Yeşil hidrojenin Türkiye'ye katkısının yıllık 6-8 milyar dolar olacağı tahmin ediliyor

SHURA Enerji D&ouml;n&uuml;ş&uuml;m&uuml; Merkezi&rsquo;nin, Bilkent Enerji Politikaları Araştırma Merkezi ve Alman Enerji Ajansı (dena) iş birliği ile hazırladığı &lsquo;T&uuml;rkiye&rsquo;nin Yeşil Hidrojen &Uuml;retim ve İhracat Potansiyelinin Teknik ve Ekonomik A&ccedil;ıdan Değerlendirilmesi&rsquo; raporu, online tanıtım toplantısında a&ccedil;ıklandı. Raporda, uygun yatırımlar ve politikalarla T&uuml;rkiye&rsquo;nin 2050&rsquo;de yıllık 3,4 milyon tona (Mt) kadar yeşil hidrojen &uuml;retimine ulaşabileceği ve bunun 1,5 ila 1,9 Mt&rsquo;nun ihra&ccedil; edilebileceği belirtildi. İklim hedeflerine ulaşmak i&ccedil;in bir&ccedil;ok &uuml;lkenin yeşil hidrojen ithal edeceğini belirten Alman Enerji Ajansı (Dena) Enerji Sistemleri ve Enerji Hizmetleri B&ouml;l&uuml;m Başkanı Hannes Seidl, T&uuml;rkiye&rsquo;nin bu pazardan pay alabileceğine dikkat &ccedil;ekti: &ldquo;T&uuml;rkiye, yenilenebilir enerjiden yeşil hidrojen &uuml;reterek, k&uuml;resel &ccedil;apta yeni oluşan bu enerji pazarında en başından itibaren yerini alabilecek b&uuml;y&uuml;k bir potansiyele sahip. Bug&uuml;n tanıtımını yaptığımız bu &ccedil;alışma, Almanya ve T&uuml;rkiye arasında bu alandaki iş birliğini g&uuml;&ccedil;lendirmek i&ccedil;in &ouml;nemli, aynı zamanda heyecan verici bir fırsat sunuyor.&rdquo; Raporun yazarlarından biri olan ve sonu&ccedil;ları sunan SHURA Enerji D&ouml;n&uuml;ş&uuml;m&uuml; Merkezi Araştırma Koordinat&ouml;r&uuml; Hasan Aksoy ise T&uuml;rkiye&rsquo;nin Kasım ayında Paris İklim Anlaşması&rsquo;nın onayladığını hatırlatarak, 2030 ve 2053&rsquo;e y&ouml;nelik, daha kararlı iklim ve enerji d&ouml;n&uuml;ş&uuml;m&uuml; hedeflerine ihtiya&ccedil; olacağını s&ouml;yledi. Aksoy, bu hedeflere ulaşılmasında, hidrojenin rol&uuml;n&uuml;n anlaşılmasının kritik &ouml;neme sahip olduğunu vurgulayarak &ldquo;K&uuml;resel &ouml;l&ccedil;ekte 2050&rsquo;yi işaret eden net sıfır emisyon hedefleri, t&uuml;m enerji sisteminin karbonsuzlaşması i&ccedil;in ortak bir &ccedil;&ouml;z&uuml;m olarak yeşil hidrojenin &uuml;zerinde duruyor. T&uuml;rkiye enerji sisteminin d&ouml;n&uuml;ş&uuml;m&uuml;nde, yenilenebilir enerji kaynakları, enerji verimliliği potansiyellerinin yanında yeşil hidrojenin rol&uuml; de anlaşılmalı ve planlamalar bu doğrultuda yapılmalı. Bunun i&ccedil;in mevcut yenilenebilir enerji arzı ve diğer kaynakların potansiyeli g&ouml;z &ouml;n&uuml;nde bulundurularak yeşil hidrojen arz potansiyelinin, kullanım alanlarının, maliyetlerinin ve olası ihracat potansiyellerinin anlaşılması &ouml;nemli.&rdquo; dedi. Yeşil hidrojenin yarısı ulaştırmaya &lsquo;T&uuml;rkiye&rsquo;nin Yeşil Hidrojen &Uuml;retim ve İhracat Potansiyelinin Teknik ve Ekonomik A&ccedil;ıdan Değerlendirilmesi&rsquo; raporu, hidrojen &uuml;retim potansiyelleri i&ccedil;in sadece yenilenebilir enerji kullanımını dikkate alınarak hazırlandı, b&ouml;ylece T&uuml;rkiye&rsquo;nin yeşil hidrojen arz potansiyeli değerlendirildi. &Ccedil;alışmada, yenilenebilir enerji arz gelişimi i&ccedil;in iki, yeşil hidrojen &uuml;retimi i&ccedil;inse &uuml;&ccedil; farklı senaryo kurgulandı. Raporda, 2050&rsquo;ye kadar imalat, doğal gaz ve ulaştırma sekt&ouml;rlerinin toplam enerji talebinin y&uuml;zde 10 ila y&uuml;zde 5&rsquo;inin yeşil hidrojenle ikame edilmesi halinde, yıllık 1 ila 2 milyon ton yeşil hidrojen yurt i&ccedil;i talebi ortaya &ccedil;ıkacağı belirtiliyor. Ulaştırma sekt&ouml;r&uuml; 2050&rsquo;ye kadar yurt i&ccedil;i talebin yarısını oluşturacak. Bu s&uuml;re i&ccedil;inde hidrojen talebinin d&ouml;rtte biri sanayi, geriye kalan kısım ise yeşil hidrojeninin doğal gaz şebekesine karıştırılması yoluyla kullanılacak. &Ccedil;alışmada mevcut kapasite gelişim hızlarının değerlendirildiği &lsquo;Referans Senaryo&rsquo;ya g&ouml;re, 2020&rsquo;de 44 GW olan g&uuml;neş, r&uuml;zgar ve hidroelektrik kurulu g&uuml;&ccedil; kapasitesinin 2050 yılında 129 GW&rsquo;a y&uuml;kseleceği &ouml;ng&ouml;r&uuml;l&uuml;yor. Bu kaynaklardan sağlanan 290 TWh toplam yıllık elektrik &uuml;retimi, 2050&rsquo;de tahmin edilen &uuml;lke &ccedil;apındaki 545 TWh&rsquo;lik net elektrik talebinin y&uuml;zde 53&rsquo;&uuml;n&uuml; karşılayabilecek. G&uuml;neş ve r&uuml;zgar enerjisi i&ccedil;in &ouml;ng&ouml;r&uuml;len teknik kapasitelerinin kullanıldığı &lsquo;Gelişmiş Senaryo&rsquo; i&ccedil;in ek 45 GW&rsquo;lık potansiyelin kullanılması halinde, yıllık 124,4 TWh ilave elektrik &uuml;retimi sağlanabilecek. Bu ilave kapasiteyle yenilenebilir enerji kaynaklarının toplam &uuml;retimi, 2050&rsquo;deki toplam net elektrik talebinin y&uuml;zde 84&rsquo;&uuml;n&uuml; karşılayabilecek. 2030-2050 yıllarını kapsayan d&ouml;nemde, il seviyesinde talep d&uuml;ş&uuml;ld&uuml;kten sonra, yenilenebilir enerjiden elde edilen toplam &uuml;retim fazlası elektrik yıllık 50-55 TWh&rsquo;a ulaşacak. Yıllık 3,4 milyon ton yeşil hidrojen &uuml;retim potansiyeli &Ccedil;alışmada, yeşil hidrojen arzı i&ccedil;in geliştirilen ilk senaryo &lsquo;Dağıtık Senaryo 1/A&rsquo;da, il seviyesinde yenilenebilir enerji &uuml;retim fazlasından yeşil hidrojen &uuml;retimi incelendi. Bu senaryoda, 2050&rsquo;de b&ouml;lgesel yenilenebilir enerji &uuml;retim fazlasından yıllık 0,6 Mt hidrojen &uuml;retilebilir. Bu &uuml;retim i&ccedil;in 6,6 GW elektroliz&ouml;r kapasitesi gerekli. &lsquo;Dağıtık Senaryo 1/B&rsquo;de ise il seviyesinde g&uuml;neş ve r&uuml;zgarın teknik potansiyelini kullanan yenilenebilir enerji santrallerinin yanında yeşil hidrojen &uuml;retimi analiz edildi. Dağıtık Senaryo 1/A&rsquo;da olduğu gibi, bu senaryoda da yeşil hidrojenin t&uuml;ketim noktalarına taşınması veya ticaretinin yapılabilmesi i&ccedil;in &ouml;zel hidrojen boru hatları gerekebilir. R&uuml;zgar ve g&uuml;neş enerjisinin teknik potansiyeli kullanılarak, 2050&rsquo;de Dağıtık Senaryo 1/A&rsquo;ya ilave 2,8 Mt/yıl yeşil hidrojen &uuml;retilebilir. Ayrıca Dağıtık Senaryo 1/A&rsquo;ya ilave olarak 28,7 GW elektroliz&ouml;r kapasitesine ihtiya&ccedil; duyulacak. &lsquo;Merkezi Senaryo&rsquo; ise g&uuml;neş ve r&uuml;zgarın teknik potansiyelleri ile &uuml;retilen yenilenebilir enerji &uuml;retim fazlasının, yeşil hidrojen &uuml;retmek &uuml;zere belirlenmiş illerin yer aldığı altı b&ouml;lgeye (1. B&ouml;lge: Adana, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Mersin, Osmaniye - 2. B&ouml;lge: Antalya - 3. B&ouml;lge: Aydın, İzmir, Manisa, Muğla - 4. B&ouml;lge: Balıkesir, &Ccedil;anakkale, Edirne - 5. B&ouml;lge: Bursa, İstanbul, Kocaeli, Sakarya, Yalova - 6. B&ouml;lge: Ardahan, Artvin) aktarılmasını kapsıyor. Bu senaryoda, &uuml;lke &ccedil;apındaki yenilenebilir enerji &uuml;retim tesislerinden elde edilen elektriğin bu merkezlere aktarımı i&ccedil;in ek elektrik şebeke yatırımlarının yapılması &ouml;ng&ouml;r&uuml;l&uuml;yor. T&uuml;rkiye ekonomisine katkısı yılda 6-8 milyar dolar &Ccedil;alışmada, 2050&rsquo;de 1,9 Mt/yıl ihracat potansiyeline ulaşılmasının ardından hidrojenin TANAP gibi uluslararası boru hatlarına karıştırılarak ya da doğrudan amonyağa d&ouml;n&uuml;şt&uuml;r&uuml;lerek gemi taşımacılığı yoluyla nakledilebileceğinin altı &ccedil;iziliyor. Yapılan tekno-ekonomik değerlendirmeyle r&uuml;zgar ve g&uuml;neş kaynaklı elektrik kullanan Alkalin ve PEM elektroliz&ouml;r teknolojileri i&ccedil;in yeşil hidrojen &uuml;retim maliyetlerinin 2050&rsquo;ye kadar kilogram başına 4,14-5,17 dolardan, 1,38 &ndash; 2,46 dolara kadar d&uuml;şebileceği vurgulanıyor. Hidrojenin yurt i&ccedil;i kullanımı ve ihracatını sağlamak amacıyla toplam yatırım hacminin 85 ila 119 milyar dolar olacağı hesaplanıyor. Bir başka deyişle, 2021 ile 2050 arası d&ouml;nemde ortalama olarak yılda 3 ile 4 milyar dolar yatırım maliyeti gerektirecek. T&uuml;rkiye&rsquo;de bug&uuml;nk&uuml; elektrik sekt&ouml;r&uuml; yatırımları yıllık 7 milyar dolar civarında. Tahmini maliyetler ve olası ticari fiyatlamalar dikkate alındığında, &ccedil;alışmada değerlendirilen hidrojen ekonomisi 2050&rsquo;de T&uuml;rkiye ekonomisine yıllık toplam 6 ila 8 milyar dolar br&uuml;t fayda sağlayabilir. Yeni iş yaratma ve ekonomik faaliyetlerin potansiyel yararları, Sınırda Karbon D&uuml;zenleme Mekanizması&rsquo;nın etkilerinin azalması ve &ouml;n&uuml;ne ge&ccedil;ilen ithal yakıt maliyetleri ise bu ekonominin temel faydaları olacak. D&uuml;zenlenen tanıtım etkinliğinde, raporun sunumunun ardından, Alman Enerji Ajansı (dena) Hidrojen &amp; Enerji Yakıtları Uluslararası İş Birliği Ekip Lideri Kilian Crone, OECD Temiz Enerji Finansmanı ve Yatırımları Programı&rsquo;ndan Dr. Değer Saygın, ODT&Uuml;&rsquo;den Prof. Dr. İskender G&ouml;kalp, Akdeniz &Uuml;lkeleri Enerji Şirketleri Birliği (OME), Hidrokarbonlar ve Enerji G&uuml;venliği Direkt&ouml;r&uuml; Dr. Sohbet Karbuz, Global Resources Partnership CEO&rsquo;su Mehmet &Ouml;ğ&uuml;t&ccedil;&uuml;, GAZBİR-GAZMER Proje ve Uluslararası İlişkiler M&uuml;d&uuml;r&uuml; Mehmet Şerif Sarıkaya ve Alman Enerji Ajansı (dena) Uluslararası Hidrojen Pazarı Geliştirme Uzmanı Kim Lakeit raporu yorumladı.

Yeşil hidrojenin Türkiye'ye katkısının yıllık 6-8 milyar dolar olacağı tahmin ediliyor

Öne Çıkanlar