Sanayiciden Merkez Bankası'na sert eleştiri

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Temmuz ayı olağan meclisi toplantısında finansmana y&ouml;nelik ihtiya&ccedil;lar ve para politikasına y&ouml;nelik değerlendirmeler &ouml;ne &ccedil;ıktı. Toplantıda konuşan İSO Başkanı Erdal Bah&ccedil;ıvan k&uuml;resel ekonomik iklimin T&uuml;rkiye nin aleyhine d&ouml;nd&uuml;ğ&uuml;n&uuml;, ihracat pazarlarında bozulma yaşanırken sanayicinin finansmandan mahrum kalmaması gerektiğini belirtti. Ana ihracat pazarlarında resesyonun azımsanamayacak bir ihtimal olduğunu belirten Bah&ccedil;ıvan euro/dolar paritesinin de ihracat&ccedil;ı sanayici i&ccedil;in kritik olduğunu s&ouml;yledi. T&uuml;rkiye de ekonomik aktivitenin ivme kaybetmesi bekleniyor Bah&ccedil;ıvan T&uuml;rkiye ekonomisinin makroı g&ouml;stergelerine ilişkin değerlendirmesinde T&uuml;rkiye ekonomisi nin 2022 yılının ilk yarısında g&uuml;&ccedil;l&uuml; b&uuml;y&uuml;me performansını koruduğunu ancak k&uuml;resel eğilimlere paralel olarak yılın kalanında T&uuml;rkiye&rsquo;de de ekonomik aktivitenin ivme kaybetmesinin beklendiğini belirtti. Enflasyon tarafında ise ne yazık ki arzu ettiğimiz seviyelerin olduk&ccedil;a uzağındayız diyen Bah&ccedil;ıvan, sanayicinin enflasyondan menfaat sağlayacağına inanmadıklarını ifade etti. Bah&ccedil;ıvan, Sanayicilerimizin temel g&ouml;revi olan s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilir yatırımları hayata ge&ccedil;irmenin, iş ve aş &uuml;retmenin, ihracat potansiyelini artırmanın ancak ve ancak enflasyonun ve beklentilerin kontrol altına alınmasıyla m&uuml;mk&uuml;n olduğunu d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yoruz diye konuştu. K&uuml;resel ger&ccedil;eklerle uyum sağlamayan uygulamalar faiz y&uuml;k&uuml;n&uuml; artırıyor Bah&ccedil;ıvan konuşmasında para politikasına ilişkin değerlendirmesinde ekonomik g&uuml;ven ve k&uuml;resel ger&ccedil;eklerle uyum sağlamayan birtakım adımların kısa vadede y&uuml;ksek faize d&ouml;n&uuml;k bazı &ccedil;&ouml;z&uuml;mler getirse dahi, oluşturduğu g&uuml;ven kırılganlıkları, beklentilerdeki bozulmaların etkisiyle daha uzun vadede hem finansal kaynaklara erişimi zorlaştırdığını hem de maliyeti artırdığını ifade etti. Bah&ccedil;ıvan bu politikaların faizleri d&uuml;ş&uuml;rmediğini aksine faiz oranlarını altından kalkılması daha da zor noktalara taşıdığını s&ouml;yledi. Ticari kredi faizleri y&uuml;zde 40 bandını aştı Bah&ccedil;ıvan, T&uuml;rk sanayicisi ve ihracat&ccedil;ısını en &ccedil;ok zorlayan unsurun nitelikli finansmana erişimde yaşanan sıkıntılar olduğunu, bankalarda TL cinsi ticari kredi faizlerinin y&uuml;zde 40 bandını aştığını belirtti. Risk priminin 900 gibi tarihi seviyelere dayanması neticesinde yurtdışından bor&ccedil;lanma olanaklarının en aza indiğini s&ouml;yleyen İSO Başkanı Bah&ccedil;ıvan bankalar ve şirketlerin yurt dışından bor&ccedil;lanmalarda zorlandığını ve iki haneli d&ouml;viz cinsi faizler ile karşılaştıklarını ifade etti. Reeskont koşulu eleştirisi Bah&ccedil;ıvan reeskont kredilerine getirilen yeni koşullarla ilgili de eleştirilerde bulundu. Bah&ccedil;ıvan bu konuda şunları s&ouml;yledi: Haziran ayı itibarıyla reeskont kredisi kullanmak i&ccedil;in d&ouml;viz gelirinin y&uuml;zde 40&rsquo;ını Merkez Bankası&rsquo;na, y&uuml;zde 30&rsquo;unu bankalara satma zorunluluğu getirilmesi ve izleyen bir aylık d&ouml;nemde d&ouml;viz almama taahh&uuml;d&uuml;n&uuml;n şart koşulması şeklindeki adımlar ihracat&ccedil;ılarımızı gerek kaliteli finansmana erişimi zorlaştırması, gerekse de kur zararı yaratması ve yine gerekse de ciddi anlamda operasyon y&uuml;k&uuml; getirmesi nedeniyle olduk&ccedil;a olumsuz y&ouml;nde etkilemiştir. Unutulmamalıdır ki, sanayimiz, &uuml;retim ve ihracatı i&ccedil;in gerekli hammadde ve ara malını ithal etmek ve gerekli yatırımları hayata ge&ccedil;irmek i&ccedil;in d&ouml;vize ihtiya&ccedil; duymaktadır. İhracattan elde edilen gelirin &ccedil;ok b&uuml;y&uuml;k b&ouml;l&uuml;m&uuml;n&uuml;n bu alanlar i&ccedil;in harcandığını, sanayimizin hi&ccedil;bir zaman d&ouml;vizden gelir elde etmeyi ama&ccedil;lamadığını, ancak &uuml;retim ve ihracatını s&uuml;rd&uuml;rebilmesi bu d&ouml;viz gelirinin hayati &ouml;nem taşıdığını &ouml;zellikle vurgulamak istiyorum. Eximbank kredi musluklarını b&uuml;y&uuml;k oranda kıstı İSO Başkanı Erdal Bah&ccedil;ıvan Temmuz ayı başında yaptığı Eximbank ile ilgili &ccedil;ıkışına bu toplantıda da devam etti. Son d&ouml;nemde Eximbank ın kredi musluklarını b&uuml;y&uuml;k oranda kısmasının firmaları son derece olumsuz etkilediğini belirten Bah&ccedil;ıvan alternatif piyasalarda zaten fazlasıyla kaynak sıkıntısı &ccedil;eken ihracat&ccedil;ı a&ccedil;ısından Eximbank kaynaklarına ulaşamamanın, telafi edilemeyecek boyutta sorunları giderek artırdığını ifade etti. Bah&ccedil;ıvan, Eximbank bir an &ouml;nce finansman işlevlerine kavuşmalıdır dedi. Reeskont koşulları esnetilmeli İSO Başkanı Bah&ccedil;ıvan ın konuşmasında &ouml;ne &ccedil;ıkan diğer somut talepleri şunlar oldu: Sanayiciler olarak genel beklentimizin &ouml;ncelikle kredi ve finansman olanaklarında normalleşme sağlanması ve reel sekt&ouml;r ger&ccedil;eklerine uymayan uygulamaların sona erdirilmesi veya esnetilmesi olduğunu bir kez daha belirtmek istiyorum. Bankaların kredi olanakları &uuml;zerindeki kısıtlayıcı karşılık kararları da esnetilmelidir. Benzer şekilde TCMB, TL cinsi reeskont kredilerindeki d&ouml;viz bulundurmaya ve bozdurmaya ilişkin koşullarını esnetmelidir. Merkez Bankası kaynaklı yatırım avans kredisini &ccedil;ok &ouml;nemli bir finansal enstr&uuml;man olarak g&ouml;rmekteyiz. Ancak bu kapsamdaki yatırımcı m&uuml;racaatlarına ilişkin s&uuml;re&ccedil;lerin &ccedil;ok daha hızlı bir şekilde işletilmesi, yatırımcı firmalarımızın bu finansman aracına daha etkin bir şekilde eriştirilmesi b&uuml;y&uuml;k &ouml;nem taşımaktadır. Reeskont kredisi esaslarının belirlendiği tarihten &ouml;nce doğmuş finansal bor&ccedil;lar i&ccedil;in şirketlerin d&ouml;viz satın alarak &ouml;deme yapabilmesine dair bir istisna getirilmelidir. Kredi limitlerinde aşınma yaşanıyor Kurların y&uuml;kselmesi ve enflasyon nedeniyle şirketlerin bankalardaki kredi limitlerinde aşımlar yaşanmaktadır. &Uuml;retim ve ticaretin tıkanmaması i&ccedil;in şirketlerin bankalardaki kredi limitlerinin revize edilmesine ihtiya&ccedil; vardır. Rusya&rsquo;ya uygulanan uluslararası yaptırımlar nedeniyle bu &uuml;lkeye yapılan ihracat bedellerinin dolar veya euro cinsinden &uuml;lkemize gelmesi m&uuml;mk&uuml;n olmamaktadır. T&uuml;rkiye ile Rusya arasındaki ticaretin ruble ile yapılabilmesi bu soruna &ccedil;&ouml;z&uuml;m olabilecektir. İhracat&ccedil;ılarımız &uuml;r&uuml;n bedelleri ruble olarak T&uuml;rkiye&rsquo;ye geldiğinde, rublenin T&uuml;rk bankacılık sekt&ouml;r&uuml;nde s&uuml;ratlice TL&rsquo;ye &ccedil;evrilebilmesi gerekmektedir. 27 Temmuz&rsquo;da yayınlanan Cumhurbaşkanı kararı ile KKM deki istisna şirketlerin 30 Haziran tarihli bilan&ccedil;olarındaki yabancı para ile sınırlı tutulmuştur. Oysa, Merkez Bankasını 6 Temmuz tarihli tebliği, şirketlerin 30 Haziran tarihine kadar herhangi bir tarihte kur korumalı mevduata ge&ccedil;ebilmelerine imkan tanımıştır. Kur korumalı mevduat sisteminin daha etkin &ccedil;alışması i&ccedil;in vergi istisnasına getirilen bu kısıtlamanın kaldırılması gerektiği d&uuml;ş&uuml;n&uuml;lmektedir.

Sanayiciden Merkez Bankası'na sert eleştiri

Öne Çıkanlar