CFO'lar gözünüz aydın! Bütçe sezonu açılıyor

Bayram gitti, izinler bitti; yazın sonuna geldik. Eyl&uuml;l, malum bir&ccedil;ok şirkette b&uuml;t&ccedil;e telaşının başladığı d&ouml;nem.Bu s&uuml;re&ccedil;te Mali İşlerin kurumlarda oynadığı &ouml;nemli rol de dikkate alınırsa, CFO&rsquo;lar ve ekipleri i&ccedil;in yoğun mesai d&ouml;nemleri başlıyor. İşin tuhafı, aslında &ccedil;ok az kısmına y&ouml;n verebildiğimiz bir b&uuml;t&uuml;n&uuml;n ana sahibi olmanız. Satış ve tedarik koşulları, talep tahmini, pazarlama harcamaları, operasyonel verimlilik, yatırımlar, iş g&uuml;c&uuml; planlama vs. başka birimlerin uhdesinde olan konular. Kur, faiz, emtia fiyatları başta olmak &uuml;zere makroekonomik iklim tamamen kontrol&uuml;n&uuml;z dışında. Peki, iyi bir CFO b&uuml;t&ccedil;e s&uuml;recine nasıl bir katkı sağlar? Sanatınızı konuşturun. Makroekonomik g&ouml;stergelerin kontrol&uuml;n&uuml;z altında olmaması demek, bunlarla ilgili sağlıklı tahminler geliştirmeyeceğiniz anlamına gelmez. İyi bir CFO piyasaları okur, ayrıca doğru ve g&uuml;venilir kaynaklardan da bilgi edinir. Coğrafya, sekt&ouml;r, şirket &ouml;zeline inmeden &ouml;nce global ekonominin şifrelerini irdeler. Mesela 2009&rsquo;daki dipten sonra, son 3 yılda d&uuml;nya ekonomisi ortalama y&uuml;zde ka&ccedil; b&uuml;y&uuml;d&uuml;? 2014 i&ccedil;in tahmin ka&ccedil;? Bu soruları yanıtlayabilmelisiniz. (Bu arada her ikisi i&ccedil;in de yanıt %4) &Uuml;stelik burada sağlayacağınız girdiler, başta finansal gelir ve giderler ve nakit projeksiyonları olmak &uuml;zere; sorumluluğu sizde olan kalemleri de besleyecek, unutmayın. Kataliz&ouml;r olun, g&uuml;nah ke&ccedil;isi değil. Bu &ouml;yle bir s&uuml;re&ccedil; ki, az ya da &ccedil;ok neredeyse her departman bir şekilde işin i&ccedil;erisine giriyor. Bazen kendi aralarında fikir ayrılıkları yaşıyorlar. Bir de hedefi verenler ile onu tutturmaya &ccedil;alışanlar var. Burada da inanılmaz bir pazarlık s&ouml;z konusu. İşi toparlama ihalesi Mali İşlere kaldığı i&ccedil;in bir anda kendinizi &ccedil;apraz ateşin ortasında bulabilirsiniz. Taraf olmayın. Verilerle konuşun ve unutmayın ki x ya da y biriminin bakış a&ccedil;ısına yakın durmak zorunda değilsiniz. Siz finans bakış a&ccedil;ısını katın. Kendi uzmanlık ve sorumluluk sınırlarınız i&ccedil;inde, ama işin ger&ccedil;eklerini de dikkate alarak hareket edin. Sorgulayın, sorgulatın. &Ouml;ncelikle şirketlerde her b&uuml;t&ccedil;e d&ouml;nemi, bir&ccedil;ok konu silbaştan ele alınıyor. Bir &ouml;nceki sene hangi hedeflerde sapma oldu, bunun ne kadarı şirketin performansı, ne kadarı dış fakt&ouml;rlerle ilgiliydi ve bunların da &ouml;ncesinde, en baştan hedefler ve varsayımlar doğru kurgulanmış mıydı diye pek sorulmuyor. Oysa iyi bir egzersiz, ge&ccedil;mişten &ccedil;ıkarılacak derslerle başlar. Bu dersler hem kuruma zaman kazandırır, hem de daha sağlıklı projeksiyonların g&uuml;vencesi olur. Buna uygun zemini de, Mali İşlerin sunacağı kaliteli raporlar sağlar. Senaryo ve sim&uuml;lasyon k&uuml;lt&uuml;r&uuml;n&uuml; yerleştirin. Bir finans&ccedil;ı daima senaryo bazlı d&uuml;ş&uuml;n&uuml;r ve hareket eder. Tek bir senaryoya uygun girdileri bile oluşturmakta zorlanan operasyonel ve ticari birimlerin, bir de bunlar kısmen de olsa &ccedil;oklandığında keyiflerinin ka&ccedil;acağı aşikardır. Tabii bumerang etkisi ile bunun size de daha fazla iş olarak d&ouml;neceğini s&ouml;ylemeye bile gerek yok. Ama d&ouml;rt iklimde yaşayıp şemsiyesiz kalınca, unutmayın ki herkes ıslanacak. Burada bu yapıyı kurmak ve yaymak size d&uuml;ş&uuml;yor. Profesyonel gibi yaşayın, patron gibi d&uuml;ş&uuml;n&uuml;n. Satış ciroya, pazarlama pazar payına, hissedar kara, geleneksel bir mali işler birimi de ağırlıklı olarak nakde bakar. Siz biraz daha CEO, hatta patron penceresinden bakmalısınız. Bu da &ldquo;Kurum Değeri&rdquo;ni &ouml;n plana &ccedil;ıkarıyor. Hedefler koyulurken, İş Planları, B&uuml;t&ccedil;eler oluşturulurken; hep kurum değerine nasıl katkı sağlanacak; bu değer finansal a&ccedil;ıdan nasıl &ouml;l&ccedil;&uuml;l&uuml;r ve takip edilir diye bakmak, modeli de bu şekilde oluşturmak gerekiyor. Bu yaklaşıma da &ldquo;Değer Bazlı B&uuml;t&ccedil;eleme&rdquo; diyoruz. B&uuml;t&ccedil;eyi kurumda doğru şekilde konumlandırın. B&uuml;t&ccedil;e aslında hem entegre performans y&ouml;netiminin &ouml;nemli bir par&ccedil;ası, hem de vazge&ccedil;ilmez bir disiplin aracı. İşin zor kısmı şu ki; aksaklıkları tespit eden ve paylaşan birim Mali İşler oluyor. Ama unutmayın ki primlerin aktığı muslukları da siz kontrol ediyorsunuz. Bir&ccedil;ok şirket yapmış olmak i&ccedil;in b&uuml;t&ccedil;e yapıyor. Ger&ccedil;ekte b&uuml;t&ccedil;eden nasıl faydalanacağını bilemiyor, b&uuml;t&ccedil;enin strateji ile ilişkisinin izini kaybediyor. B&uuml;t&ccedil;e ile Y&ouml;netim Raporlaması s&uuml;re&ccedil;leri arasındaki sinerjiyi sağlamak, UFRS bazlı bir tabanı oturtmak, kayar tahminleme gibi dinamik işleyişleri benimsetmek, kurumda ortak bir dil oluşturmak adına Mali İşler olarak yapabileceğiniz &ccedil;ok fazla şey var. 2014 yılı b&uuml;t&ccedil;e d&ouml;neminin hepiniz i&ccedil;in keyifli ve verimli ge&ccedil;mesi dilekleriyle&hellip;