Parasal aktarım mekanizması nedir?

Merkez bankalarının uyguladığı para politikalarının ekonomiye nasıl bir s&uuml;re&ccedil; ve yoğunlukla etki ettiği; parasal değişkenlerin toplam talebi, &ccedil;ıktı a&ccedil;ığını ve enflasyonu hangi kanallarla ve ne &ouml;l&ccedil;&uuml;de etkilediği parasal aktarım mekanizması ile a&ccedil;ıklanıyor. T&uuml;rkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nın 100 soruda merkez bankacılığı başlıklı broş&uuml;r&uuml;nde parasal aktarım mekanizması ş&ouml;yle a&ccedil;ıklanıyor: Parasal aktarım mekanizması nedir? Parasal aktarım mekanizmasına g&ouml;re, merkez bankası faiz oranında yapılan değişiklik enflasyon &uuml;zerindeki etkisini d&ouml;rt kanaldan g&ouml;sterir. Faiz Kanalı Merkez bankası, bor&ccedil; paranın marjinal maliyetini değiştirerek t&uuml;keticilerin nakit akımlarını ve t&uuml;ketim kararlarını; &uuml;reticilerin ise yatırım ve harcama kararlarını etkiler. Merkez bankası bu şekilde ekonomideki toplam talebi değiştirir. Faiz kanalının işleyişi, kısa vadeli faiz oranında bir değişiklikle başlamakta ve bu değişikliğin finansal piyasalardaki arz ve talep mekanizmaları aracılığıyla orta ve uzun d&ouml;nem faiz oranlarına yansımasıyla sonu&ccedil;lanır. Varlık fiyatları kanalı Piyasa faiz oranları aynı zamanda bankalardan alınan kredi miktarının ve hisse senedi, d&ouml;viz gibi varlıkların fiyatlarının değişmesine yol a&ccedil;ar. Genişletici para politikası sonucu bankaların rezervleri ve mevduatları artacağından verebilecekleri kredi miktarı y&uuml;kselecektir. Kredi miktarındaki bu artış firmaların yatırım harcamalarının artmasına yol a&ccedil;acak ve toplam talep &uuml;zerinde genişletici etki yaratacaktır. Merkez bankaları faiz oranlarını d&uuml;ş&uuml;rd&uuml;ğ&uuml;nde, tahvil getirileri azalacağından hisse senetlerine olan talep artacak; bu da hisse senetlerinin fiyatını y&uuml;kseltecektir. Bu gelişmeler sonucu firmaların piyasa değeri firma maliyetine oranla y&uuml;kseleceğinden yatırım ve&uuml;retim artacaktır. D&ouml;viz kuru kanalı Parasal genişlemenin olduğu bir ekonomide yurt i&ccedil;i reel faiz oranları d&uuml;şeceğinden portf&ouml;y yatırımcıları i&ccedil;in o &uuml;lkede yatırım yapmak daha az k&acirc;rlı olacak ve &uuml;lkeden sermaye &ccedil;ıkışı g&ouml;r&uuml;lecektir. Bunun sonucunda ulusal paranın değeri d&uuml;şmeye başlayacaktır. D&ouml;viz kurlarının y&uuml;kselmesi ithal malların fiyatlarını ulusal para cinsinden artırarak enflasyonun doğrudan y&uuml;kselmesine de sebep olabilecektir. Ayrıca, ithal malları fiyatlarının y&uuml;kselmesi, toplam arzın azalmasına ve devamında fiyatlar seviyesinde artışa neden olacaktır. Beklentiler kanalı Beklentiler kanalı, ekonomik birimlerin gelecek d&ouml;nemlere ilişkin başta enflasyon olmak &uuml;zere ekonomik şartlarda yaşanmasını bekledikleri değişimler aracılığıyla &ccedil;alışan aktarım kanalıdır. Faiz oranlarına ilişkin kararlar aynı zamanda beklentileri, beklentiler de ileriye d&ouml;n&uuml;k kararları etkiler. Ekonomide faiz oranlarında yapılan değişikliğe uyumun sağlanması zaman alır. Ayrıca, parasal aktarım mekanizmasının işleyişi &uuml;lkeler arasında farklılıklar g&ouml;sterir.

Parasal aktarım mekanizması nedir?

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın Eylül 2021'de başladığı gevşeme sürecinde politika faizi ile kredi faizleri arasındaki makas 'parasal aktarım mekanizması' kavramını yine gündeme getirdi. Peki 'parasal aktarım mekanizması' kavramı ne anlama geliyor?

Öne Çıkanlar