TCMB'den iklim değişikliği ve gıda enflasyonu analizi

TCMB nin Merkezin G&uuml;ncesi isimli blogunda T&uuml;rkiye&rsquo;de iklim değişikliği ile gıda enflasyonu arasındaki ilişkiyi inceledi. TCMB Kıdemli Ekonomisti Aslıhan Atabek Demirhan ve TCMB Yardımcı Ekonomisti Simin Bayraktar tarafından kaleme alınan incelemede aşırı iklim olaylarının, kısa vadeli arz şoklarına sebebiyet vererek başta gıda grubu olmak &uuml;zere genel fiyat seviyesi a&ccedil;ısından risk oluşturduğun altı &ccedil;izildi. Yazıda, Bu nedenle iklim değişikliği konusu, &ouml;ncelikli hedefi fiyat istikrarı olan merkez bankalarının araştırma g&uuml;ndeminde yerini aldı. Bu yazıda T&uuml;rkiye&rsquo;de iklim değişikliği ile gıda enflasyonu arasındaki ilişkiyi inceliyoruz denildi. Son yıllarda artan sıcaklık, uzayan kuraklık d&ouml;nemleri, şiddetli fırtına ve seller gibi aşırı hava olaylarının daha sık ve yoğun seyretmesi, tarımsal &uuml;retim, tedarik zincirleri ve dolayısıyla gıda fiyatları a&ccedil;ısından &ouml;nemli bir risk unsuru olarak &ouml;ne &ccedil;ıkmakta ifadelerine yer verilen araştırmada, Yapılan &ccedil;alışmalar, iklim değişikliğinin 2035 yılına kadar her yıl k&uuml;resel gıda maliyetlerini ortalama y&uuml;zde 1,5 ile y&uuml;zde 1,8 puan arasında artıracağını &ouml;ng&ouml;r&uuml;yor. İklim değişikliğine karşı en hassas b&ouml;lgeler arasında yer alan Akdeniz kuşağında bulunan ve d&uuml;nyanın &ouml;nde gelen meyve ve sebze &uuml;reticilerinden biri olan T&uuml;rkiye i&ccedil;in de iklim değişikliği, gıda fiyatları &uuml;zerinden &ouml;nemli bir enflasyonist baskı unsuru oluşturmakta notu d&uuml;ş&uuml;ld&uuml;. İklim değişikliği ve gıda enflasyonu başlıklı araştırmada şu tespitlere yer verildi: Yapılan analizler taze meyve ve sebze fiyatlarındaki mevsimsel yapının değiştiğine işaret ederken bu gelişmede iklim değişikliğinin &ouml;nemli rol oynadığını ima etmekte. Meteoroloji verileri, 2020 sonrası d&ouml;nemde sonbahar ve kışların daha ılıman, ilkbahar ve yazların ise &ccedil;ok daha sıcak ge&ccedil;tiğini, yağış miktarının ise genel olarak azaldığını g&ouml;stermekte. Sıcaklık artışları ile birlikte azalan yağış miktarları gerek &uuml;r&uuml;n verimi gerekse &uuml;retim maliyeti kanalıyla gıda fiyatları &uuml;zerinde yukarı y&ouml;nl&uuml; baskı yaratmakta. Nitekim, T&uuml;rkiye&rsquo;nin &ouml;nde gelen meyve ve sebze &uuml;reticisi 5 ilin (Mersin, Adana, Antalya, Hatay, Muğla) iklim &ouml;zelliklerine baktığımızda, bu illerde yaşanan ciddi kuraklıkların sebze ve meyve &uuml;retimini olumsuz etkilediği g&ouml;r&uuml;lmekte. Daha sıcak ve az yağışlı yaz ayları sulama ihtiyacını ve dolayısıyla tarımsal faaliyette kullanılan elektrik miktarını artırıyor. Artan sıcaklık ve azalan yağışlarla birlikte d&uuml;şen arz ve y&uuml;kselen maliyetlerin ise taze meyve ve sebze fiyatlarına yansıdığı g&ouml;r&uuml;lmekte . İklim değişikliği sonucu mevsimlerde g&ouml;zlenen kaymaların arz ve maliyetleri etkilediği, bunun ise taze meyve ve sebze aylık fiyat gelişmelerinin mevsimsel yapısına yansıdığınıın altı &ccedil;izilen araştırmada, 2020 &ouml;ncesi d&ouml;nemde taze meyve ve sebze enflasyonu yaz aylarında aylık enflasyona ortalamada negatif katkı verirken, bunun 2020 sonrası d&ouml;nemde tersine d&ouml;nd&uuml;ğ&uuml;ne dikkat &ccedil;ekildi. Son d&ouml;nemde g&ouml;zlenen bu değişimde pandemi, tedarik zinciri aksaklıkları ve jeopolitik gelişmeler gibi fakt&ouml;rlerin yanı sıra iklim değişikliğinin de &ouml;nemli bir payı olduğu ifade edilen blog yazısında, iklim değişikliğinin geldiği son noktanın s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilirlik ve gıda g&uuml;venliğine ek olarak fiyat istikrarı a&ccedil;ısından da &ouml;nemli bir tehdit unsuru haline geldiği kaydedildi. İklim değişikliği ve gıda fiyatları ilişkisinin &ouml;zellikle T&uuml;rkiye gibi gelişmekte olan &uuml;lkeler i&ccedil;in gerek hane halkı refahı gerekse genel enflasyon g&ouml;r&uuml;n&uuml;m&uuml; a&ccedil;ısından kritik &ouml;neme sahip olduğu vurgulanan araştırmada, Bu yazıda &ouml;zetlendiği &uuml;zere, iklim değişikliği kaynaklı artan sıcaklık ve aşırı hava olaylarının taze meyve ve sebze &uuml;retimi, maliyeti ve fiyatları ile ilişkili olduğu değerlendirilmekte. İklim değişikliği sonucunda artan sıcaklıklar ve yaşanan kuraklıkla meyve ve sebze &uuml;retim miktarı d&uuml;şerken, &uuml;retim maliyetleri ve dolayısı ile fiyatlar &uuml;zerinde yukarı y&ouml;nl&uuml; baskı oluşmakta. Bu gelişmeler, gıda fiyatları ve iklim değişikliğinin birlikte ele alınmasının &ouml;nemi ve gerekliliğine vurgu yapmakta denildi.

TCMB'den iklim değişikliği ve gıda enflasyonu analizi

TCMB ekonomistleri, Türkiye'de iklim değişikliği ile gıda enflasyonu arasındaki ilişkiyi inceledi.

Öne Çıkanlar