Bu kez artıracaklar galiba

Fed in ge&ccedil;en yılın Aralık ayında yaklaşık 10 yıl sonra ilk faiz artırımına gitmesinin ardından t&uuml;m dikkatler, 2016 yılında yapılacak faiz artırımlarının hızına &ccedil;evrildi. ABD ekonomisi iyi gidiyordu, k&uuml;resel ekonomi de kıpırdamıştı biraz. Enflasyon da destek atarsa neden olmasındı? Noktasal grafiklerde yanstılan projeksiyonlarında, Fed yetkilileri ge&ccedil;en yılın sonlarında, bu yıl d&ouml;rt faiz artırımı bile &ouml;ng&ouml;r&uuml;yordu. Piyasa bu kadar olmasa da yine de birka&ccedil; faiz artırımı bekliyordu. Ancak ekonominin ve siyasetin ger&ccedil;ekleri her zaman projeksiyonların ger&ccedil;ekleşmesine izin vermiyor. Fed den ve piyasalardan gelen projeksiyonların yanında &ouml;nde gelen merkez bankalarının kendi para politikalarını konumlamaları, bir anlamda faiz toto durumu yarattı.Ancak ABD ekonomisinde yılın ilk yarısında g&ouml;r&uuml;len yavaşlama, İngiltere nin s&uuml;rpriz bir şekilde AB den ayrılma kararı alması, &Ccedil;in ekonomisinde b&uuml;y&uuml;menin y&uuml;zde 10 lardan y&uuml;zde 7 civarına yavaşlaması ve se&ccedil;im yılında olunması gibi ekonomik ve siyasi nedenler Fed in elini kolunu bağladı. T&uuml;m bu gelişmelere rağmen, Başkan Janet Yellen ve Fed in şahin &uuml;yeleri, defalarca, ekonomideki iyleşmenin s&uuml;rmesi ve enflasyonun hedefe y&ouml;nelmesi ile birlikte bu yıl faiz artırımına gidileceğini s&ouml;yledi ve piyasaları ve d&uuml;nyanın kalan kısmını buna hazırlamaya &ccedil;alıştı.Ancak artık bir şekilde normalleşmek isteyen ve 4.5 trilyon dolara kadar &ccedil;ıkmış bilan&ccedil;osunu k&uuml;&ccedil;&uuml;ltmek isteyen Fed e en beklenmedik destek, her defasında onu eleştiren Trump tan geldi.ABD de Donald Trump ın bazılarınca s&uuml;rpriz olarak nitelenen se&ccedil;im zaferinin duyulmasının hemen ardından, Fed in Aralık ayında faiz artırımına gitme olasılığı, ilk tepki olarak, ilk &ouml;nce y&uuml;zde 50 nin altına indi.Piyasa ilk anda, Trump ile meydana gelebilecek belirsizlikten dolayı Fed in faiz artırımından ka&ccedil;ınacağını d&uuml;ş&uuml;nd&uuml;. Bazıları, Trump ın Yellen dan hoşnut olmaması ve bunu se&ccedil;im kampanyası sırasında dile getirmesinden dolayı da faiz artırımının zor olacağını d&uuml;ş&uuml;nd&uuml;. Ancak toz duman ortadan kalkınca, piyasa daha ger&ccedil;ek&ccedil;i d&uuml;ş&uuml;nmeye başladı. Trump ın vaatleri arasında ABD altyapısına 500 milyar dolar harcanması vardı, hatta bu rakamın 1 trilyon dolara yakın olduğu bile s&ouml;ylendi. Yani neredeyse T&uuml;rkiye de bir yılda &uuml;retilen mal ve hizmetlerin toplamı kadar. &Uuml;st&uuml;ne &uuml;stl&uuml;k vergi indirimleri de vaatler arasındaydı.Elbette ger&ccedil;ekler &ouml;ne &ccedil;ıkmaya başladı. Maliye politikasında bu denli b&uuml;y&uuml;k bir genişlemesinin enflasyon ve b&uuml;y&uuml;meye muhakkak etkileri olacaktı. Bu kez bu beklentiler devreye girdi ve Fed in Aralık ayında faiz artırımına gitme olasılığı y&uuml;zde 90 a fırladı.Bu olasılık rakamlarının &ccedil;ok fazla anlamı var mı bilmiyorum ama en azından beklentilerin nasıl şekillendiğini g&ouml;sterdiği a&ccedil;ık.T&uuml;m bu gelişmelerin ardından dikkatler Fed yetkililerine &ccedil;evrildi. Siyasete girmekten ka&ccedil;ındıklarıı &ouml;zenle belirten Fed yetkililerinden ilk a&ccedil;ıklama Richmond Fed Başkanı Jeffrey Lacker dan geldi. Lacker, gevşek maliye politikasının faiz artırımı gerektirebileceğini s&ouml;yledi.ABD se&ccedil;imlerinin aradan &ccedil;ıkmasının ardından g&ouml;zler artık Fed yetkililerinden gelecek a&ccedil;ıklamalarda ve verilerde olacak.Fed in bu kararının sadece ABD yi değil, t&uuml;m d&uuml;nyayı, gelişen piyasaları ve elbette T&uuml;rkiye yi de yakından ilgilendiriyor.