Kuyumcular fire işçilik oranının düşürülmesini istiyor
Darphane'nin belirlediği "Fire İşçilik Oranı"nın yüksekliğinden şikayet eden kuyumcular, oranın fiyatlarındaki artış sebbebiyle düşürülmesini istiyor
Darphane'nin belirlediği ''fire işçilik oranı''nın yüksek olduğunu iddia eden kuyumcular, oranın altın fiyatlarındaki artış göz önünde bulundurularak düşürülmesini istiyor.
AA muhabirinin edindiği bilgiye göre, ellerindeki külçe altınlardan çeyrek, yarım ve cumhuriyet altını elde etmek isteyen kuyumcular, basım yetkisini elinde bulunduran Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğüne başvurmak zorunda. Darphane, işleyiş gereği 1 kilogramlık her bir külçeden çeyrek ve yarım altın basımı için kuyumculardan 14,30 gram fire işçilik bedeli alıyor. Alınan bu oranın altın fiyatlarındaki artış da göz önüne alındığında oldukça yüksek olduğunu iddia eden kuyumcular, ''fire işçilik oranı''nın düşürülmesini istiyor.
-''YÜZDE 100 ZAM GELDİ DE HABERİMİZ Mİ YOK''-
Ankara Kuyumcular Odası Başkanı Hasan Çavuşculu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, oranın düşürülmesi için Darphaneye talep yazısı gönderdiklerini ama elektrik ve işçilik gibi girdi maliyetlerindeki artışlar gerekçe gösterilerek indirim yapılamayacağı yanıtını aldıklarını söyledi.
Son bir yılda altın fiyatlarındaki artış ile elektrik ve işçilik maliyetlerindeki artışın aynı oranda olmadığını savunan Çavuşculu, şunları kaydetti:
''Yaklaşık 1 sene önce altının gramı 50 lira iken 14,30 gram fire işçilik alan Darphane, altının gramının yaklaşık 100 lira olduğu bugün de aynı oranı alıyor. Bu yapılan basımın yüzde 100 zamlanması demek. Buna gerekçe olarak gösterilen hiçbir girdi masrafında artış yüzde 100'ü bulmadı. Darphane yetkililerine soruyorum, 1 yıl içinde elektriğe yüzde 100 zam geldi de bizim mi haberimiz yok. Yapılan uygulama yanlıştır ve düzeltilmelidir.''
-''KUYUMCULAR DA KARIŞIRSA İPİN UCU KAÇAR''-
Kesintinin yüksek olmasının eksik gramajlı ve sahte basım altını yaygınlaştırdığını iddia eden Çavuşculu, ''Fire işçilik oranının yüksekliği kötü niyetli kişileri altın basmaya teşvik ediyor. Ne yazık ki Darphane bununla mücadele de yetersiz. Kamuoyuna yansıyan birçok olay kuyumcuların hassasiyeti sayesinde ortaya çıkıyor. Kuyumcular bu olayı dahil olursa ipi ucu kaçar. İpi ucu kaçmadan yetkililerin bu konuya eğilmeleri gerekir'' dedi.
Gaziantep'te geçtiğimiz günlerde 4 imalathanede 14 kilogram düşük gramajlı Cumhuriyet altınının orijinale yakın basılarak piyasaya sürülmesi, dikkatleri bu konuya çevirmişti
-''Oran üzerinde çalışma imkanı yok''
Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü yetkilileri ise gerçek ve tüzel kişilerin talepleri üzerine cumhuriyet altını üretimi yaptıklarını belirterek, şu bilgileri verdi:
''Cumhuriyet altını üretimi için öncelikle teslim alınan 24 ayar külçe altın döküm bölümünde 22 ayara getiriliyor. Hadde bölümünde cinsine uygun inceliğe ulaştırılıp pul haline dönüştürülüyor. Pulların tek tek kalite kontrolü yapılınca tav ve parlatma işleminden sonra cumhuriyet altınının basımı geçiliyor. Tüm bu üretim süreci için fire dahil işçilik, enerji, ara malzeme, makine ekipman amortismanı karşılığı kilogram başına cinsine göre 6,80 gram ila 14,30 gram arasında değişen miktarda altın alınıyor.''
Fire işçilik oranının düşürülmesi için zaman zaman sektörün kendilerinden talepte bulunduğunu aktaran yetkililer,''1999'dan önce kilogram başına yüzde 1,5 olan bu oran üretim yöntemindeki değişiklik ve yeni teknolojilerin kullanımıyla bu tarihten sonra ortalama yüzde 1 düşürüldü. Bugün için farklı bir üretim yöntemi ve teknolojisi olmadığından fire ve işçilik bedeli üzerinde bir çalışma yapma imkanı bulunmuyor. Diğer taraftan fire ve işçilik bedeli olarak altın alındığı için altın fiyatındaki değişiklik fire ve işçilik bedellerini etkilememekte" ifadelerini kullandılar.