TCMB: Kredi büyümesinde ılımlı yavaşlama sürecek

T&uuml;rkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Finansal İstikrar Raporu nda, bir &ouml;nceki rapor d&ouml;nemine g&ouml;re yurt i&ccedil;i finansal koşullarda sıkılaşma g&ouml;zlendiği belirtilerek, Dış talep g&uuml;c&uuml;n&uuml; korurken, i&ccedil; talep daha ılımlı bir eğilim sergilemektedir. TCMB, sahip olduğu politika ara&ccedil;larını fiyat istikrarını ve finansal istikrarı destekleyici bi&ccedil;imde kullanmaya devam edecektir. ifadesi kullanıldı. TCMB tarafından Mayıs 2018 d&ouml;nemine ilişkin Finansal İstikrar Raporu, bankanın internet sitesinde yayımlandı. Raporda, k&uuml;resel b&uuml;y&uuml;menin, artan korumacılık eğilimleri ve jeopolitik risklere rağmen olumlu seyrini s&uuml;rd&uuml;rd&uuml;ğ&uuml; belirtilerek, gelişmiş ve gelişmekte olan &uuml;lkeler i&ccedil;in gelecek d&ouml;neme ilişkin b&uuml;y&uuml;me tahminlerinin yukarı y&ouml;nl&uuml; g&uuml;ncellendiği kaydedildi. Gelişmiş &uuml;lke para politikalarında normalleşme beklentilerinin &ouml;ne &ccedil;ıktığına işaret edilen raporda, bazı gelişmekte olan &uuml;lkelerde ise 2019 i&ccedil;in sıkılaşma eğiliminin &ouml;ng&ouml;r&uuml;ld&uuml;ğ&uuml; bildirildi. Raporda, k&uuml;resel iktisadi politika belirsizliğinde Ocak 2017 den bu yana g&ouml;r&uuml;len azalışın, ABD kaynaklı gelişmeler ve k&uuml;resel ticaret politikalarındaki değişimlerin etkisiyle yerini son d&ouml;nemde artışa bıraktığı vurgulandı. Gelişmiş &uuml;lkeler arasında iktisadi politika g&ouml;r&uuml;n&uuml;m&uuml;nde farklılaşma bulunduğu aktarılan raporda, Nitekim, korumacı ticaret politikalarına y&ouml;nelik belirsizlikler ve diğer genişleyici maliye politikası beklentileri ile ABD de iktisadi politika &ouml;ng&ouml;r&uuml;lebilirliği azalış g&ouml;stermiştir. &Ouml;te yandan, se&ccedil;im s&uuml;re&ccedil;lerinin tamamlanması nedeniyle siyasi belirsizliklerin sona ermesi ve Brexit s&uuml;recinin netleşmesi sonucu İngiltere ve AB&rsquo;de s&ouml;z konusu belirsizlik kısmen azalmıştır. denildi. Raporda, k&uuml;resel iktisadi faaliyette ivmelenmenin yanı sıra gelişmekte olan &uuml;lkelerdeki olumlu b&uuml;y&uuml;me g&ouml;r&uuml;n&uuml;m&uuml; ve 2018 in ilk &ccedil;eyreğinde artan k&uuml;resel risk iştahı nedeniyle gelişmekte olan &uuml;lkelere y&ouml;nelik portf&ouml;y akımlarında s&ouml;z konusu d&ouml;nemde artış yaşandığı belirtilerek, şunlar kaydedildi: Ancak Nisan 2018 den bu yana k&uuml;resel finansal koşullardaki sıkılaşma ve risk iştahındaki azalışa bağlı olarak, gelişmekte olan &uuml;lkelere y&ouml;nelik net portf&ouml;y hareketlerinde zayıflama g&ouml;zlenmiştir. Yurt i&ccedil;i iktisadi faaliyet ise alınan ek tedbirler ve kamu kaynaklı artan yurt i&ccedil;i nihai talep ile g&uuml;&ccedil;l&uuml; seyrini korumaktadır. Sanayi &uuml;retimi ve istihdam gelişmeleri, iktisadi faaliyetteki olumlu g&ouml;r&uuml;n&uuml;m&uuml;n 2018 yılında da devam edeceğine işaret etmektedir. Başta Kredi Garanti Fonu (KGF) kefaleti olmak &uuml;zere, 2017 yılında getirilen tedbir ve teşviklerin etkisiyle firma teminatlarının g&uuml;&ccedil;lenmesi ve devamında gelen hızlı kredi genişlemesi iktisadi faaliyetin normalleşmesiyle dengelenmekte ve uzun d&ouml;nem patikasına yakınsamaktadır. - Reel sekt&ouml;r kur riskinin y&ouml;netilmesi ekonominin şoklara direncini artıracak Finansal İstikrar Raporu nda, reel kesimin finansal kaldıra&ccedil; oranının 2017 başından itibaren y&uuml;zde 60 seviyesine yakın yatay bir patikada hareket ettiğinin altı &ccedil;izilerek, Ge&ccedil;en yıl KGF kefaleti desteğiyle T&uuml;rk lirası (TL) kredi hacmi &ouml;nemli &ouml;l&ccedil;&uuml;de artmış olsa da iktisadi faaliyetteki benzer b&uuml;y&uuml;me neticesinde reel kesimin TL finansal bor&ccedil;/GSYH oranı yatay seyretmektedir. Kur seviyesi ve oynaklığındaki artışla kur riskinin y&ouml;netilmesine y&ouml;nelik oluşturulan piyasa farkındalığı neticesinde reel kesimin yabancı para (YP) cinsi finansal bor&ccedil;larının GSYH i&ccedil;indeki payı 2017 de azalmıştır. Diğer taraftan, hanehalkı borcu/GSYH oranı 2017 sonu itibarıyla y&uuml;zde 18 seviyesinde olup benzer gelişmekte olan &uuml;lkelerin y&uuml;zde 30 olan ortalamasının altında seyretmektedir. T&uuml;ketici kredisi ve kredi kartı kullanımına ilişkin alınan ihtiyati &ouml;nlemlerle bor&ccedil;luluk g&ouml;stergelerinin olumlu g&ouml;r&uuml;n&uuml;m&uuml;n&uuml; koruduğu anlaşılmaktadır. ifadeleri kullanıldı. Reel sekt&ouml;r YP a&ccedil;ık pozisyonunda uzun s&uuml;redir g&ouml;zlenen artış eğiliminin ge&ccedil;en yıl bir miktar yavaşladığı belirtilen raporda, son veri itibarıyla a&ccedil;ık pozisyon tutarının 221 milyar dolar olduğu anımsatıldı. Raporda, y&uuml;ksek miktardaki YP borcunun, YP gelir ve varlığı yeterli seviyede olmayan veya vade uyumsuzluğu taşıyan firmaların kur şoklarına karşı kırılganlığını artırabildiği, belirsizliğin y&uuml;kseldiği d&ouml;nemlerde firmaları, borcun geri &ouml;demesindeki kur riskini azaltmak i&ccedil;in y&uuml;ksek montanlı d&ouml;viz alımlarına y&ouml;neltebildiği kaydedildi. Bu nedenle YP geliri olmayan firmaların YP bor&ccedil; y&uuml;k&uuml;n&uuml;n azaltılmasına y&ouml;nelik tedbirlerin, hem firmaların bilan&ccedil;o sağlamlığı hem de &uuml;lke ekonomisinin finansal istikrarı a&ccedil;ısından &ouml;nem arz ettiği vurgulanan raporda, şu değerlendirmelere yer verildi: Reel sekt&ouml;r&uuml;n kur riskinin y&ouml;netilmesi amacıyla uygulanan makroihtiyati politika &ccedil;er&ccedil;evesi ekonominin şoklara direncini artıracaktır. Bu bağlamda, yapılan değişiklikle d&ouml;viz geliri olmayan firmalara getirilen YP bor&ccedil; d&uuml;zenlemesi, d&ouml;vize endeksli kredi kullanımına son verilmesi ve TCMB nezdinde kur riskinin y&ouml;netilmesine ilişkin başlatılan Sistemik Risk Veri Takip Sistemi ni (SRVTS) esas alan &ccedil;alışmaların finansal istikrara yapısal katkısının olacağı değerlendirilmektedir. 2016 nın son &ccedil;eyreği itibarıyla başlatılan tedbir ve teşviklerin etkisi 2017 son &ccedil;eyreğiyle azalmış, kredi b&uuml;y&uuml;meleri arz ve talep taraflı saikler ve baz etkisiyle tarihsel ortalamalarına yakınsayarak dengelenme s&uuml;recine girmiştir. Bu d&ouml;nemde artan fonlama maliyetlerinin kredi faizlerine yansımasıyla kredi-mevduat faiz farkları a&ccedil;ılmış, finansal koşullar sıkılaşmaya başlamıştır. Kredi b&uuml;y&uuml;mesindeki dengelenmede, konut ve ticari kredi b&uuml;y&uuml;me oranlarında yaşanan ivme kaybı ve kur gelişmeleri neticesinde d&uuml;ş&uuml;k seviyelerde seyreden YP kredi b&uuml;y&uuml;mesi etkili olmuştur. İhtiya&ccedil; kredileri bireysel talebi destekleyici mali teşvik politikalarının sonlanmasına ve faiz gelişmelerine rağmen artan istihdam olanakları ve uzayan vade imk&acirc;nlarıyla y&uuml;ksek b&uuml;y&uuml;me oranlarını korumuştur. T&uuml;m bu gelişmeler neticesinde kredilerin GSYH&rsquo;ye oranı yatay bir seyir izlemiş ve orandaki yıllık fark daralma g&ouml;stermiştir. Kredi b&uuml;y&uuml;mesindeki ılımlı yavaşlamanın devam edeceği &ouml;ng&ouml;r&uuml;lmektedir. - Bankacılık sekt&ouml;r&uuml; aktif kalitesindeki istikrarlı g&ouml;r&uuml;n&uuml;m&uuml;n korunmaktadır Raporda, bankacılık sekt&ouml;r&uuml;n&uuml;n aktif kalitesindeki istikrarlı g&ouml;r&uuml;n&uuml;m&uuml;n korunduğu belirtilerek, son d&ouml;nemde tahsili gecikmiş alacak (TGA) ilavelerindeki sınırlı artışa karşın bu tahsilatlardaki olumlu g&ouml;r&uuml;n&uuml;m&uuml;n devam etmesinin toplam bakiyede sınırlı artışa neden olduğu bildirildi. Bu gelişmeler neticesinde TGA oranının y&uuml;zde 3 &uuml;n altına gerilediğine işaret edilen raporda, bu yıl yakın izlemedeki kredilerde g&ouml;r&uuml;len artışın, finansal raporlama standardındaki değişiklikle a&ccedil;ıklandığı aktarıldı. Raporda, bu artışta T&uuml;rk bankalarının yılbaşından itibaren finansal raporlamalarda T&uuml;rkiye Finansal Raporlama Standardı nı (TFRS-9) kullanmaları ve sınıflandırmalarda banka i&ccedil;i kredi modellerini dikkate almalarının etkili olduğu belirtilerek, B&uuml;y&uuml;k şirketlerin kredilerinde yeniden yapılandırmalarda sınırlı bir artış g&ouml;r&uuml;lse de ekonomik b&uuml;y&uuml;menin destekleyici yapısı ve makroihtiyati politikalar 2018 de sekt&ouml;r&uuml;n g&uuml;&ccedil;l&uuml; aktif kalitesi g&ouml;r&uuml;n&uuml;m&uuml;n&uuml; desteklemektedir. G&uuml;&ccedil;l&uuml; ihracat b&uuml;y&uuml;mesi ve i&ccedil; talep, ekonomik aktiviteye katkı verirken, kur gelişmelerinin b&uuml;y&uuml;k &ouml;l&ccedil;ekli firmaların bilan&ccedil;o ve nakit akımları &uuml;zerindeki olumsuz etkilerini sınırlandırmaktadır. denildi. Son d&ouml;nemde g&uuml;ndeme gelen yeniden yapılandırmaların genele yaygın olmadığı, firmaların nakit akımlarıyla uyumlu kredi vade uzatımı mahiyetinde olduğunun g&ouml;r&uuml;ld&uuml;ğ&uuml; vurgulanan raporda, şunlar kaydedildi: G&uuml;&ccedil;l&uuml; likidite pozisyonunu koruyan bankacılık sekt&ouml;r&uuml;n&uuml;n yurt dışı kaynak kullanımı artmaktadır. Ge&ccedil;en yılın ilk 3 &ccedil;eyreğinde kredi b&uuml;y&uuml;mesinin tarihsel ortalamalarının &uuml;zerinde seyretmesi, bankaların fonlama talebinin artmasına neden olmuştur. Fakat gerek bu d&ouml;nemde yaşanan kredi b&uuml;y&uuml;mesinin TL kaynaklı olması gerekse kredi b&uuml;y&uuml;mesinin mevduat artışını beraberinde getirmesi, bankaların yurt dışı kaynak taleplerinin ılımlı seyretmesine neden olmuştur. 2017 yılı son &ccedil;eyreğinden itibaren ise TL kredi b&uuml;y&uuml;me oranı tarihsel ortalamalarına yakınsamış ve YP kredi bakiyesinde sınırlı bir artış eğilimi g&ouml;zlenmiş olup bankaların yurt dışı kaynak kullanımı da artmıştır. Dış bor&ccedil;ların ortalama vadesi 60 ay seviyesinde seyretmektedir. Bankaların yurt dışından temin ettiği kaynakların vadesindeki olumlu g&ouml;r&uuml;n&uuml;m, vade uyumsuzluğundan kaynaklanabilecek risklerin y&ouml;netimi a&ccedil;ısından finansal istikrarı destekleyici bir unsur olarak not edilmelidir. Kredi b&uuml;y&uuml;mesinin tarihsel ortalamalarına d&ouml;nmesiyle ekonomide dengelenme eğilimi başlamıştır. - Dış talep g&uuml;c&uuml;n&uuml; korurken i&ccedil; talep daha ılımlı bir eğilim sergilemektedir Raporda, bankaların dolar cinsi dış bor&ccedil;lanma maliyetlerinin, k&uuml;resel faiz oranlarındaki gelişmeler &ccedil;er&ccedil;evesinde artmaya devam ettiği belirtilerek, Bununla birlikte, bankaların dış kaynak maliyetlerindeki marjlarda sınırlı da olsa bir iyileşme yaşanması, maliyet artışlarına rağmen bankaların dış bor&ccedil; yenileme oranlarının y&uuml;zde 100&rsquo;&uuml;n &uuml;zerinde seyretmesi ve sendikasyon kredilerinde sınırlı da olsa 2 yıla varan vadeler ile bor&ccedil;lanabilmeleri, yabancı finansal kuruluşların kredi arzında kayda değer bir değişimin olmadığına işaret etmektedir. ifadesine yer verildi. Bankacılık sekt&ouml;r&uuml; karlılık g&ouml;stergelerinin, i&ccedil;inde bulunulan rapor d&ouml;neminde de g&uuml;&ccedil;l&uuml; seviyelerini koruduğu vurgulanan raporda, &ouml;z kaynak ve aktif karlılık oranındaki yatay seyirde, artan sermaye piyasası işlemleri zararlarının ve mevduat faiz giderlerindeki sınırlı artışın dengeleyici etkisi olduğu bildirildi. Raporda, bir &ouml;nceki rapor d&ouml;nemine g&ouml;re yurt i&ccedil;i finansal koşullarda sıkılaşma g&ouml;zlendiği belirtilerek, Dış talep g&uuml;c&uuml;n&uuml; korurken, i&ccedil; talep daha ılımlı bir eğilim sergilemektedir. TCMB, sahip olduğu politika ara&ccedil;larını fiyat istikrarını ve finansal istikrarı destekleyici bi&ccedil;imde kullanmaya devam edecektir. denildi. Bu yıl sıkılaşan finansal koşulların da etkisiyle sekt&ouml;r&uuml;n karlılığının faiz marjları ve operasyonel maliyetleri etkin y&ouml;neterek korumaya &ccedil;alışacağının d&uuml;ş&uuml;n&uuml;ld&uuml;ğ&uuml; vurgulanan raporda, karlılık artışı ve sermaye hesaplamasına dahil edilen bor&ccedil;lanma ara&ccedil;larının belirleyici etkisinin yanında menkul kıymet değerlemesinin olumlu etkisinin i&ccedil;sel kaynak oluşturması a&ccedil;ısından g&uuml;&ccedil;l&uuml; sermaye yeterlilik oranını desteklediği bildirildi. Raporda, sekt&ouml;r&uuml;n y&uuml;ksek sermaye yeterlilik oranı seviyesinin korunduğuna işaret edilerek, şunlar kaydedildi: Rapor d&ouml;neminde risk ağırlıklı varlık kompozisyonunda belirgin bir değişiklik olmamıştır. 2017 nin son &ccedil;eyreğinde KGF kefaletli kredi kullanımının &uuml;st sınıra yaklaşması sonucu tarihsel ortalamasına yakınsayan kredi b&uuml;y&uuml;mesi, kredi riskini ve aktif b&uuml;y&uuml;mesini ge&ccedil;ici olarak sınırlamıştır. Bu yıl yeni kefalet imkanı ve kredi geri d&ouml;n&uuml;şlerine g&ouml;re yıl i&ccedil;inde ilave kefalet kullandırılmasına ilişkin politika uygulamaları, s&ouml;z konusu b&uuml;y&uuml;me oranlarının dengelenmesine katkıda bulunmuştur. ABD&rsquo;de başlayan dış ticaretteki korumacı eğilimlerin k&uuml;resel &ouml;l&ccedil;eğe yayılması, sıkılaşan finansal koşullar, AB bankacılık sistemindeki d&uuml;ş&uuml;k karlılık ve &ouml;zellikle bazı b&uuml;y&uuml;k bankalarda y&uuml;ksek tahsili gecikmiş alacak oranları ve jeopolitik gelişmeler, k&uuml;resel finansal istikrara ilişkin risk unsurları arasında bulunmaktadır. Bununla birlikte, T&uuml;rk bankacılık sekt&ouml;r&uuml;n&uuml;n g&uuml;&ccedil;l&uuml; sermaye yapısı ve &ouml;z kaynak karlılığı, sağlıklı aktif kalitesi ve yeterli likit varlık d&uuml;zeyi sayesinde s&ouml;z konusu risklere karşı dayanıklılığını koruduğu değerlendirilmektedir. AA

TCMB: Kredi büyümesinde ılımlı yavaşlama sürecek

TCMB'nin finansal istikrar raporuna göre, kredi büyümesinde ılımlı yavaşlama sürecek

Öne Çıkanlar