Türk yatırımcıların gözde pazarları

Son d&ouml;nemde yatırımlar tarafında yurtdışını radarına alan şirket sayısı artış g&ouml;sterse de kur ve faiz atağının yaşandığı 2018 yılı bu anlamda &ccedil;ok parlak değildi. D&ouml;viz kurundaki dalgalanma yurtdışına yatırım yapmayı planlayan T&uuml;rk şirketlerinin elini zorlaştırdı. T&uuml;rklerin yurt dışında yaptığı sıfırdan yatırımlar durağan bir g&ouml;r&uuml;n&uuml;m &ccedil;izerken, şirket birleşme ve satın almalarda d&uuml;ş&uuml;ş devam etti. DEİK ve Bain&amp;Company işbirliği ile hazırlanan Yurt Dışı Yatırım Endeksi 2019 raporuna g&ouml;re ge&ccedil;en yıl T&uuml;rk şirketlerinin yurtdışındaki yatırımları 6 milyar dolar seviyesinde ger&ccedil;ekleşti. 17 adet birleşme ve satın alma işlemiyle 2,7 milyar dolarlık hacim ve 72 adet sıfırdan yatırımla 2,8 milyar dolarlık işlem yapıldı. Yatırım işlemi bazında İngiltere ve Sırbistan, meblağ olarak da Rusya ile Balkan &uuml;lkeleri &ouml;n plana &ccedil;ıktı. İnşaat malzemeleri, gıda ve tekstil en fazla yatırım yapılan sekt&ouml;rler oldu. Bir &ouml;nceki yılda olduğu gibi bu yıl da ilk sırayı Birleşik Krallık aldı. Brexit belirsizliğine rağmen T&uuml;rk şirketleri İngiltere den vazge&ccedil;medi. Birleşik Krallık ın toplam yatırımlardan aldığı pay y&uuml;zde 9 oldu. İşlem sayısı &ccedil;ok olsa da işlem miktarı d&uuml;ş&uuml;k kaldı. Raporda diğer dikkat &ccedil;eken nokta ise, t&uuml;m zamanların en fazla T&uuml;rk yatırımını bulunduran Rusya nın bu yıl orta gelir grubunda liderliği &Ccedil;in&rsquo;den devralmasıydı. T&uuml;rkiye-Rusya ilişkilerinde toparlanma yatırımlara yansıdı. Anadolu Efes ile R&ouml;nesans, Rusya ya yatırım yapan şirketlerin en b&uuml;y&uuml;ğ&uuml; olarak &ouml;ne &ccedil;ıktı. D&uuml;ş&uuml;k gelirli &uuml;lkeler kategorisindeyse en fazla yatırım yapılan &uuml;lke olarak Azerbaycan ilk sırayı aldı. SERT BREXIT KORKUSU ARTIYOR ABD-&Ccedil;in eksenli ticaret savaşları, negatif reel faiz d&uuml;nyası, Brexit s&uuml;reci, Avrupa ve &Ccedil;in ekonomilerindeki yavaşlama g&ouml;lgesinde şirketler gelecek planlarını yeniden g&ouml;zden ge&ccedil;iriyor. &Ouml;zellikle anlaşmasız Brexit riski hem ihracat hem de yatırımlar tarafında &ouml;nemli değişiklikleri beraberinde getirecek gibi g&ouml;z&uuml;k&uuml;yor. T&uuml;rkiye ticaretinde 7.sırada yer alan İngiltere, ticaret fazlası verdiğimiz en b&uuml;y&uuml;k Avrupa &uuml;lkesi olması nedeniyle de &ouml;nem arz etmekte. T&uuml;rkiye, Birleşik Krallık a en fazla ihracat yapan ilk 5 &uuml;lke i&ccedil;inde bulunmakta. İhracatta y&uuml;zde 24 l&uuml;k pay ile ilk sırayı kara ulaşım ara&ccedil;ları &ccedil;ekerken onu y&uuml;zde 22 ile giyim eşyası ve aksesuarları ve tekstil, y&uuml;zde 12 ile de elektrik makinaları ve cihazları takip ediyor. Ticaret Bakanlığı nın &ccedil;alışmasına g&ouml;re, sert Brexit T&uuml;rkiye nin dış ticaretinde 3 milyar dolarlık kayba yol a&ccedil;abilir. Aston &Uuml;niversitesi &Ouml;ğretim &Uuml;yesi Do&ccedil;. Dr. Yaprak G&uuml;rsoy, DEİK tarafından hazırlanan T&uuml;rkiye-Birleşik Krallık- AB İlişkilerinde Siyasi ve Ekonomik Riskler ve Fırsatlar raporunun sunumunda, sert Brexit in T&uuml;rkiye nin neden en fazla kaybı yaşayacak &uuml;lke olacağını şu s&ouml;zlerle a&ccedil;ıklıyor: T&uuml;rkiye, sert Brexit koşulunda G&uuml;mr&uuml;k Birliği avantajını yitirmiş olacak. G&uuml;mr&uuml;k vergileri ve prosed&uuml;rleri artacak, Birleşik Krallık ın diğer &uuml;lkelerle serbest ticaret anlaşması imzalaması T&uuml;rkiye nin diğer &uuml;lkelere kıyasla avantajını yitirmesi anlamına gelecek. There May h&uuml;k&uuml;meti sert Brexit koşullarında ekonomiyi şoktan korumak i&ccedil;in ithalatın y&uuml;zde 87 sinden g&uuml;mr&uuml;k vergisi almayacağını a&ccedil;ıklamıştı. 31 Ekim de sert Brexit in ger&ccedil;ekleşmesi ve Johnson h&uuml;k&uuml;metinin de aynı kararı alması bizim a&ccedil;ımızdan avantaj gibi g&ouml;z&uuml;kse de otomotiv ve bazı tekstil &uuml;r&uuml;nleri bu vergi uygulamasının dışında bırakıldığı i&ccedil;in yine dezavantajlı duruma d&uuml;ş&uuml;yoruz. T&uuml;rkiye nin rekabet &uuml;st&uuml;nl&uuml;ğ&uuml; kaybolacak ve diğer &uuml;lkelere g&ouml;re avantajını yitirecek. Diğer yandan tedarik zincirinde aksamalar bekliyoruz. Risklere karşı neler yapılabileceği konusunda ise şu maddeler &ouml;ne &ccedil;ıkıyor: - G&uuml;mr&uuml;k Birliği&rsquo;nin dışında kalan sekt&ouml;rleri kapsayan bir Serbest Ticaret Anlaşması- Doğrudan Yabancı Yatırım olanaklarının arttırılması- Bir finans merkezi olarak İstanbul&rsquo;un &ouml;ne &ccedil;ıkması- Gelişmiş bir G&uuml;mr&uuml;k Birliği modelinin T&uuml;rkiye&rsquo;ye Birleşik Krallık &ouml;rneğinden yola &ccedil;ıkarak uygulanması Risklerin arttığı ortamda risklerin yol a&ccedil;acağı fırsatları da ka&ccedil;ırmamak gerekiyor.