Sermaye piyasalarının ilk yarıyıl bilançosu

T&uuml;rkiye Sermaye Piyasaları Birliği ilk yarıyıl sonu&ccedil;larını d&uuml;zenlediği basın toplantısıyla a&ccedil;ıkladı. Hem pay piyasası hem de VİOP tarafında ilk 6 aylık d&ouml;nemde işlem hacminde yaşanan artış dikkat &ccedil;ekici. Yılın ilk 6 aylık d&ouml;neminde pay piyasasında işlem hacmi y&uuml;zde 55 oranında y&uuml;kselişle 1,9 milyar TL ye &ccedil;ıkarken vadeli işlemler piyasasında işlem hacmi y&uuml;zde 79 oranında y&uuml;kselişle 1,3 milyar TL ye y&uuml;kseldi. Halka arzlar her ne kadar son aylarda duraksa da ilk 6 aylık s&uuml;re&ccedil;te 9 şirketin halka arzına aracılık edildi, 5,4 milyar TL kaynak sağlandı. Bedelli sermaye artırımları ve ikincil halka arzlarla birlikte &ouml;zkaynak finansmanı yoluyla sağlanan kaynak 13,4 milyar TL&rsquo;ye &ccedil;ıktı. Aracı kurumların varlıklarıysa 24,3 milyar TL oldu.Bu d&ouml;nemde sekt&ouml;rde gelir &ccedil;eşitliliği de artış g&ouml;sterdi. Sekt&ouml;r&uuml;n en &ouml;nemli gelir kaynağı aracılık gelirlerinin payı 7 puan d&uuml;ş&uuml;şle y&uuml;zde 53 e gerilerken kurumsal finansman ve diğer gelirlerin payı y&uuml;kseldi. Portf&ouml;y y&ouml;netim şirketlerinin y&ouml;nettiği fon b&uuml;y&uuml;kl&uuml;ğ&uuml; ise y&uuml;zde 20 artışla 168 milyar TL oldu. HALKA A&Ccedil;IK ŞİRKETLERİN Y&Uuml;ZDE 61 İ YABANCIDAİlk yarıda yerli-yabancı yatırımcı tercihlerine bakalım. Yerli yatırımcıların yatırım tercihi TL/YP mevduattan yana olurken, yabancıların tercihlerinde pay piyasası ilk sırada yer aldı. Diğer bir deyişle halka a&ccedil;ık şirketlerin y&uuml;zde 61 i yabancı yatırımcıların elinde. T&uuml;rkiye&rsquo;de kredi ve sermaye piyasaları dağılımının dengeli olmadığını biliyoruz. Kredilerin GSYH i&ccedil;erisindeki payı 2011 de y&uuml;zde 53 seviyesindeyken 2016 da y&uuml;zde 70 e &ccedil;ıktı. Fakat bu s&uuml;re&ccedil;te sermaye piyasalarının GSYH i&ccedil;indeki payı y&uuml;zde 31 seviyesinden y&uuml;zde 25 e geriledi. Sermaye piyasası uzmanlarına g&ouml;re, bankacılık &uuml;zerine yoğunlaşan ve giderek artmakta olan riskin bir an &ouml;nce sermaye piyasasına dağıtılması gerekiyor ve d&uuml;zenlemeler yapılırken sermaye piyasası paydaşlarının yararlarının g&ouml;zetilmesi &ouml;nem arz ediyor. MEVDUATA STOPAJ D&Uuml;ZENLEMESİ ASİMETRİ YARATTIMevduata son getirilen stopaj d&uuml;zenlemesinin varlık sınıfları arasında asimetri yarattığına dikkat &ccedil;ekti sekt&ouml;r temsilcileri. Hatırlanacağı &uuml;zere T&uuml;rk Lirası tasarrufa teşvik amacıyla TL mevduatında 6 aya kadar olan vadelerde y&uuml;zde 15 olan stopaj oranı y&uuml;zde 5 e &ccedil;ekilirken 1 yıla kadar vadeli TL mevduat hesaplarında vergi oranı y&uuml;zde 12 den y&uuml;zde 3 e &ccedil;ekilmişti.Bu d&uuml;zenleme sonrası TL mevduata ge&ccedil;işin artmasıyla yatırım fonlarının işlem hacminde d&uuml;ş&uuml;ş g&ouml;r&uuml;lm&uuml;ş, &ouml;zel sekt&ouml;r tahvil ihra&ccedil;larında da benzer bir trendin g&ouml;r&uuml;lmesi bekleniyor. TSPB Başkanı Erhan Topa&ccedil;, d&uuml;zenlemenin kurumsal yatırımcı tabanını olumsuz etkileyeceğinden ve reel sekt&ouml;r&uuml;n sermaye piyasası yoluyla finansman sağlama olanaklarını kısıtlamasından endişeli.Yatırım ara&ccedil;ları arasında dengenin korunmasını istediklerini kaydeden Topa&ccedil;, 1 yıldan az hem yatırım fonları hem bor&ccedil;lanma ara&ccedil;larında y&uuml;zde 10 seviyesindeki stopajın y&uuml;zde 3 e, 1 yıl &uuml;st&uuml;nde ise sıfıra d&uuml;şmesi &ouml;nerisini Hazine ve Maliye Bakanlığı na ilettiklerini belirtti. Tek &ouml;neri bu değil. Bakanlığa iletilen kitap&ccedil;ıkta başka bir dizi &ouml;neri yer alıyor.İşte o &ouml;neriler: &bull; Finansal Kapsayıcılık Kurumu ve Finansal Danışmanlık Sistemi kurulmalı.&bull; Hedefli Yatırım Hesabı mevzuatta tanımlanmalı ve teşvik edilmeli.&bull; Yatırımcıların temett&uuml; gelirlerine Gelir Vergisi istisnası tanınmalı.&bull; Yatırımcıların ortaklık hakları korunmalı, ge&ccedil;mişten gelen mağduriyetler giderilmeli.&bull; Vakıf, Birlik, Dernek, Sandık, Sigorta Şirketi gibi kurumsal yatırımcıların fonlarının Sermaye Piyasasında değerlendirmesi sağlanmalı.&bull; Otomatik Katılım Sisteminde cayma oranının d&uuml;ş&uuml;r&uuml;lmesine y&ouml;nelik tedbirler alınmalı. Bireysel Emeklilik Sistemi mimarisi yeniden tanımlanmalı.&bull; &Ccedil;alışanlara pay edindirme programı teşvik edilmeli.&bull; Halka a&ccedil;ık şirketlerin nakdi sermaye artırımlarına getirilen teşvik uygulaması geliştirilmeli.&bull; KOBİlerin Girişim Sermayesi Yatırım Fonu Modeli ile Bor&ccedil;lanma Aracı ihra&ccedil;larına KOSGEB ve KGF desteği sağlanmalı.&bull; Reel sekt&ouml;r&uuml;n teminatlı tahvil ihracına ilişkin d&uuml;zenleme yapılmalı.&bull; Bor&ccedil;lanma aracı ihra&ccedil;larında temerr&uuml;t durumunda icra ve iflasa ilişkin yasal s&uuml;re&ccedil;ler kolaylaştırılmalı.&bull; Finansal Kapsayıcılık Kurumu ve Finansal Danışmanlık Sistemi kurulmalı.&bull; Hedefli Yatırım Hesabı mevzuatta tanımlanmalı ve teşvik edilmeli.&bull; Yatırımcıların temett&uuml; gelirlerine Gelir Vergisi İstisnası tanınmalı.&bull; Yatırımcıların Ortaklık Hakları Korunmalı, Ge&ccedil;mişten Gelen Mağduriyetler Giderilmelidir&bull; Aracı Kurumlara Proje Finansman Kredisi verme yetkisi verilmeli. Proje Finansman Fonu Modeli İle Alt Yapı yatırımlarına ve projelere kaynak sağlanmalı.&bull; İpotek Finansmanı Kurumu A.Ş. kurulmalı.&bull; İstanbul Finans Merkezine y&ouml;nelik eylemleri ger&ccedil;ekleştirmek &uuml;zere kurumlar &uuml;st&uuml; bir yapı kurulmalı.&bull; Yenilik&ccedil;i iş fikri olan fintek şirketlerine ve finansal kurumlara Kamu Kontrol&uuml;nde D&uuml;zenleme Esnekliği sağlanmalı.&bull; Yatırımcılarla m&uuml;şteri hesap a&ccedil;ılışına ilişkin mesafeli s&ouml;zleşme yapılabilmeli.&bull; Sermaye piyasası kurumları kimlik paylaşım sisteminden ve yerleşim yeri paylaşım sisteminden yararlanabilmeli.&bull; Sermaye piyasasındaki işlem maliyetleri rekabet&ccedil;i d&uuml;zeye &ccedil;ekilmeli.&bull; Sermaye Piyasası uyuşmazlıklarının &ccedil;&ouml;z&uuml;m&uuml;nde g&ouml;revli ve yetkili mahkemeler kurulmalı.&bull; Avrupa Menkul Kıymetler ve Piyasalar Otoritesi&rsquo;nin (ESMA) kuralları dikkate alınmalı ve yabancı yatırımcıları &uuml;lkemize &ccedil;ekecek değişiklikler yapılmalı.&bull; Sermaye Piyasasının etkin, ekonomik ve verimli işlemesini engelleyen vergi mevzuatından kaynaklanan sorunlar giderilmeli.Birlik bu d&ouml;nemde sermaye piyasası farkındalığını artırmak amacıyla etkinliklere de hız vermiş. D&uuml;nya Yatırımcı Haftası kapsamında 1 Ekim de Borsa İstanbul&rsquo;da, yatırımcılar ve sermaye piyasası kurumları temsilcileri katılımıyla Gong T&ouml;reni d&uuml;zenlenecek. 13-14 Kasım da ise g&ouml;zler 24 panelin yer alacağı T&uuml;rkiye Sermaye Piyasaları Kongresi nde olacak.