"Mavi Dalga" gelirse piyasaları nasıl etkiler?
Demokratların Başkanlık seçimlerinde Kongre ve Senato'da çoğunluk elde ettikleri ve Başkanlığı da kazandıkları "Mavi Dalga" senaryosunda piyasaların tepkisi ne olur?
Erol Oytun Ercan
Demokratların ABD Başkanlık seçimlerinde Kongre, Senato ve Başkanlığı aynı anda kazandığı “Mavi Dalga” senaryosu piyasaların üzerinde en çok konuştukları ve üzerine tahminde bulundukları senaryolardan biri haline geldi.
Goldman Sachs’ın baş ekonomisti Jan Hatzius’un 6 Ekim’de yayınladığı bir müşteri notunda, Biden şirket vergilerini ne kadar artırsa da Mavi Dalga yönetiminin çıkaracağı teşvik paketinin bunu geride bırakacağını belirtti. Böyle bir paketin en az 2 trilyon dolar değerinde olacağını belirten Hatzius, bunun daha büyük bir harcama programının sadece bir parçası olacağını söyledi.
Fakat piyasalardaki diğer aktörler Mavi Dalga ile seçimlerin kazanılması durumunda ekonominin ve piyasaların Hatzius’un söylediği kadar olumlu etkileneceğini düşünmüyorlar.
Credit Suisse'in 30 Eylül’de yayımladığı dördüncü çeyrek kur görünümü raporunda, olası bir Mavi Dalga senaryosunda piyasaların ABD uzun vadeli tahvil faizlerinde dalgalı bir görünüm beklediği belirtiliyordu. Fakat banka Fed’in daha yüksek faiz oranları için çok az alanı olduğunu ve bundan dolayı doların güçlenemeyeceğinin de altını çiziyordu.
"Bu tarz analizler Demokratların piyasa negatif politikalarını göz ardı ediyor"
Aberdeen Standard Kıdemli Yatırım Müdürü James Athey ise Bloomberg HT’ye yaptığı bir değerlendirmede son anket verilerinin Biden’ın kazanma ihtimaline işaret ettiğini söyledi.
“Kendi çıkarını düşünen piyasa analizlerine göre, Demokratların Mavi Dalga ile seçimleri kazanması daha fazla politika desteği, mali destek ve parasal destek anlamına geliyor, bu da onlar için getirilerin ve varlık fiyatlarının artması demek.” diyen Athey, bu analizlerdeki gibi düşünmediğini ve seçimlerden sonra orta vadede bunların gerçekleşmesini de beklemediğini belirtti.
Athey Mavi Dalga senaryosu analizleri hakkında “Öncelikle bu tarz analizler Demokratların daha yüksek şirket ve kişisel vergi oranları gibi piyasa negatif politikalarını göz ardı ediyor.” dedi ve “Bana göre Mavi Dalga gelirse ilk başta varlıklarda ve tahvil getirilerinde riskli bir yükseliş göreceğiz, fakat sonrasında gerçek ağır basacak ve daha düşünülmüş bir tepki olarak varlık fiyatlarının düşmesi, daha düz bir getiri eğrisi ve Fed’in artan desteği ile karşılaşacağız” diye ekledi.
"Küresel ekonominin ‘deflasyon riski’ne doğru ilerlediğini görmekteyiz, bu genelde dolar için destekleyici olur"
Bloomberg HT’ye değerlendirmelerde bulunan BMO Capital Avrupa FX Stratejisi Müdürü Stephen Gallo, Kuzey Amerika’da konuştukları birçok yatırımcının Mavi Dalgayı en olası senaryo olarak gördüklerini söylüyor, fakat ABD dışındaki yatırımcıların anket verilerine şüpheyle yaklaştıklarını bundan ötürü uluslararası yatırımcılar tarafında bir miktar belirsizlik olduğunu vurguluyor.
“Beklenen vergi, düzenleme ve enerji politikaları değişiklikleri nedeniyle, olası bir Mavi Dalgayı ABD doları için negatif görüyoruz” diyen Gallo, doların değer kaybının diğer ekonomilerin yaşadığı ekonomik, mali, büyüme kaynaklı ve ticaretle ilgili zorluklar düşünüldüğünde sınırlı olacağını söyledi.
Gallo son olarak, “Kasım ayından seçimi kimin kazandığından bağımsız olarak küresel ekonomik ortamın ‘deflasyon riski’ne doğru ilerlediğini görme eğilimindeyiz ve bu risklerde genelde ABD doları için destekleyici olur” diye belirtti.
"Mavi Dalga beraberinde daha fazla mali teşvik paketini de getirebilir"
Rabobank FX Strateji Direktörü Jane Foley ise Cumhuriyetçilerin kazanmasının genelde piyasalara daha olumlu bir etkide bulunduğunu söyledi, fakat normal zamanlarda bulunmadığımızın da altını çizdi.
“Normal zamanlarda böyle bir galibiyet risk iştahını artırır ve güvenli liman ABD dolarından çıkışı hızlandırırdı” diyen Foley, şimdiyse Trump’ın seçimi kazanması halinde Avrupa gibi bölgelerle artabilecek ticaret gerginlikleri ve mali politika temelli nedenlerle bunun pek mümkün olmadığını söyledi.
Başkan Trump’ın sonlandırdığı mali teşvik paketi görüşmelerinde Cumhuriyetçilerin harcamaları kısmaya çalıştığını belirten Foley, “Eğer böyleyse Mavi Dalga beraberinde ekonomik büyümeyi körükleyecek ve risk iştahını artıracak daha fazla mali teşvik paketini de getirebilir” diye ekledi.
Bunlara göre ABD dolarını değerlendiren Foley, “Böyle bir ortamda daha zayıf bir ABD doları bekleyebiliriz. Yine de bu aşağı yönlü hareket, büyük bir mali teşvik paketinin parasal genişleme ihtiyacı üzerindeki baskıyı sileceği varsayımlarıyla çelişirse, sınırlı kalabilir” dedi.