Ev eşyalarında maliyet baskısı

Son aylarda enflasyonda en &ccedil;ok g&ouml;ze &ccedil;arpan kalemlerden biri ev eşyası grubu. T&uuml;ketici fiyatları Eyl&uuml;l de aylık bazda y&uuml;zde 6,30 oranında artarken ev eşyasında aylık artış oranı y&uuml;zde 11,41 oldu. Grubun enflasyona etkisi 0.91 puan. Yıllık bazdaysa T&Uuml;FE deki y&uuml;zde 24,52 lik artış karşısında bu gruptaki &uuml;r&uuml;nlerin fiyatı yıllık y&uuml;zde 37,28 seviyesinde ger&ccedil;ekleşti.&Ouml;zellikle k&uuml;&ccedil;&uuml;k ev eşyası ve beyaz eşya fiyatlarında son bir ayda meydana gelen artış olduk&ccedil;a &ccedil;arpıcı. Eyl&uuml;l de fiyatı en &ccedil;ok y&uuml;kselen &uuml;r&uuml;nlere bakalım. Fırınlı ocak fiyatı y&uuml;zde 25, bulaşık ve &ccedil;amaşır makinesi fiyatı y&uuml;zde 20, elektrikli k&uuml;&ccedil;&uuml;k ev aletleri ve fırın y&uuml;zde 19 oranında artış g&ouml;stermiş. Zam şampiyonluğunun arkasında yatan en b&uuml;y&uuml;k neden ihracat ağırlıklı sekt&ouml;r&uuml;n hammaddede yurtdışına bağımlı olması. Z&uuml;ccaciyeciler Derneği Genel Sekreteri Sibel Palacıoğlu, paslanmaz &ccedil;elik başta olmak &uuml;zere plastik, porselen hammaddesi ve k&uuml;&ccedil;&uuml;k elektrikli ev aletlerindeki motor aksamları gibi hammmaddelerin T&uuml;rkiye de yeteri kadar &uuml;retilmediğini s&ouml;yl&uuml;yor. Bu nedenle kurlardaki artış &uuml;reticilerin maliyetlerini olduk&ccedil;a yukarı &ccedil;ekmiş. AVM kiraları sekt&ouml;r&uuml;n belini b&uuml;ken bir diğer fakt&ouml;r. Her ne kadar TL ye d&ouml;n&uuml;ş y&ouml;n&uuml;nde karar alınsa da TL ye d&ouml;n&uuml;şte y&uuml;ksek kurdan sabitleme yapılmasının y&uuml;klerini artırdığını belirtiyor Palacıoğlu. Demir ve demir &uuml;r&uuml;nleri ithalatına y&uuml;zde 25 ek vergi kararı, ana hammaddelerinden biri paslanmaz &ccedil;elik olan sekt&ouml;r&uuml;n y&uuml;k&uuml;n&uuml; daha da arttırmış. Beyaz Eşya Perakendecileri Derneği Başkanı Ali Yıldız ise beyaz eşyalarda Mayıs tan bu yana y&uuml;zde 50 fiyat artışı yapıldığını kaydediyor. T&uuml;rkiye Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği nin verileri ilk yarıda beyaz eşya pazarının y&uuml;zde 15 ile tarihi daralma yaşadığını g&ouml;stermişti. Ağustos ayında d&uuml;ş&uuml;ş oranı y&uuml;zde 19 a ulaştı. Mobilya cephesi de hammadde maliyetlerindeki artıştan olumsuz etkilenen bir başka sekt&ouml;r. Sekt&ouml;r temsilcileri, &uuml;reticilerin &ccedil;oğunun karsız &uuml;r&uuml;n satarak g&uuml;n&uuml; kurtarma peşinde olduğu g&ouml;r&uuml;ş&uuml;nde. Yıl sonu geldiğinde iş&ccedil;i maliyetlerindeki artışların da eklenmesiyle kamburun artacağını dile getiriyorlar. &Uuml;retici enflasyonunun y&uuml;zde 46 olduğunu g&ouml;z &ouml;n&uuml;nde bulundurursak &Uuml;FE ile T&Uuml;FE arasında giderek a&ccedil;ılan makasın maliyet baskısı olarak yansıması ka&ccedil;ınılmaz.Tabii bu d&ouml;nemde fırsat&ccedil;ılık yapanlar da yok değil. MOBSAD Eski Başkanı Adnan Bostan, sekt&ouml;rde kurlardaki artışın olduk&ccedil;a &uuml;zerinde zam yapan firmalara karşı uyarıyor. Bu d&ouml;nemde fırsat&ccedil;ılık yapanların olduğunu kaydeden Bostan aşırı derecede yapılan zamların geri &ccedil;ekilmesini beklediklerini s&ouml;yl&uuml;yor. Kuşkusuz bu d&ouml;nemde en b&uuml;y&uuml;k talep vergi teşviği. Fakat daha kalıcı &ccedil;&ouml;z&uuml;m i&ccedil;in yerli &uuml;retimin teşvik edilmesi şart. Yerli ve milli hammadde ihtiyacının karşılanması, petrokimyayla ilişkili kalemleri T&uuml;rkiye de &uuml;retebilen tesislerin kurulmasından ge&ccedil;iyor.