TCMB için faiz indirimi penceresi kapandı mı?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan daha önce faiz indirimi için Temmmuz-Ağustos aylarına işaret ederken, Temmuz ayında enflasyonun neredeyse faizle aynı seviyeye gelmesiyle Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası için faiz indirim patikasının nasıl olacağını ekonomistler ve analistler değerlendirdi
EROL OYTUN ERCAN
Temmuz ayında açıklanan yıllık enflasyon ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın politika faizi arasındaki fark neredeyse sıfıra inerken ekonomist ve analistler artık faiz indirimi için alan kalmadığını ve yılın geri kalanında da faiz indirimi beklemediklerini belirtiyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise Haziran ayında TRT’de katıldığı bir yayında faiz indirimi için Temmuz ve Ağustos aylarını işaret etmiş, “Bizim bir defa faizleri düşürmemiz şart, onun için de Temmuz-Ağustos, buraları bulacağız ki faiz düşmeye başlasın. Çünkü faiz yükünü yatırımların, maliyetlerin üzerinden kaldırırsak, maliyet enflasyonunu tetikleyen faiz olduğu için, orada da bir rahatlama dönemine girmiş olacağız” demişti.
TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu ise enflasyon raporu bilgilendirme toplantısında yaptığı konuşmada, emtia fiyatları, kur ve artan talebin enflasyonu yukarı yönlü etkilediğini ifade etmiş, politika duruşunun enflasyon üzerinde belirlenmeye devam edeceğini söylemişti.
TCMB yılın üçüncü enflasyon raporunda 2021 yıl sonu enflasyon beklentisini yukarı yönlü revize ederek yüzde 12,2 olan enflasyon tahmini yüzde 14,1’e yükseltmişti.
"Faiz indirimi ihtimalini dışlamıyoruz"
Enflasyon verisi açıklandıktan sonra paylaştığı bir notta enflasyon görünümünün TCMB’ye faiz indirimi için imkan vermeyeceğini belirten Ekonomi Danışmanı Haluk Bürümcekçi ise Ağustos ayı ve takip eden toplantılarda faizlerde bir değişiklik beklemediklerini söyledi.
TCMB’nin faiz indirimi için uygun ortamı beklemeye devam edeceğini dile getiren Bürümcekçi, “Kurlardaki geri çekilme kalıcı olur ve devam ederse, baz etkisi ile daha düşük yıllık enflasyon gerçekleşmelerinin görülebileceği son çeyrekte ‘ölçülü’ faiz indirimlerinin masada olma ihtimalini de tamamen dışlamıyoruz” dedi.
"Enflasyon en iyi ihtimalle yılı yüzde 17-18 civarında kapatır"
Bürümcekçi TL’de değer kaybının gözlenmediği durumda bile enflasyonun önümüzdeki üç aylık dönemde yüzde 19-20 aralığına çıkabileceğini, KDV indirimi uzatılmazsa bunun da üzerine çıkabileceğini belirterek “Enflasyonun yılı en iyi ihtimalle yüzde 17-18 aralığında bitirmesi beklenebilir” diye ekledi.
"Faiz artırımı ne kadar gecikirse gereken artış o kadar sert olacak"
Swissquote Kıdemli Piyasa Analisti İpek Özkardeşkaya da Türk lirasındaki toparlanmaya rağmen kur tarafında zayıflık ve güven eksikliğinin sürdüğünü, ciddi bir küresel enflasyonist baskı olduğunu ve faiz artırımının kaçınılmaz olduğunu belirtti.
“Fed’den beklenen bir sonraki adım sıkılaşmayken, kur tarafındaki baskının da önümüzdeki dönemde artmasını bekliyorum. Bu sartlar altında yıllık enflasyon seviyesinin faiz sınırını aşması an meselesi” diyen Özkardeşkaya, faiz oranında yukarı yönlü güncelleme ne kadar ertelenirse gereken artışın o kadar sert olacağını vurguladı.
"TCMB'nin yılsonu enflasyon beklentisine göre faiz çok yukarıda"
Medley Advisors Gelişen Piyasalar Direktörü Nick Stadtmiller ise neredeyse sıfıra inen reel faize rağmen TCMB’den yılın geri kalanında 300-400 baz puanlık bir faiz indirimi yapmasını beklediğini söyledi.
TCMB’nin gerçekleşen ve beklenen enflasyona göre politika faizini oluşturmaya devam edeceğini ve şu an TCMB’nin yılsonu enflasyon beklentisine göre faizin çok yukarıda olduğunu belirten Stadtmiller “Merkez bankasının yıl sonu enflasyon tahmini muhtemelen çok iyimser kalıyor. TCMB şu an enflasyona göre düzeltilmiş politika faizi sözünü yumuşatarak optimistik yılsonu enflasyon beklentisini faiz indirimine gitmek için kullanabilir” dedi.
"Artan enflasyon TL için kısa vadede pozitif"
Deutsche Bank Orta Doğu ve Doğu Avrupa Araştırma Müdürü Christian Wietoska, artan enflasyonun TCMB’nin faiz indirimi yapma ihtimalini azaltarak kısa vadede TL için pozitif olabileceğini ve bu pozitifliğin tamamen carry trade’den kaynaklandığını vurguladı.
“Daha önceki dönemlere baktığımızda artan enflasyon ekonomi için kötü olsa da faiz indirimi ihtimalini sınırladığı için kısa vadede TL için pozitif. TCMB faizleri indiremez, yabancı pozisyonları hafif, carry yüksek ve değerleme hala ucuz gözülüyor” diyen Wietoska, TL’nin yüksek carry trade fırsatından yararlanarak iyi bir yaz geçireceğini ama yılın geri kalanında zayıflamaya devam ederek 9,00 seviyesinin üzerine çıkabileceğini belirtti.
"TCMB'nin manevra alanı kalmadı"
Societe Generale Gelişen Piyasalar Müdürü Phoenix Kalen ise TL’deki değer kaybı ve kur geçirgenliği göz önüne alındığında enflasyonun şaşırtıcı olmadığını söylerken TCMB’nin önümüzdeki aylarda faizlerde herhangi bir değişiklik yapmasını beklemediklerini söyledi.
Kalen, paylaştığı değerlendirmede “Merkez bankasının ne faiz artırabileceini ne de faizi düşürebileceğini düşünüyoruz. TCMB’nin manevra alanı bir kez daha kalmadı. Kurda son zamanlarda yaşanan yükselişe rağmen reel faizin negatif alana geçmeye hazırlanmasıyla piyasanın TL’ye yaklaşımı değişecektir” dedi.
Barclays enflasyon beklentisini artırdı faiz beklentisini düşürdü
Barclays Ekonomisti Ercan Ergüzel, Temmuz enflasyon verisi sonrasında TCMB'den bu yıl dördüncü çeyrekte beklediği 250 baz puanlık faiz indirim beklentisini aralık ayında 100 baz puana çekti. Ergüzel, yılsonu enflasyon beklentisini ise 1,6 yüzde puan artırarak yüzde 16,4’e çıkardı.
JP Morgan ise yıl sonunda 50 baz puanlık üç faiz indirimi olacağı yönündeki beklentisini 50 baz puanlık iki faiz indirimi olacağı şeklinde değiştirirken 2022 sonu için politika faizi tahminini yüzde 14,5’ten yüzde 15’e revize etti.