Tüketici fiyatları beklenenden hızlı arttı
Tüketici fiyatları Kasım ayında yüzde 0.67 artarak ile beklenenden hızlı yükseldi
Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Kasım'da yüzde 0.67 artarken, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 1.42 düşüş gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 8.10, yurtiçi üretici fiyatlarında 5.25 yüzde oldu.
Bloomberg'in anketine katılan ekonomistlerin tahminlerinin medyanına göre, TÜFE'nin aylık bazda yüzde 0.40 ve yıllık bazda yüzde 7.84, çekirdek enflasyonun da yıllık bazda yüzde 9.00 artış göstermesi bekleniyordu. Yİ-ÜFE'nin ise aylık bazda yüzde 0.30 artış göstermesi öngörülüyordu.
TÜFE Ekim ayında aylık bazda yüzde 1.55 ve yıllık bazda yüzde 7.58 artarken, çekirdek TÜFE yıllık bazda yüzde 8.92 artmıştı. Yİ-ÜFE ise aynı dönedem aylık yüzde 0.20 düşerken, yıllık 5.74 arttı.
Tüketici fiyatları bazında Kasım'da en yüksek fiyat artışı, yüzde 40.75 ile domateste gerçekleşti.
Kasım'da TÜFE'de yer alan ana harcama gruplarında aylık bazda en yüksek artış, yüzde 5.37 ile giyim ve ayakkabı grubunda gerçekleşti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, TÜFE, Kasımda bir önceki aya göre yüzde 0.67, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 8.58, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 8.1 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 7.61 artış gösterdi.
Ana harcama grupları itibarıyla Kasım'da, aylık bazda en yüksek artış yüzde 5.37 ile giyim ve ayakkabı grubunda görülürken, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 1, ev eşyasında yüzde 0.66, konutta yüzde 0.54 ve haberleşmede yüzde 0.35 artış kaydedildi.
Kasım'da aylık bazda en fazla düşüş gösteren grup ise yüzde 0,78 ile ulaştırma oldu. Eğlence ve kültürde yüzde 0.54, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 0,28 düşüş gerçekleşti.
- Yıllık değişimler
TÜFE'de yıllık bazda en yüksek artış, yüzde 13.44 ile lokanta ve oteller grubunda görüldü. Bunu yüzde 11.74 ile eğlence ve kültür, yüzde 11.37 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 10.5 ile ev eşyası ve yüzde 9.51 ile gıda ve alkolsüz içecekler izledi.
Geçen ay endekste kapsanan 426 maddeden 49'unun ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 289'unun ortalama fiyatlarında artış, 88'inin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.
Sektörlere ve alt gruplara göre aylık ve yıllık değişimler şöyle:
| Sektörler/Alt Gruplar | Aylık Değişim (yüzde) | Yıllık Değişim (yüzde) |
|---|---|---|
| TÜRKİYE | 0,67 | 8,10 |
| Gıda ve alkolsüz içecekler | 1 | 9,51 |
| Alkollü içecekler ve tütün | 0 | 5,67 |
| Giyim ve ayakkabı | 5,37 | 7,06 |
| Konut | 0,54 | 6,39 |
| Ev eşyası | 0,66 | 10,5 |
| Sağlık | 0,26 | 7,15 |
| Ulaştırma | -0,78 | 5,11 |
| Haberleşme | 0,35 | 3,67 |
| Eğlence ve kültür | -0,54 | 11,74 |
| Eğitim | 0,17 | 6,35 |
| Lokanta ve oteller | 0,33 | 13,44 |
| Çeşitli mal ve hizmetler | -0,28 | 11,37 |
- Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri
Özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, TÜFE göstergeleri, Kasım'da aylık bazda en yüksek artış yüzde 0.89 ile "Enerji, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve fiyatları yönetilen/yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler hariç" ve "Enerji, gıda, alkollü ve alkolsüz içecekler ile tütün ürünleri ve altın hariç" göstergelerinde görüldü. Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri şöyle:
| Kapsam | Aylık değişim (yüzde) | Yıllık değişim (yüzde) |
|---|---|---|
| Mevsimlik ürünler hariç | 0,08 | 8,07 |
| İşlenmemiş gıda ürünleri hariç | 0,57 | 7,64 |
| Enerji hariç | 0,81 | 9,15 |
| İşlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç | 0,72 | 8,81 |
| Enerji ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç | 0,85 | 9,35 |
| Enerji, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve fiyatları yönetilen/yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler hariç | 0,89 | 9,39 |
| Enerji, alkollü içkiler, tütün ürünleri, fiyatı yönetilen/yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler ve işlenmemiş gıda ürünleri hariç | 0,8 | 9,07 |
| İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler, tütün ürünleri ile altın hariç | 0,86 | 8,94 |
| Enerji, gıda, alkollü ve alkolsüz içecekler ile tütün ürünleri ve altın hariç | 0,89 | 9,22 |
Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE), Kasım'da bir önceki aya göre madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe yüzde 0.37, elektrik, gaz sektöründe yüzde 3.69, imalat sanayi sektöründe yüzde 1.26 düşerken, su sektöründe yüzde 1.11 artış görüldü.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Yİ-ÜFE, Kasım'da ekim ayına göre yüzde 1.42 düşerken, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 6.06, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5.25 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 5.33 artış kaydetti.
Sanayinin dört sektörünün Kasım'da, ekim ayına göre değişimleri, madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe yüzde 0.37, elektrik, gaz sektöründe yüzde 3.69, imalat sanayi sektöründe yüzde 1.26 düşerken, su sektöründe yüzde 1,11 artış yaşandı.
Kasım'da bir önceki aya göre endekslerin en fazla düşüş gösterdiği alt sektörler, yüzde 7.21 ile kok ve rafine petrol ürünleri, elektrik, gaz üretim ve dağıtımı yüzde 3.69, diğer mamul eşyalar yüzde 3.68 oldu. Buna karşılık tütün ürünleri yüzde 4.64, ham petrol ve doğal gaz yüzde 2.03 ve ağaç ve mantar ürünleri (mobilya hariç) yüzde 1.29 bir ay önceye göre endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.
Ana sanayi grupları sınıflamasına göre, Kasım'da en yüksek aylık ve yıllık düşüş enerji mallarında gerçekleşti.
TÜİK rakamlarına göre sektörler ve alt sektörler itibarıyla Kasım'da Yİ-ÜFE'deki aylık ve yıllık artış oranları şöyle:
| Sektörler/Alt Gruplar | Aylık (yüzde) | Yıllık (yüzde) |
|---|---|---|
| Madencilik ve taş ocakçılığı | -0,37 | -0,32 |
| İmalat | -1,26 | 6,11 |
| Elektrik, gaz | -3,69 | -2,23 |
| Su temini | 1,11 | 18,91 |
Türkiye'de Kasım ayında yıllık bazda fiyatların en fazla arttığı bölge, yüzde 9 ile "Aydın, Denizli, Muğla" oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Kasım'da yıllık bazda fiyatlar ülke genelinde yüzde 8,10 artış kaydetti.
İstatistiki Bölge Birim Sınıflaması (İBBS) 2. düzeyde bulunan 26 bölge içinde, aylık bazda en yüksek artış yüzde 1.61 ile ''Gaziantep, Adıyaman, Kilis'', geçen yılın aralık ayına göre en yüksek artış yüzde 9.45 ile "Balıkesir, Çanakkale" bölgesinde, 12 aylık ortalamalara göre en yüksek artış ise yüzde 8.20 ile ''İzmir'' bölgesinde gerçekleşti.
Yıllık bazda en yüksek artış, yüzde 9 ile "Aydın, Denizli, Muğla"da gözlenirken, bunu, yüzde 8.87 ile ''İzmir'', yüzde 8.73 ile "Bursa, Eskişehir, Bilecik", yüzde 8.71 ile "Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak" ve yüzde 8.44 ile "Balıkesir, Çanakkale" bölgeleri izledi.
En düşük fiyat artışı ise yüzde 6.34 ile ''Van, Muş, Bitlis, Hakkari" bölgesinde gerçekleşti.
Yıllık bazda TÜFE artışı Ankara'da yüzde 7.77, İstanbul'da ise yüzde 8.27 olarak hesaplandı.
Bölgeler itibarıyla aylık ve yıllık bazda fiyat artışları şöyle:
| İstatistiki bölgeler | Aylık değişim | Yıllık değişim |
|---|---|---|
| Türkiye | 0,67 | 8,10 |
| İstanbul | 0,58 | 8,27 |
| Tekirdağ, Edirne, Kırklareli | 0,44 | 7,19 |
| Balıkesir, Çanakkale | 0,36 | 8,44 |
| İzmir | 0,94 | 8,87 |
| Aydın, Denizli, Muğla | 0,37 | 9,00 |
| Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak | 0,51 | 8,71 |
| Bursa, Eskişehir, Bilecik | 0,41 | 8,73 |
| Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova | 0,83 | 8,06 |
| Ankara | 0,80 | 7,77 |
| Konya, Karaman | 0,57 | 8,20 |
| Antalya, Isparta, Burdur | 0,59 | 7,91 |
| Adana, Mersin | 0,91 | 8,22 |
| Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye | 1,14 | 8,26 |
| Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir | 0,64 | 7,84 |
| Kayseri, Sivas, Yozgat | 0,25 | 8,15 |
| Zonguldak, Karabük, Bartın | 0,22 | 8,34 |
| Kastamonu, Çankırı, Sinop | 0,12 | 7,15 |
| Samsun, Tokat, Çorum, Amasya | 0,69 | 8,31 |
| Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane | 0,55 | 7,52 |
| Erzurum, Erzincan, Bayburt | 0,93 | 7,11 |
| Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan | 0,72 | 7,07 |
| Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli | 1,25 | 7,29 |
| Van, Muş, Bitlis, Hakkari | 0,68 | 6,34 |
| Gaziantep, Adıyaman, Kilis | 1,61 | 8,42 |
| Şanlıurfa, Diyarbakır | 0,95 | 7,34 |
| Mardin, Batman, Şırnak, Siirt | 1,44 | 7,24 |