Küresel gıda fiyatları gerilemeye devam ediyor
FAO Gıda Fiyat Endeksi Şubat ayında da düşüş trendini sürdürdü.
İRFAN DONAT
Türkiye'de gıda fiyatlarında artış sürerken, dünyada gerilemeye devam ediyor. FAO Gıda Fiyat Endeksi Şubat'ta tahıl ve bitkisel yağ fiyat endekslerindeki düşüşlerin de etkisiyle aylık bazda yüzde 0,7 düşerken, yıllık bazda yüzde yüzde 10,5 geriledi.
Türkiye'de ise Şubat'ta gıda fiyat endeksi (Alkolsüz içecekler hariç) aylık bazda yüzde 8,44 yükselirken, yıllık bazda ise yüzde 71,03 arttı.
FAO Tahıl Fiyat Endeksi, Şubat'ta aylık bazda yüzde 5,0 düştü; yıllık bazda ise yüzde 22,4 geriledi. Tüm önemli tahılların uluslararası fiyatları bir önceki aya göre gerilerken, mısır ihracat fiyatları, Arjantin ve Brezilya'da büyük hasat beklentileri ve deniz ticaret yolunun sorunsuz çalışmasından yararlanmak isteyen Ukrayna'nın sunduğu rekabetçi fiyatlar nedeniyle en çok düşen ürün oldu.
Buğdayda ise uluslararası fiyatlardaki düşüş büyük ölçüde Rusya Federasyonu'nun güçlü ihracat temposu nedeniyle ihracat kotalarının düşmesinden kaynaklandı ve bu durum başta Avrupa Birliği olmak üzere diğer menşelerden gelen fiyatlar üzerinde aşağı yönlü baskı yarattı.
Buğday ve mısır piyasalarındaki gevşemeye paralel olarak dünya arpa ve sorgum fiyatları da geriledi. Uluslararası pirinç fiyatları ise Endonezya alımları dışında ithalat talebinin genel olarak yavaş seyretmesi ve bazı tedarikçilerde yeni mahsul hasadının başlamasının etkisiyle aylık bazda yüzde 1,6 düştü.
FAO Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi Şubbat'ta aylık yüzde 1,3 düşerken, yıllık bazda yüzde 11 geriledi. Soya, ayçiçeği ve kolza yağlarının dünya fiyatlarındaki geri çekilme söz konusu düşüşte etkili oldu. Bu durum, palm yağı kotasyonlarındaki marjinal yükselişi fazlasıyla dengeledi.
Uluslararası soya yağı fiyatları Şubat ayında belirgin bir şekilde düşerken, bu düşüşte Güney Amerika'da hasat koşullarının genel olarak elverişli olması nedeniyle soya fasulyesinin bol miktarda çıkacağı beklentisi etkili oldu. Bu arada, küresel ayçiçeği ve kolza yağı fiyatları, küresel ihracatta süregelen bolluğu yansıtarak geriledi. Buna karşın, Güneydoğu Asya'daki başlıca üretici ülkelerde mevsimsel olarak düşen üretim nedeniyle dünya palm yağı fiyatları Şubat ayında hafif yükseldi.
FAO Süt Ürünleri Fiyat Endeksi ise aylık bazda yüzde 1,1 artarken, yıllık bazda yüzde 13,4 düştü.
Şubat ayında dünya tereyağı fiyatları, Asyalı alıcıların artan ithalat talebi ve Okyanusya ülkelerinde mevsimsel olarak azalan süt üretiminin desteğiyle en fazla yükselen ürün oldu. Bu arada, tam yağlı süt tozu fiyatları, özellikle Çin'den artan ithalat talebi nedeniyle yavaş da olsa yükselmeye devam etti ve bu durum Avrupa Birliği fiyatlarındaki düşüşle kısmen dengelendi.
Yağsız süt tozu fiyatları, Okyanusya fiyatlarındaki artışın, büyük ölçüde Kızıldeniz'deki çatışmalardan kaynaklanan yüksek nakliye maliyetleri ve nakliye gecikmeleri nedeniyle bölgeden azalan ithalat talebini yansıtan Avrupa Birliği fiyatlarındaki düşüşle neredeyse dengelenmesiyle sabit kaldı.
Uluslararası peynir fiyatları da Avrupa Birliği'nde azalan stoklar nedeniyle Asya'dan alım ilgisinin olumluya dönmesiyle marjinal bir artış gösterdi.
FAO Et Fiyat Endeksi Şubat'ta yüzde 1.8 artarak yedi ay üst üste yaşanan düşüşü tersine çevirdi. Yıllık bazda ise yüzde 0.8 geriledi.
Kanatlı eti için uluslararası fiyat kotasyonları en çok yükselirken, bunu büyükbaş eti izledi ve bu yükseliş temel olarak önde gelen ithalatçı ülkelerden gelen talepteki artışla desteklendi.
Sığır eti fiyatlarındaki artış, şiddetli yağışların başlıca üretici bölgelerden sığır nakliyesini aksatması nedeniyle Avustralya'dan arzın beklenenden düşük olmasından kaynaklandı. Domuz eti fiyatları ise Çin'den gelen yüksek talep ve Batı Avrupa'da süregelen arz sıkışıklığı nedeniyle artan iç talep nedeniyle bir miktar yükseldi. Buna karşın, uluslararası küçükbaş hayvan eti fiyatları, Çin'in ithalat hızındaki yavaşlama ve Avustralya'da sürülerin yeniden inşasını takiben rekor kıran üretim nedeniyle geriledi.
FAO Şeker Fiyat Endeksi ise Şubat'ta aylık bazda yüzde 3,2 artışla üst üste ikinci aylık yükselişini kaydederken, yıllık bazda ise yüzde 12,5 yükseldi.
Brezilya'da uzun süre ortalamanın altında seyreden yağışların ardından gelecek sezonun görünümüne ilişkin süregelen endişeler dünya şeker fiyatlarını desteklemeye devam ederek mevsimsel yukarı yönlü baskıyı şiddetlendirdi.
