birleşik Krallık bulunuyor.
Nötr faiz oranı oldukça düşük seviyelerdeyken, merkez bankalarının ekonomi üzerindeki etkisi çok düşük seviyelerde kalabilir. Merkez bankaları faiz artırarak ekonomik aktiviteyi yavaşlatabilir, ancak faiz indirimleri yoluyla teşvik için çok küçük bir alan var. Oregon Üniversitesi'nde ekonomi profesörü olan Tim Duy'a göre, "Merkez bankaları ekonomik etkinliği ihtiyaç duydukları oranda yönlendirme kabiliyetlerini yitirmiş gibi duruyorlar" şeklinde görüş bildirdi.
Merkez bankaları, kimilerinin iddia ettiğinin aksine, ellerinde daha bir çok genişlemeci politika aracı olduğunu iddia ediyor. Avrupa ve Japonya'da merkez bankaları, negatif faiz oranını tecrübe ederken aynı zamanda varlık alımları da gerçekleştiriyor ve bununla birlikte daha fazla genişleme için yeni yollar arıyorlar. İngiltere Merkez Bankası Brexit sonrasında faiz indirimi ve yeni varlık alımları yoluyla genişlemeye gitti.