Trump'tan Amerikan vatandaşlarına Venezuela uyarısı

ABD Başkanı Donald Trump, Venezuela ile tırmanan gerilimle ilgili Twitter hesabı &uuml;zerinden bir paylaşım yaptı. Trump, Maduro, ABD yaptırımları ve petrol gelirlerinin kesilmesinin ardından muhalefetle m&uuml;zakere etmeye niyetli. Guaido, Venezuela Y&uuml;ksek Mahkemesi tarafından hedef alınıyor. Bug&uuml;n kitlesel g&ouml;steriler bekleniyor. ABD vatandaşları bir sonraki bildirime kadar Venezuela ya seyahat etmesinler ifadelerini kullandı. ABD &Ccedil;EMBERİ DARALTIYOR, MADURO DİRENİYOR Venezuela da son bir haftada olduk&ccedil;a hızlı gelişen siyasi krizde se&ccedil;ilmiş Devlet Başkanı Nicolas Maduro, emperyal g&uuml;&ccedil;lerin darbe girişimine karşı halkı ne pahasına olursa olsun direnmeye &ccedil;ağırırken, Maduro nun kukla dediği muhalif lider Juan Guaido &ouml;zellikle Batılı &uuml;lkelerden aldığı destekle y&ouml;netimde iddia ettiği haktan vazge&ccedil;miyor. ABD y&ouml;netiminin Maduro dan en kısa s&uuml;rede kurtulmak istediği, bu amaca ulaşmak i&ccedil;in de ekonomik, askeri, siyasi bir&ccedil;ok baskı y&ouml;nteminin se&ccedil;enekler arasında olduğu anlaşılıyor. Venezuela nın bir haftadır d&uuml;nya g&uuml;ndeminde &uuml;st sıralarda yer almasına neden olan olaylar, Devlet Başkanı Maduro nun mayıs ayında ikinci kez devlet başkanlığı se&ccedil;imini kazanması ve 10 Ocak ta yemin ederek g&ouml;reve başlamasından sonra gelişti. Muhalefetin kontrol&uuml;ndeki Ulusal Meclisin Başkanı Juan Guaido, Maduro nun yemin etmesinden iki hafta ge&ccedil;meden 23 Ocak ta kendisini devlet başkanı ilan etti ve başkanlık yemini etti. Guaido, se&ccedil;imi ana muhalefetin boykot ettiğini, bu y&uuml;zden y&uuml;zde 68 oy alsa bile Maduro nun meşruiyetinin olmadığını iddia ediyordu. Maduro ise ABD tarafından hazırlanan bir darbeyle karşı karşıya olduğunu belirterek ABD y&ouml;netimiyle ilişkileri kestiğini duyurdu. Maduro, başkent Caracas taki ABD B&uuml;y&uuml;kel&ccedil;iliğinde g&ouml;revli diplomatlara &uuml;lkeyi terk etmeleri i&ccedil;in 72 saat s&uuml;re verdi. Amerikalı diplomatların bir kısmı bu s&uuml;rede Venezuela dan ayrıldı. ABD y&ouml;netimi, &ccedil;ok hızlı şekilde Guaido yu Venezuela nın ge&ccedil;ici devlet başkanı olarak tanıdığını a&ccedil;ıkladı. Kısa s&uuml;rede ABD ye, Avustralya, Kanada, Kolombiya, Peru, Ekvador, Paraguay, Brezilya, Şili, Panama, Arjantin, Kosta Rika ve Guatemala gibi &uuml;lkeler katıldı. Meksika, T&uuml;rkiye, Rusya, K&uuml;ba, &Ccedil;in ve Bolivya ise Maduro nun se&ccedil;ilmiş devlet başkanı olarak g&ouml;revde kalması gerektiğini a&ccedil;ıkladı. ABD y&ouml;netimi, t&uuml;m d&uuml;nyaya tarafınızı se&ccedil;in mesajı verirken, Avrupa &uuml;lkelerinden Guaido ya destek, Maduro ya ise bırak &ccedil;ağrıları geldi. Almanya, İngiltere, Fransa ve İspanya, 26 Ocak ta Maduro ya &uuml;ltimatom vererek 8 g&uuml;n i&ccedil;inde se&ccedil;ime gidileceğini a&ccedil;ıklamazsa Guaido ya destek vereceklerini a&ccedil;ıkladı. Avrupa Birliği de yeniden se&ccedil;im yapılması &ccedil;ağrısına katıldı. ABD EN KISA S&Uuml;REDE KURTULMAK İSTİYOR Avrupa &uuml;lkelerinin verdiği s&uuml;renin dolmasına 3 g&uuml;n kala Venezuela yı gelecekte nelerin beklediği sorusu belirsizliğini koruyor. Maduro, emperyal g&uuml;&ccedil;lerin darbe girişimine karşı halkı ne pahasına olursa olsun direnmeye &ccedil;ağırırken, Maduro nun kukla dediği Guaido &ouml;zellikle Batılı &uuml;lkelerden aldığı destekle y&ouml;netimde iddia ettiği haktan vazge&ccedil;miyor. Bu şartlar altında Venezuela da durumun nasıl gelişeceğini tahmin etmek olduk&ccedil;a zor g&ouml;r&uuml;n&uuml;yor. Guaido nun &ouml;ne &ccedil;ıkarak kendisini devlet başkanı ilan etmesi, Donald Trump y&ouml;netiminin bu adımı tanıması, hemen ardından bir&ccedil;ok &uuml;lkenin de kısa s&uuml;rede ABD yi takip etmesi, b&uuml;t&uuml;n bunların &ouml;nceden hazırlanmış ve &uuml;zerinde &ccedil;alışılmış bir eylem planı olduğu izlenimini g&uuml;&ccedil;lendiriyor. Trump y&ouml;netiminin Maduro dan en kısa s&uuml;rede kurtulmak istediği artık a&ccedil;ık&ccedil;a g&ouml;r&uuml;l&uuml;yor. Bu amaca ulaşmak i&ccedil;in de ekonomik, askeri ve siyasi bir&ccedil;ok baskı y&ouml;nteminin se&ccedil;enekler arasında olduğu anlaşılıyor. ABD, EKONOMİK &Ccedil;EMBERİ DARALTIYOR Washington ın şu aşamada başvurduğu en g&ouml;ze &ccedil;arpan y&ouml;ntem ekonomik &ccedil;ember oluşturmak ve bunu giderek daraltmak. ABD, Venezuela ya uzun s&uuml;redir uyguladığı yaptırımlara petrol ticaretini dahil etmiyordu. Ancak Washington ın son olarak 28 Ocak ta Venezuelalı petrol şirketleri PDVSA ve Citgo yu da yaptırım kapsamına alması, Maduro y&ouml;netimini ekonomik olarak daha da g&uuml;&ccedil; duruma d&uuml;ş&uuml;rme anlamı taşıyor. Ekonomi uzmanları, PDVSA nın nakit parasının &ouml;nemli bir kısmının ABD bankalarında olduğuna dikkati &ccedil;ekiyor. PDVSA ya yaptırım hamlesiyle Venezuela nın nakit akışının ciddi zarar g&ouml;receği, 7 milyar dolarlık varlığın bloke edilmesinin beklendiği, gelecek yıl i&ccedil;inse ilk etapta en az 11 milyar dolarlık petrol gelirinin elden gideceği hesaplanıyor. Maduro nun etrafındaki &ccedil;emberi daraltmak isteyen Washington, ABD bankalarında bulunan Venezuela ya ait hesapların kontrol&uuml;n&uuml; de Guaido ya vererek Maduro yu ekonomik olarak iyice sıkıştırmayı ama&ccedil;lıyor. &Ouml;nceki Devlet Başkanı Hugo Chavez d&ouml;neminden gelen sosyal politikaları devam ettiren Maduro nun ekonomik olarak zor duruma d&uuml;şeceği, yoksul halka yaptığı yardımların azalmasının Venezuelalı lideri zor durumda bırakabileceği değerlendiriliyor. Venezuela ekonomisinin temelini oluşturan petrol gelirlerinin kontrol&uuml;n&uuml;n Maduro nun elinden alınıp Guaido ya verilmesi ve petrol şirketlerine yaptırım kararı, Washington ın Maduro &uuml;zerindeki baskıyı artırmak i&ccedil;in şu ana kadar ekonomik a&ccedil;ıdan yaptığı en ağır hamle oldu. ASKERİ SE&Ccedil;ENEKLER MASADA AMA ORDU MADURO YA SADIK Amerikan y&ouml;netiminin Maduro dan kurtulmak i&ccedil;in başvurabileceği &ccedil;arelerden biri de askeri m&uuml;dahale. Ancak her se&ccedil;eneğin masada olduğu a&ccedil;ıklamasını yapan Beyaz Saray ın Venezuela ya doğrudan askeri m&uuml;dahalesi en son akla gelen ihtimallerden. Beyaz Saray Ulusal G&uuml;venlik Danışmanı John Bolton ın &ouml;nceki g&uuml;n basının karşısına ge&ccedil;erken elinde tuttuğu defterde Kolombiya ya 5 bin asker yazılı not t&uuml;m d&uuml;nyada Venezuela yı takip edenlerin dikkatini &ccedil;ekti. Bolton un bunu &ouml;zellikle yaptığı, Venezuela nın komşusu Kolombiya ya asker g&ouml;ndererek Maduro ya bir uyarı mesajı vermek istediği yorumları yapıldı. Amerikalı Senat&ouml;r Lindsey Graham da ABD Başkanı Trump ile g&ouml;r&uuml;şmesinde, Trump ın Venezuela da askeri g&uuml;&ccedil; kullanma olasılığını dile getirdiğini s&ouml;yledi. ABD nin Maduro yu devirmek i&ccedil;in kendi askeri g&uuml;c&uuml;n&uuml; kullanmak yerine Venezuela ordusunun darbe yapma ihtimalini değerlendirdiği de biliniyor. Trump y&ouml;netiminin askeri darbe i&ccedil;in Venezuela ordusunun eski komutanlarından bazılarıyla 2017 sonbaharından sonra gizli g&ouml;r&uuml;şmeler yaptığı Amerikan basınına yansıdı. Ancak bug&uuml;ne kadar Venezuela ordusundaki &ccedil;ok k&uuml;&ccedil;&uuml;k ve alt r&uuml;tbeli gruplar dışında Maduro ya karşı gelen bir kesim olmadı. Ordu, şu anda Maduro ya sadık bir g&ouml;r&uuml;nt&uuml; &ccedil;iziyor. Halk arasında da ABD nin arkasında durduğu bir darbenin hoş karşılanmayacağı biliniyor. ABD nin &ouml;zellikle Soğuk Savaş d&ouml;neminde sosyalist iktidarların hakim olduğu Latin Amerika &uuml;lkelerinde darbeleri desteklediğini bug&uuml;ne kadar bir&ccedil;ok tarih&ccedil;i ve araştırmacı ortaya koydu. Bu y&uuml;zden Venezuela da Maduro karşıtı olanların bile ABD destekli bir darbeye sıcak bakmaması anlaşılabilir bir durum olarak değerlendiriliyor. Şu ana kadar se&ccedil;ilmiş devlet başkanı olarak Maduro ya sadık bir g&ouml;r&uuml;nt&uuml; veren Venezuela ordusunun tutumunun belirleyici olabileceği de bir ger&ccedil;ek olarak ortada duruyor. Maduro nun uluslararası camiadan alacağı siyasi desteğin boyutu da Venezuela nın geleceğinde belirleyici olabilir. Maduro, Rusya, &Ccedil;in ve İran gibi ABD nin b&uuml;y&uuml;k rakiplerinin desteğini aldı. Ancak bu gibi &uuml;lkelerin Venezuela da ekonomik olarak yapacağı hamleler Maduro ya desteğin boyutunu da değiştirebilir. Uzmanlar, ABD nin Venezuela planında bundan sonraki adımlarının ne olacağının da beklenmesi gerektiğini dile getiriyor. Washington ın baskıyı artırıp ekonomik &ccedil;emberi k&uuml;&ccedil;&uuml;lterek Maduro nun yaşam alanını daraltmayı se&ccedil;mesi ilk akla gelen se&ccedil;eneklerden. Bu durumda &uuml;lkede gıda ve ila&ccedil; sıkıntısı gibi insani koşullardaki k&ouml;t&uuml;leşme ve buna bağlı olarak komşu &uuml;lkelere g&ouml;&ccedil;&uuml;n artmasının Maduro &uuml;zerinde baskıyı artırabileceği değerlendiriliyor. MUHTEMEL SENARYOLAR Venezuela i&ccedil;in en korkutucu senaryolardan biriyse siyasi krizin i&ccedil; &ccedil;atışmaya d&ouml;n&uuml;şmesi. Trump y&ouml;netiminin askeri bir m&uuml;dahaleyi se&ccedil;mesi veya bunu &ccedil;evre &uuml;lkelerin yardımıyla yapması Venezuela yı kanlı bir s&uuml;rece g&ouml;t&uuml;rebilir. ABD nin Venezuela muhalefetini ya da ordu i&ccedil;indeki Maduro karşıtı grupları silahlı m&uuml;cadeleye ve askeri m&uuml;dahaleye cesaretlendirmesinin de yine aynı kanlı sonu&ccedil;lara neden olacağı belirtiliyor. Ancak bu ihtimaller şu anda Venezuela da en son akla gelen senaryolardan. Bunun nedeni ise bug&uuml;ne kadar ortaya &ccedil;ıkan y&uuml;ksek siyasi gerilimin bir &ccedil;atışmaya d&ouml;n&uuml;şmemiş olması. Son bir haftada hem Maduro hem de Guaido taraftarlarının g&ouml;sterilerinde &ccedil;ok ciddi bir olay yaşanmaması olumlu bir unsur olarak g&ouml;steriliyor. Bu kadar gerilime rağmen kopma noktasına gelinmemesi &uuml;lkede kan d&ouml;k&uuml;lmemesi i&ccedil;in umut verici g&ouml;r&uuml;l&uuml;yor. Venezuela i&ccedil;in konuşulan bir başka senaryo da Maduro nun ABD y&ouml;netimiyle diyalog kurarak krizin sonlanması i&ccedil;in bir form&uuml;l geliştirilmesi. Maduro nun bazı tavizler vererek &uuml;lkeden ayrılmayı kabul etmesi ancak buna karşılık politikalarını s&uuml;rd&uuml;recek bir iktidarın devam etmesini m&uuml;zakere edebileceği yorumları dile getiriliyor. Onurlu &ccedil;ıkış olarak adlandırılabilecek bu gelişme şu aşamada d&uuml;ş&uuml;k ihtimalli senaryolar arasında yer alıyor. &Ccedil;&uuml;nk&uuml; Maduro nun halk arasında boyutu &ouml;l&ccedil;&uuml;lememekle birlikte bir karşılığı bulunuyor ve ordunun sadakatini de korumuş g&ouml;r&uuml;n&uuml;yor. Şu anda ortada olan ger&ccedil;ek ise Maduro nun se&ccedil;ilmiş devlet başkanı olarak elinde bulundurduğu yetkileri kullanıp kendisini devlet başkanı ilan eden bir muhalif lidere karşı durması. Maduro, Guaido nun kendisini başkan ilan etmesinin anayasaya ve t&uuml;m yasalara aykırı olduğunu, bununla yargının ilgilenmesi gerektiğini s&ouml;ylemişti. Nitekim 29 Ocak ta Venezuela başsavcısı harekete ge&ccedil;erek Guaido nun &uuml;lkeden &ccedil;ıkışının yasaklanmasını ve varlıklarının dondurulmasını Y&uuml;ksek Mahkemeden talep etti. Mahkeme de buna onay verdi.

Trump'tan Amerikan vatandaşlarına Venezuela uyarısı

ABD Başkanı Donald Trump, Amerikan vatandaşlarını Venezuela'ya seyahat etmemeleri yönünde uyardı

Öne Çıkanlar