Pandemide madenden 1,2 milyar lira devlet hakkı çıktı
Madenlerde altından yüzde 11, diğer madenlerde yüzde 4 oranında alınan devlet hakkı pandemiye rağmen 2020'de 1,2 milyar lira gerçekleşti. Bu rakam, pandemi öncesi 2019'un gerisinde kalırken 2018'de kesilen payı yakaladı
Maden sektöründen devlet hakkı olarak pandemi koşullarına rağmen 2020’de 1,2 milyar lira tahsil edilirken, bunun 216.5 milyon lirası büyükşehir olmayan illerde yerel yönetimlere aktarıldı.
Maden Kanunu gereği, 81 ildeki işletme izni bulunan tüm maden işletme ruhsatlarından her yıl devlet hakkı alınıyor. Ruhsat sahipleri tarafından ödenen devlet haklarının, yüzde 50’si hazineye giderken geri kalan kısmı ise büyükşehir olmayan illerde il özel idareleri ve ruhsatın bulunduğu bölgedeki altyapı yatırımlarında kullanılmak üzere doğrudan ilgili ilçenin köylere hizmet götürme birlikleri hesabına aktarılıyor.
Hangi oranlarda devlet hakkı alınıyor?
Devlet hakkı tutarını maden grubu, maden cinsi, kalite, kalori gibi özellikler üzerinden piyasada gerçekleşen satış fiyatları üzerinden belirleniyor. Satış fiyatı üzerinden halen altın, gümüş, platin, bakır, kurşun gibi kıymetler madenler dışında kalan madenlerde yüzde 4 devlet hakkı alınıyor. Söz konusu kıymetli madenlerde ise farklı oranlar uygulanıyor. Altında halen geçerli ons satış fiyatı aralığında devlet hakkı payı yüzde 11 uygulanıyor. Diğer kıymetli madenlerde ise devlet hakkı payı, satış fiyatındaki değişkenliğe bağlı olarak yüzde 1-15 aralığında belirlenmiş.
Emiroğlu: Pandemide satışlardaki düşüşü metal fiyatları telafi edebilir
Türkiye Madenciler Derneği Başkanı Ali Emiroğlu, 2020'de pandeminin iş hacmini etkilemesi, agrega denilen kırma taşta pazarın daralması, ihracatta konteyner sorunları gibi faktörlerle satış hacminin gerilemesinin devlet hakkı payını da etkilediğini belirtirken, ancak aynı süreçte emtia fiyatlarında yaşanan artışın bu kaybı ne kadar telafi edeceğinin henüz net olmadığını söyledi.
Sektör 2020 4,2 milyar dolar ihracatla kapattı
2020’de pandeminin etkisiyle maden sektörü ihracatında bir miktar azalma olurken, sektör geçtiğimiz yılı, 190 ülkeye yaptığı 4,27 milyar dolarlık ihracat rakamı ile kapattı. Bu yılın ilk 3 ayında ise 1,2 milyar dolarlık bir ihracat rakamına ulaşılırken, Çin, ABD, İspanya, Belçika, Bulgaristan, Suudi Arabistan, İtalya, İsrail, Hindistan ve Romanya en çok ihracat yapılan ülkeler oldu.
2019'da devlet hakkı 1,67 milyar liraya ulaşmıştı
| Yıl | Devlet hakkı (Milyon TL) |
|---|---|
| 2020 | 1.200 |
| 2019 | 1.670 |
| 2018 | 1.226 |
| 2017 | 778,5 |
| 2016 | 596,9 |
| 2015 | 525,2 |