Merkez Bankası'na göre Türkiye'de kripto paraların 9 riski
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) kripto varlık raporu hazırladı. Raporda kripto varlıkların asli bir değerinin olmadığı ve değerinin çok oynak olduğu belirtildi. Raporda bu nedenlerle hesap değer birimi veya değişim aracı olarak bu para birimlerinin kullanılmalarının mümkün olmadığını ifade edildi. Raporda kripto paralara ilişkin riskler de sıralandı.
Son dönemde Türkiye'de düzenleme tasarılarıyla gündeme gelen kripto paralara yönelik olarak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) geniş kapsamlı bir rapor hazırladı.
Bloomberg HT tarafından görülen raporda kripto paraların asli bir değerinin olmadığı ve değerinin çok oynak olduğu vurgulandı. TCMB tarafından hazırlanan raporda bu nedenlerle hesap değer birimi veya değişim aracı olarak bu para birimlerinin kullanılmalarının mümkün olmadığını ifade edildi.
TCMB'nin raporunda kripto para varlıklarının riskleri şöyle sıralandı:
1) Kripto varlıkların herhangi bir düzenleme ve denetim mekanizmasına tabi olmaması ve merkezi bir muhatabın olmaması kontrol ve denetim yetersizliğini beraberinde getirmektedir.
2) Kontrolsüz şekilde gerçekleşen kripto varlık transferleri sonucunda piyasa değerlerinin aşırı oynaklık göstermesi kripto varlık iştahı yüksek yatırımcılar için ciddi fiyat riski yaratmaktadır.
3) Anonim yapıları nedeniyle yasa dışı faaliyetlerde kullanılabilmesini kolaylaştırmakta ve vergi kaçakçılığı, kara paranın aklanması ile terörün finansmanı gibi işlemlerin kişi bazında iz takibini zorlaştırmaktadır. Hatta bazı durumlarda kullanılan kripto varlık türlerine göre işlemlerin takibi mümkün olmamaktadır.
4) Kripto varlık cüzdanların çalınabilmesi, kaybolabilmesi veya sahiplerinin bilgileri dışında usulsüz olarak kullanılabilmesi riskleri bulunmaktadır. Bu durum çoğunlukla alım satım platformlarında tutulan cüzdanlar için söz konusu olsa da kişilerin bu platformların dışında kendilerine ait soğuk cüzdan olarak nitelendirilen cüzdanlar için de belirli durumlarda bu tür bir risk bulunmaktadır.
5) Kripto varlıklar, siber saldırılara ve internet korsanlarının ataklarına karşı açıktır. Bu kapsamda, özellikle alım satım işlemlerinin gerçekleştirildiği platformların bu tür saldırılara karşı daha açık olabildiği görülmektedir.
6) İşlemlerin geri dönülemez nitelikte olması operasyonel hatalar veya suiistimaller nedeniyle işlemlerin tarafları bakımından telafisi mümkün olmayan mağduriyetlere sebep olabilmektedir.
7) Herhangi bir düzenlemeye tabi tutulmadığı için paranın güvenliği, geri ödeme veya garanti kapsamındaki hukuki korumadan mahrumdur.
8) Kripto varlıklar herkes tarafından kabul edilmiş olan ödeme araçları olmadığından sürdürülebilirlik sorunu taşımaktadır.
9) Yeterli işlem gücünün olması durumunda yeni kripto varlık birimlerinin yaratılması (madencilik) olanağı yüksek elektrik tüketimine sebep olmakta ve bu da küresel ısınmayı artırmaktadır.
Düzenlemelere ilişkin net bir açıklama yer almadı
Raporda farklı dünya örnekleriyle kripto varlıklara getirilen düzenlemeler de yer alırken, Türkiye'de gündemde olan düzenlemelere yönelik net bir açıklama bulunmadı.
Raporda düzenleme gündemine ilişkin olarak Merkez Bankası'nın konuyu yakından takip ettiği, düzenleme çalışmalarının ilgili kurumların katılımıyla Hazine ve Maliye Bakanlığı koordinasyonunda devam ettiği belirtildi. Raporda genel düzenlemelerin bu çalışmalar sonrasında tamamlanacağını ifade edildi.