Otomotivde sert rüzgarlar esiyor

D&uuml;nyanın d&ouml;rt bir yanından otomotiv sekt&ouml;r&uuml;ne y&ouml;nelik olumsuz sinyaller geliyor. Bir yanda d&uuml;nyanın en b&uuml;y&uuml;k otomotiv pazarı olan &Ccedil;in deki yavaşlama, diğer yanda Brexit s&uuml;reci ve g&uuml;mr&uuml;k tarifeleri k&uuml;resel cephede planların g&ouml;zden ge&ccedil;irilmesine neden oluyor. &Ccedil;in de ara&ccedil; satışları, 1990 dan bu yana en sert daralmayı yaşadı. &Ccedil;in de Aralık ayında otomobil satışları y&uuml;zde 13 d&uuml;şerek yıllık rakamı 28,1 milyona taşıdı. İngiltere&rsquo;de ge&ccedil;en yıl ara&ccedil; satışları 2008 k&uuml;resel krizden bu yana en sert d&uuml;ş&uuml;şe sahne oldu. ABD den &Ccedil;in e ihra&ccedil; edilen Alman otomobillerinin ihracatının ge&ccedil;en yıl y&uuml;zde 37 d&uuml;şmesinin &uuml;zerine Alman &uuml;reticiler, Avrupa daki istihdamı korumak amacıyla tarifelerden muaf tutulmasını isteyecek. G&ouml;rece iyimser olunan ABD pazarında ise satışların 17 milyonun altında kalması bekleniyor. Her ne kadar bu rakam son zamanların en y&uuml;ksek seviyesine işaret edecek olsa da, 2007-2009 resesyonunun ardından d&uuml;ş&uuml;ş&uuml;n g&ouml;r&uuml;leceği ikinci yıl olacak. Bloomberg de yer alan bir makaleye g&ouml;re, 6 yıl &ouml;nce pazarın y&uuml;zde 50 sini oluşturan sedan ara&ccedil;ların talebinde yaşanan d&uuml;ş&uuml;ş, Detroit te resesyonun başladığının g&ouml;stergesi. Bu d&ouml;nem, şirketler i&ccedil;in maliyetleri azaltarak daha karlı modellere odaklanma ve az karlı pazarlardan &ccedil;ıkma d&ouml;nemi.. Ge&ccedil;tiğimiz hafta Ford Motor ile Jaguar Land Rover binlerce kişiyi işten &ccedil;ıkaracağını a&ccedil;ıkladı. Ford Motor, operasyonlarını d&ouml;n&uuml;şt&uuml;rme planları &ccedil;er&ccedil;evesinde Avrupa ve İngiltere de binlerce kişiyi işten &ccedil;ıkaracağını duyururken elektrikli ve hibrid ara&ccedil; teknolojilerine yoğunlaşacağını bildirdi. Jaguar Land Rover ise en b&uuml;y&uuml;k pazarı &Ccedil;in de 20 yıla yakın s&uuml;re sonra ilk kez d&uuml;şen satış rakamları ve İngiltere nin Avrupa Birliği nden ayrılacak olması nedeniyle 5 bin kişiyi işten &ccedil;ıkarmaya hazırlanıyor. T&Uuml;RK OTOMOTİVCİLER FİYAT ARTIŞLARINI YETERİ KADAR YANSITAMADI T&uuml;rkiye de de &uuml;retim ve satış tarafında yaşanan d&uuml;ş&uuml;ş durumun &ccedil;ok i&ccedil; a&ccedil;ıcı olmadığını g&ouml;steriyor. D&uuml;n a&ccedil;ıklanan OSD verilerine g&ouml;re, otomotiv &uuml;retimi Aralık ayında y&uuml;zde 19 oranında gerilerken yıllık &uuml;retim ise 2018 yılında y&uuml;zde 9 azalışla 1 milyon 550 bin 150 adet olarak ger&ccedil;ekleşti. Toplam otomotiv ihracatı 2018 yılında bir &ouml;nceki yıla g&ouml;re adet bazında y&uuml;zde 1 azaldı, fakat paritedeki değişim ve fiyatlardaki artış nedeniyle dolar bazında y&uuml;zde 11 artış g&ouml;sterdi. Otomotiv sekt&ouml;r&uuml;nde bahar aylarında başlayan sert daralmayı durdurmak i&ccedil;in getirilen vergi teşviğinin etkisiyle satış adetlerindeki yıllık daralma Kasım-Aralık d&ouml;neminde y&uuml;zde 43&rsquo;e kadar geriledi ve sekt&ouml;r yılı 621.000 satış adediyle kapattı. T&uuml;rkiye otomobil ve hafif ticari ara&ccedil; toplam pazarı, 2018 yılında bir &ouml;nceki yıla g&ouml;re y&uuml;zde 35 oranında daraldı. Ford Otosan ve Tofaş ın ithal hafif ara&ccedil; satışları Aralık ayında sırasıyla %55,4 ve %51,3 azalırken, Doğuş Otomotiv in ithal hafif ara&ccedil; satışları da %42,1 geriledi. Ge&ccedil;en yıl Ford Otosan ve TOFAŞ ın pazar paylarında 1,1 er puanlık azalışlar olurken Doğuş Otomotiv in pazar payındaki azalma 0,8 puan oldu. İhracat tarafında ise Ford Otosan ın 2018 yılı i&ccedil;in 320-330 bin ihracat hedefinin &uuml;st bandına yakın 329 bin adet ihracat hacmi elde ederken, Tofaş ise aşağı y&ouml;nl&uuml; revize ettiği 260-270 nin adetlik hedefinin biraz altında kaldı. 2018 yılı yurti&ccedil;i toplam hafif ara&ccedil; satışındaki d&uuml;ş&uuml;şe en negatif etkiyi marka bazlı olarak Volkswagen, Fiat ve Ford yaparken Honda, Volvo ve DS pozitif etki eden markalar olarak sıralandı. Verileri yorumlayan Taysad Başkanı Alper Kanca, &uuml;retim tarafında bir &ccedil;ok kalemde azalmanın s&ouml;z konusu olduğunu kaydederek &ouml;zellikle son 3 ayda bu kayıpların yaşandığını belirtti. Bu tabloda sevindirici olan tek şeyin ihracatın y&uuml;zde 11 artışla 32 milyar dolara &ccedil;ıkması olduğuna dikkat &ccedil;eken Kanca, fiyat artışlarının hen&uuml;z yeteri kadar yansıtılamadığını s&ouml;yledi. Taysad Başkanı, Kritik d&ouml;nemlerde maliyet artışını fiyata yansıtmak zor. &Uuml;FE ile T&Uuml;FE arasında ciddi fark var. &Uuml;reticiler hen&uuml;z maliyet artışını &uuml;r&uuml;nlere yeteri kadar yansıtamadı. Satışlarda &ccedil;ok ciddi d&uuml;ş&uuml;şler var. &Uuml;retici bug&uuml;nk&uuml; d&uuml;ş&uuml;k fiyatlara rağmen ara&ccedil; satın alamıyor, bankadan kredi alamıyor. B&ouml;yle bir d&ouml;nemde olması gerektiği kadar zam yapamadık. &Uuml;reticiler, ana sanayi firmaları karlarından feragat ediyorlar. Şirketlerin devamlılığı a&ccedil;ısından &ccedil;ok d&uuml;ş&uuml;k karla satıyorlar. Bir ka&ccedil; ay daha bu şekilde devam eder. Sonra piyasa biraz daha a&ccedil;ıldık&ccedil;a maliyetlerin artışını &uuml;r&uuml;nlere yansıtmanın m&uuml;mk&uuml;n olacağını d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yorum diye konuştu. Pazarda yaşanan daralmanın yerli &uuml;reticilerin kararlarını etkilediğini g&ouml;r&uuml;yoruz. Hafif ticari ve ticari ara&ccedil; &uuml;reticisi Anadolu Isuzu, pazarda yaşanan daralmayı gerek&ccedil;e g&ouml;stererek, Ocak-Nisan d&ouml;neminde &uuml;retime 26 g&uuml;nl&uuml;k ara vereceğini duyurdu. Tofaş ve Renault da 2018 in &uuml;&ccedil;&uuml;nc&uuml; &ccedil;eyreğinde &uuml;retimlerine yaklaşık 10 g&uuml;n ara verdiğini duyurmuştu. Diğer yandan yeni yatırım kararları da geliyor. Volkswagen in T&uuml;rkiye deki Ford fabrikalarında minib&uuml;s &uuml;retmek kolları sıvamış olması sevindirici bir gelişme. İhracat kanadında ise en k&ouml;t&uuml; Brexit senaryosunda T&uuml;rk otomotiv sekt&ouml;r&uuml;n&uuml;n ihracat kaybının 3 milyar dolara ulaşabileceğine dikkat &ccedil;ekiliyor. Otomotiv sekt&ouml;r&uuml;n&uuml; zor bir yıl bekliyor. Vergi teşviğinin 3 ay daha uzatılması, g&ouml;rece iyimser kalınmasına neden olsa da ilk yarıda zayıf talep koşullarının yanısıra dışarıda sert esen r&uuml;zgarlar, şirketlerin planlarını yeniden g&ouml;zden ge&ccedil;irmesine neden olabilir.