"Kur Savaşları"nı bırak "Ticaret Savaşları"na bak!

Bundan yaklaşık 2 sene &ouml;nce Brezilya Maliye Bakanı Mantega nın ortaya attığı bir kavram: Kur Savaşları... Mantega, ABD&rsquo;nin aşırı para basması sonucu doların değerini bilin&ccedil;li bir şekilde değersizleştirdiği ve bu s&uuml;recinde &ouml;zellikle Gelişen &Uuml;lke (EM) kurlarının aşrı değerlenmesine yol a&ccedil;tığını belirtmişti. Brezilya Maliye Bakanı bu durumun devamı halinde her &uuml;lke kendi kurunun aşırı değerlenmesini engellemek adına &lsquo;operasyonlara&rsquo; başlayacağını bunun da &lsquo; Kur Savaşları&rsquo; ile sonu&ccedil;lanacağını s&ouml;ylemişti. -Şimdi yaşanan kur savaşı değil Bundan 2 sene &ouml;nce ortaya atılan kur savaşı kavramı daha sonraki d&ouml;nemde de &ccedil;ok kullanıldı. Ne zaman bir &uuml;lke kendi parasının aşırı değerlendiği d&uuml;ş&uuml;ncesi ile bazı faaliyetlere girişse, hep bu kavram hatırlandı. En son Japonya&rsquo;da yeni Başbakan Şinzo Abe&rsquo;nin başa gelmesi ile başlattığı Yen i değersizleştirme &ccedil;abaları da kur savaşlarının tekrar başladığı şeklinde yorumlandı. Hatta Rusya, Japonya&rsquo;yı uyararak Yen&rsquo;in değerine m&uuml;dahale etmemesini istedi. Japonya&rsquo;dan sonra Yeni Zelanda da piyasalarda &lsquo;Kiwi&rsquo; olarak adlandırılan parasının aşırı değerli olduğu savı ile m&uuml;dahale edeceği s&ouml;yledi. Bir yandan bu gelişmeler yaşanırken Merkez Bankaları Moskova&rsquo;da toplanıp durup değerlendirmesi yaptılar. &Ouml;nce Draghi, arkasından da Bernanke kurlar &uuml;zerinde yaşananların organize bir hareket olamadığını m&uuml;stakil olaylar olduğu, dolayısı ile kur savaşlarından bahsetmenin m&uuml;mk&uuml;n olmadığını s&ouml;ylediler. -Ger&ccedil;ek korkulması gereken Ticaret Savaşları Bu noktada ben de merkez bankası başkanlarına katılıyorum. Global &ouml;l&ccedil;&uuml;de bir kur savaşında bahsetmek m&uuml;mk&uuml;n değildir. Hatta bir adım &ouml;ne giderek, ABD Doları&rsquo;nın &ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki d&ouml;nemde daha fazla g&uuml;&ccedil;leneceği, bunun sonunca da &ouml;zellikle bir &ccedil;ok gelişen &uuml;lke kurunun ciddi değer kayıplarına uğrayacağını d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yorum. Ancak benin endişem farklı bir konuda... Başkan Obama&rsquo;nın 2. d&ouml;nemde &ouml;nceliğini Orta Doğu&rsquo;dan Asya&rsquo;ya &ccedil;evireceği, &ouml;zellikle ekonomik olarak &Ccedil;in&rsquo;in kendisi i&ccedil;in daha b&uuml;y&uuml;k bir tehlike olmasına izin vermeyeceği yazılıyor, &ccedil;iziliyor. Yani &ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki 4 yıl boyunca Obama, 2008 krizinden sonra ABD ekonomisinin yaralarını sarma d&ouml;nemini geride bıraktığını artık siyasi ve ekonomik olarak &Ccedil;in tehdidi ile uğraşacak gibi g&ouml;z&uuml;k&uuml;yor. Bu sebeple Obama&rsquo;nın hem ABD hem de Batı ittifakındaki &ouml;nemli oyuncuların ekonomilerinin g&uuml;&ccedil;l&uuml; olmasına ihtiyacı var. Başkan ge&ccedil;en hafta yaptığı Halka Sesleniş (State of Union) konuşmasında, Avrupalı liderlere iki b&ouml;lge arasındaki ticarette yer alan tarif, kota, vs.. gibi engellerin kaldırılması &ccedil;ağrısında bulundu. Yani bir başka ifade ile yeni iki kıta arasında bir &lsquo;Free Trade Area&rsquo; kurulmasını &ouml;neriyor. ABD&rsquo;nin bu konudaki ısrarı sadece Avrupa B&ouml;lgesi ile sınırlı değil. 2012 yılında imzalanan Trans Pasific Partnership&rsquo;nin yeni &uuml;yeleri arasında ABD, Kanada ve Japonya da var. Yani ABD doğusunda Avrupa Birliğin&rsquo;den diğer u&ccedil;ta Pasifik&rsquo;de Japonya&rsquo;ya kadar uzanan bir b&ouml;lgede yeni bir ticari birlik kurmanın hesaplarını yapıyor. İşte bu da benim Ticaret Savaşları konusunda endişelenmeme yol a&ccedil;ıyor.