TEPAV iç kararttı

T&uuml;rkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV), Avrupa daki krizin derinleşmesi durumunda i&ccedil;eride hem kurun hem de enflasyonun y&uuml;kseleceğini, buna karşılık cari işlemler a&ccedil;ığının azalacağını savundu.TEPAV dan yapılan yazılı a&ccedil;ıklamaya g&ouml;re, TEPAV Finans Enstit&uuml;s&uuml; Ekonomide Durum başlıklı rapor yayınlamaya başladı.Finans Enstit&uuml;s&uuml; Direkt&ouml;r&uuml; Prof. Dr. Fatih &Ouml;zatay ın g&ouml;zetiminde 2 ayda bir yayınlanacak raporun ilk sayısında mevcut durumun yanı sıra ekonomideki olası gelişmelere ilişkin senaryolara da yer verildi.T&uuml;rkiye ekonomisinde yılın ikinci yarısında neler olabileceğini Avrupa daki olası gelişmeler ışığında değerlendirmek gerektiğine işaret edilen raporda, bu gelişmelere TCMB nin vereceği tepkilerin de belirleyici olacağı ifade edildi.İyi senaryoRaporda yer alan 1. senaryo, Avrupa da krizin şiddetlenmediği, Yunanistan ın Avro B&ouml;lgesi nden &ccedil;ıkış olasılığının y&uuml;kselmediği, İspanya daki durumun ise daha kontrol edilebilir hale d&ouml;n&uuml;şt&uuml;r&uuml;ld&uuml;ğ&uuml;, Portekiz ve İtalya dan da k&ouml;t&uuml; haberler gelmediği varsayımları &uuml;zerine inşa edildi. Bu koşullar altında risk alma iştahında bir &ouml;l&ccedil;&uuml;de d&uuml;zelme bekleneceği belirtilen raporda, şunlar kaydedildi: Cari işlemler a&ccedil;ığının normal kanallardan finansmanında Ağustos 2011&ndash;Mart 2012 d&ouml;neminde yaşanan g&uuml;&ccedil;l&uuml;k azalır. D&ouml;viz kuruna yukarıya doğru baskı hafifler, hatta ortadan kalkabilir. Petrol fiyatlarının mevcut d&uuml;zeyine yakın bir yerde kalması halinde, bu gelişmeler enflasyonu d&uuml;ş&uuml;r&uuml;c&uuml; y&ouml;nde &ccedil;alışır. Yılın son &ccedil;eyreğinde enflasyonda beklenen d&uuml;şme daha belirgin hale gelir. Kredi hacminde Nisan ayında başlayan y&uuml;kselme eğilimi g&uuml;&ccedil;lenir. Ekonomik b&uuml;y&uuml;me yılın ilk yarısındaki d&uuml;zeyinin &uuml;zerine &ccedil;ıkar. Ancak b&uuml;y&uuml;me oranının Orta Vadeli Program da 2012 i&ccedil;in &ouml;ng&ouml;r&uuml;len y&uuml;zde 4 &uuml; aşarak, y&uuml;zde 4,5-5 arasında olan potansiyel d&uuml;zeyine ulaşması i&ccedil;in bu gelişmeler yeterli olmaz; Avrupa daki krizin g&ouml;reli olarak hafifleyeceğine dair emarelerin ortaya &ccedil;ıkması gerekir.Bu gelişmeler ışığında TCMB, enflasyonun 2013 hedefleriyle uyumlu olduğunun altını &ccedil;izerek, para politikasını bir miktar gevşetir. Ger&ccedil;ek politika faizi olan ortalama fonlama maliyeti ile repo faizi arasındaki fark azalır. Avrupa daki krizin hafifleyeceğine ilişkin işaretlerin ortaya &ccedil;ıkması halinde repo faizi tekrar politika faizi olabilir; farklı bir ifadeyle kısa vadeli piyasa faizinin iyice d&uuml;şmesi beklenir. Bu gelişmeler sonucunda kredi talebi ve kredi arzı biraz daha canlanır. Cari işlemlerdeki iyileşme s&uuml;reci sona erer. S&ouml;z konusu senaryoya g&ouml;re, FED in yeni bir miktarsal gevşemeye gitmesi, T&uuml;rkiye ye y&ouml;nelik kısa vadeli sermaye girişlerini artırıp, d&ouml;viz kuruna aşağıya y&ouml;nelik baskı yapabilir. Bu da enflasyon a&ccedil;ısından TCMB yi rahatlatan bir gelişme olur. Bu durumda TCMB 2010 un sonlarında olduğu gibi kısa vadeli sermaye girişlerinin etkilerine yoğunlaşır. Ancak ekonomik b&uuml;y&uuml;me oranı, potansiyel b&uuml;y&uuml;me oranı olan y&uuml;zde 4,5-5 aralığının &ccedil;ok &uuml;zerine &ccedil;ıkma eğilimi g&ouml;stermedik&ccedil;e, 2010 un sonundaki ve 2011 in ilk yarısındaki kararları beklememek gerekir.Kriz şiddetlenirseRaporda, Avrupa daki krizin şiddetlendiği varsayımı &uuml;zerine şekillendirilen 2. senaryoya g&ouml;re oluşabilecek durum ise ş&ouml;yle anlatıldı: Bir ilk yaklaşım olarak mevcut durumun biraz daha k&ouml;t&uuml;leştiği ve İspanya i&ccedil;in de Avro B&ouml;lgesi nden &ccedil;ıkışın daha sıklıkla g&uuml;ndeme getirildiği bir durumu d&uuml;ş&uuml;nelim. Bu koşullar altında oluşabilecek olası gelişmelerin, krizin şiddetlenmesi halinde daha keskinleşmesi beklenir. Bu durumda uluslararası risk alma iştahı ve y&uuml;kselen piyasa ekonomilerine fon akımları azalır.Bu koşullar altında d&ouml;viz kuruna yukarıya doğru baskı oluşur. Aynı zamanda &ouml;zellikle yatırım ve dayanıklı t&uuml;ketim harcamalarının olumsuz etkilenmesi beklenir. Bu, kredi talebini azaltır. Hem riskin artması hem de dış piyasalardan bor&ccedil;lanma olanaklarının azalması kredi arzını sınırlar. Sonu&ccedil;ta kredi hacminin artış hızında yavaşlama beklenir.D&ouml;viz kurunun artması enflasyonu y&uuml;kseltir. Belirsizliğin artması ve kredi hacminin artış hızının azalması ile yurt i&ccedil;i talebin dizginlenmesi enflasyona olumlu etki yapar. Ama enflasyonu y&uuml;kseltici etkiler ağır basar. Dolayısıyla, bir yandan b&uuml;y&uuml;me oranının azaldığı, belki de ekonomik k&uuml;&ccedil;&uuml;lmenin yaşandığı bir d&ouml;nem yaşanırken, enflasyonun bir miktar y&uuml;kseldiğine şahit olunabilir. Aynı ortamda cari işlemler a&ccedil;ığının daha da azalması beklenir.TCMB nin bu senaryo altında işinin daha zor olduğu a&ccedil;ık. Krizin şiddetlenme derecesine bağlı olarak hem lira cinsinden hem de d&ouml;viz cinsinden likiditeyi artırıcı &ouml;nlemleri &ouml;ncelikle devreye sokması beklenir. Elbette enflasyonla m&uuml;cadele arka plana ge&ccedil;er. Olumsuz senaryonun ger&ccedil;ekleşme olasılığı daha y&uuml;ksek TEPAV ın raporunda bu senaryolardan ikisinin de ger&ccedil;ekleşme olasılığı olduğunun altı &ccedil;izildi. Mevcut koşullar altında ikinci senaryonun yaşanması olasılığının biraz daha y&uuml;ksek g&ouml;r&uuml;nd&uuml;ğ&uuml; ifade edilen raporda, Bu durumda Avrupa daki krizin ne kadar şiddetleneceği &ouml;nem kazanıyor. Bu konuda hen&uuml;z bir yargıya varmak i&ccedil;in erken denildi.

TEPAV iç kararttı

TEPAV, Avrupa'daki krizin şiddetlenmesi hâlinde yurtiçinde hem döviz kurunun hem de enflasyonun yükseleceğini öngördü

Öne Çıkanlar