Türkiye ilk çeyrekte yüzde 7,3 büyüdü
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ilk çeyreğe ilişkin milli gelir istatistiklerini yayımladı. Veriler Türkiye ekonomisinin ilk çeyrekte yıllık bazda yüzde 7,3 büyüdüğünü gösterdi. Böylelikle son 4 çeyreğin en düşük yıllık büyüme rakamı kaydedildi. Büyümeye ilk çeyrekte en yüksek katkının tüketimden geldiği görüldü. Hanehalkı tüketimi ilk çeyrekte büyümeye 11,6 puan katkı yaptı. Ana sektörlere bakıldığında yılın ilk çeyreğinde sanayinin büyüme performansı hizmetler sektörünün ardında kaldı. Tarımda sınırlı bir büyüme olurken, inşaat sektörü ise yüzde 7,2 daraldı.
Türkiye ekonomisi yılın ilk çeyreğinde yüzde 7,3 büyüme kaydetti.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre Türkiye ekonomisi yılın ilk çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre ise yüzde 1,2 büyüdü.
Ana gruplara bakıldığında en yüksek büyümenin tüketim harcamalarında yaşandığı görüldü.
Yerleşik hanehalklarının tüketim harcamaları, 2022 yılının birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 19,5 arttı. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 0,9, gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 1,1 arttı.
Mal ve hizmet ihracatı, 2022 yılının birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 16,8, ithalatı ise yüzde 2,3 arttı.
En yüksek katkı tüketimden geldi
Bu rakamların ardından büyümeye ilk çeyrekte en yüksek katkının tüketimden geldiği görüldü. Hanehalkı tüketimi ilk çeyrekte büyümeye 11,6 puan katkı yaptı. Tüketimi 3,5 puanla net ihracat izledi. Devlet harcamaları ve yatırımların büyümeye katkısı ise sınırlı kaldı. Stoklar ise büyümeden 8,2 puan götürdü.
Dayanıklı mal tüketiminde sınırlı büyüme
Tüketimin alt kalemlerine bakıldığında dayanıklı mal tüketiminin yılın ilk çeyreğinde yıllık yüzde 19,8 büyüdüğü görüldü. Bu büyüme verisi son 3 çeyreğin en yüksek büyümesi olsa da, bir önceki yılın aynı çeyreğindeki yüzde 22,5'lik büyüme performansının ardında kaldığı izlendi.
Aynı dönemde yarı dayanıklı mal büyümesi yüzde 31,9; dayanıksız mal tüketimi büyümesi ise yüzde 16,7 oldu. Hanehalkının hizmetler sektöründeki tüketiminde ise yüzde 24,8'lik büyüme görüldü.
Sanayi büyümesi hizmetin ardında kaldı
Ana sektörlere bakıldığında yılın ilk çeyreğinde sanayinin büyüme performansının hizmetler sektörünün ardında kaldığı görüldü.
Buna göre yılın ilk çeyreğinde sanayi bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 7,4 büyüdü. Hizmetler sektöründe büyüme ise yüzde 14,9 olarak kaydedildi.
Tarımda yüzde 0,9 ile sınırlı bir büyüme kaydedilirken, inşaat sektörü ise yüzde 7,2 daraldı.
İnşaat yatırımlarında daralma ivmesi sürüyor
Yatırımların alt kalemlerine bakıldığında makine ve teçhizat yatırımlarında büyümenin, bununla birlikte inşaat yatırımlarındaki daralmanın devam ettiği izlendi.
Verilere göre yılın ilk çeyreğinde inşaat yatırımları bir önceki yıla göre yüzde 9,8 daraldı. Böylelikle son üç çeyrekte inşaat yatırımlarında yıllık daralma kaydedilmiş oldu.
Aynı dönemde makine teçhizat yatırımları ise yüzde 10,5 büyüdü. Bu büyümeyle birlikte makine teçhizat yatırımlarındaki büyüme ivmesi 10 çeyreğe yükseldi.
179,8 milyar dolarlık ekonomi
TÜİK verilerine göre üretim yöntemiyle gayrisafi yurt içi hasıla tahmini, 2022 yılının birinci çeyreğinde cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 79,5 artarak 2,5 trilyon TL oldu. GSYH'nin birinci çeyrek değeri cari fiyatlarla ABD doları bazında 179,8 milyar dolar olarak gerçekleşti.
İşgücü ödemelerinin payı düştü
İşgücü ödemeleri, 2022 yılının birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 59,7, net işletme artığı/karma gelir ise yüzde 88,1 arttı.
İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı geçen yılın birinci çeyreğinde yüzde 35,5 iken bu oran 2022 yılında yüzde 31,5 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 45,6 iken yüzde 47,6 oldu.
Bakan Nebati'den büyüme değerlendirmesi
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Twitter hesabından yaptığı paylaşımlarla ilk çeyrek büyüme verisini değerlendirdi.
Nebati, "Ekonomimiz 2022 yılı ilk çeyreğinde yıllık bazda reel olarak yüzde 7,3 oranında büyümüştür. 2021 yılı başından itibaren gerçekleşen dengeli büyüme kompozisyonu, 2022 yılının ilk çeyreğinde de devam etmiştir. İlk çeyrekte, iç talebin büyümeye katkısı 3,9 yüzde puan olurken, net dış talep büyümeye 3,5 yüzde puan katkı sağlamıştır. Üretim kapasitemizin güçlenmesi açısından önem arz eden makine ve teçhizat yatırımları yüzde 10,5 artışla on çeyreklik artış eğilimini sürdürmüştür. Küresel ölçekte vuku bulan olaylar neticesinde girdi maliyetlerindeki artışlar üretimimiz üzerinde risk oluşturmasına rağmen üretimi destekleyen politikalarımız sayesinde diğer ülkelerden pozitif ayrışmaya devam edeceğimizi öngörüyoruz." ifadelerini kullandı.
Ekonomimiz 2022 yılı ilk çeyreğinde yıllık bazda reel olarak yüzde 7,3 oranında büyümüştür.
— Dr.Nureddin NEBATİ🇹🇷 (@NureddinNebati) May 31, 2022
2021 yılı başından itibaren gerçekleşen dengeli büyüme kompozisyonu, 2022 yılının ilk çeyreğinde de devam etmiştir.
Beklenti yüzde 7,2 olarak belirlenmişti
Bloomberg HT Araştırma Birimi’nin anketine göre Türkiye ekonomisinin 1. çeyrekte yüzde 7,2 büyümesi bekleniyordu.
En düşük tahmini veren kurum 1. çeyrekte yüzde 5,40; en yüksek tahmini veren kurum yüzde 8 büyüme tahmin etmişti.
Ekonomi yönetimi ise yüzde 7'lik büyüme beklentisini dile getirmişti. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati Pazartesi günü katıldığı TBB Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmada "Öncü göstergeler ışığında, bu yılın ilk çeyreğinde güçlü ve dengeli büyüme eğiliminin sürdüğünü rahatlıkla söyleyebiliriz. Öncü veriler, büyümenin 2022 yılının ilk çeyreğinde yıllık olarak yüzde 7 civarında gerçekleşeceğine işaret ediyor." ifadelerini kullanmıştı.
Nebati, sanayi üretiminin ilk çeyrekte yüzde 10,2 arttığını, ihracat'ta Nisanda yıllık bazda 240 milyar doları geçtiklerini, Mart itibarıyla istihdamın 30 milyon kişiye yaklaştığını anlatmıştı.
Ekonomi 2021'in son çeyreğinde yüzde 9,1, 2021 yılının tamamında bir önceki yıla göre yüzde 11 büyüme kaydetmişti.