Hüseyin Öztürk'ten sonra Türk basketbolu

Son zamanlarda en pop&uuml;ler ikinci spor dalı olan basketbol ile ilgili yazıların sayısını artırmaya karar verdim. Makalelere gelen yorumlardan da b&ouml;yle bir talebin olduğunu g&ouml;r&uuml;yorum. Her şeyden &ouml;nce, T&uuml;rkiye nin D&uuml;nya Basketbol Şampiyonası nda kendi evinde elde ettiği ikincilik bir kenara bırakırsa, camiaların yaptığı &ouml;nemli yatırımlara rağmen istikrarlı bir &ccedil;izgi oluşturmadığını s&ouml;ylemek gerekiyor. Bir &ouml;nceki yazımın başlığı olan soru burada da ge&ccedil;erli: Rekor mu, İstikrar mı? Eğer ev sahibi olmasaydık, D&uuml;nya Basketbol Şampiyonası na katılıp katılamayacağımız konusundaki tartışmaları bir kenara bırakalım. Şampiyonada m&uuml;cadele eden Milli Takımımız turnuvaya son derece iyi motive olmuştu. Tabii bir hatırlatma yapmakta fayda var: T&uuml;rk Spor Tarihi ne baktığında bu tip başarılardan sonra ciddi başarısızlıkların geldiği g&ouml;r&uuml;l&uuml;yor. Bu nedenle analize asıl mecramız olan Avrupa Basketbolu ndan başlamaya karar verdim. Avrupa Basketbol Şampiyonası nın tarihi 1935 yılına kadar geri gidiyor. Ancak istikrarlı şekilde iki yılda bir organize edilmesi 1947 yılında başlamış. Bir başka işlevi de Olimpiyatlar ve FIBA D&uuml;nya Şampiyonası i&ccedil;in bir eleme niteliği taşımasıdır. Eskiden 16 takımın m&uuml;cadele ettiği Eurobasket Şampiyonası nda artık 24 takım m&uuml;cadele edecek. Bu takımlar 4 gruba ayrılıyor ve takımlar karşılıklı iki kez oynuyorlar ve sonunda grup birinciler direkt olarak Eurobasket e katılırken, ikinciler arasından en iyi &uuml;&ccedil; takım ve ev sahibi ile beraber 8 takım turnuvada oynamaya hak kazanıyor. Geri kalan takımlar olduk&ccedil;a zorlu eleme grubu ma&ccedil;larından sonra turnuvada oynamaya hak kazanıyorlar. Turnuva tarihine bakıldığında 14 kere şampiyon olan Eski Sovyetler Birliği takımı t&uuml;m zamanların rekorunu elinde tutuyor. Eski Yugoslavya hemen ardından 5 şampiyonlukla geliyor. Litvanya ve Sırbistan 3 kez, İtalya ve Yunanistan 2 kez kazanmışlar. T&uuml;rkiye nin bu turnuvada 2001 yılındaki 2. liği haricinde &ouml;nemli bir başarısı yok. Mısır bile 1949 yılında bu şampiyonayı kazanmış. Umutlarımız bu yıla kaldı. 2011 yılındaki şampiyona ya katılmaya hak kazanmış durumdayız.Bug&uuml;ne kadar 2001 yılındaki 2. liğimiz haricinde 4. l&uuml;k, 6. lık, &uuml;&ccedil; defa 8. ve diğer zamanlarda da 11, 12 ve 13. olmuşuz. İlgin&ccedil;tir; Yunanistan ın başarılı olduğu yıllarda biz nal toplamışız. Bizim başarılı olduğumuz az zamanda ise Yunanlılar k&ouml;t&uuml; performans g&ouml;stermişler. Bu durumun tek istisnası 1949 yılında Yunanlılar ın &uuml;&ccedil;&uuml;nc&uuml; olduğu turnuvada T&uuml;rkiye nin 4. olması. Her iki &uuml;lke 1979 yılından sonra iyiden iyiye birbirlerine ters performans g&ouml;stermişler. Oyuncu bazında da bir analiz yapalım. Bir m&uuml;sabakanın sıkıştığı yerlerde durumu kurtaranlar hep ekstra işler yapan oyuncular olmuştur. Eurobasket teki performansımızın kalıcı olmamasının sebebi burada da net olarak anlaşılıyor. Hep en skorer hem de en değerli oyuncu kategorisinde t&uuml;m Eurobasket Tarihinde sadece bir T&uuml;rk oyuncu bulunuyor. Mısır ın şampiyon olduğu 1949 yılında T&uuml;rkiye 4. olurken, H&uuml;seyin &Ouml;ZT&Uuml;RK hen 19.3 ma&ccedil; başına ortalama sayıyla hem en skorer oyuncu olmuş hem de en değerli oyuncu se&ccedil;ilmiş. Bu sayı ortalaması, sonradan Eurobasket te en skorer oyuncu &uuml;nvanını alan Pau GASOL, Alberto HERREROS un ortalamalarından daha y&uuml;ksek. Onu da belirtelim. H&uuml;seyin &Ouml;ZT&Uuml;RK, 1928 &Ccedil;orum doğumlu bir basketbol efsanesi. T&uuml;rk Basketbolu nun en &ouml;nemli isimlerinde biri olan &Ouml;ZT&Uuml;RK 1939-1948 yılları arasında 45 ribaund ve 60 sayı ortalamasıyla oynayarak bir fenomene imza atmıştır. Bize gelen haberlere g&ouml;re şu an &Ccedil;orum da bulunan &Ouml;ZT&Uuml;RK, Basketbol Emek&ccedil;ileri Sendikasına başkanlık yapmaktadır. Kendisine bu k&ouml;şeden saygılarımızı sunuyoruz. 1949 yılındaki T&uuml;rk Milli Takımı nda Galatasaray ın eski Başkanı Prof. Dr. Ali URAS ve Yal&ccedil;ın GRANİT gibi bir&ccedil;ok kıymetli ismin de bulunduğunu hatırlatalım. T&uuml;rk Bayrağını hak ettiği şekilde temsil eden t&uuml;m Milli Takım oyuncularımızı da aynı şekilde saygı ile selamlıyorum. T&uuml;rkiye nin D&uuml;nya Basketbolu i&ccedil;inde s&ouml;z sahibi olabilmesi i&ccedil;in sadece NBA e oyuncu ihra&ccedil; etmesi yetmiyor. &Ccedil;&uuml;nk&uuml; ABD Basketbolu başarı a&ccedil;ısından değil parasal a&ccedil;ıdan &ouml;nderlik yapıyor. FIBA sıralamasında 1. sırada olmasına rağmen son 16 D&uuml;nya Şampiyonasında 4 kere birinci olabilmiş.&Uuml;&ccedil; kere de finalde kaybetmiş. Yugoslavya, eski hali de dahil 5 kere şampiyon olmuş. Ge&ccedil;en yıl Ekim Ayında Barcelona, herkesin hayranlık duyduğu LA LAKERS ı 92-88 yendi. En m&uuml;kemmel basket Amerika dadır yaklaşımının doğru olmadığına bir kanıt daha.Şaka yapıyorum sanmayın: T&uuml;rkiye nin Avrupa Arenası nda şu ana kadarki en b&uuml;y&uuml;k başarısı THY nin 15 Milyon Euro vererek Euroleage e T&uuml;rkiye ismini yerleştirmesi oldu. Tarihsel anlamda ise 1991-92 sezonunda Final-Four a ev sahipliği yapmamız haricinde finallerde ismimizi duyuramamışız. Takım bazında olmasa da, İbrahim KUTLUAY ın 1998-99 Euroleage inde 21.4 sayı ortalamasıyla en skorer oyuncu olarak birinci olduğunu s&ouml;yleyelim ve hakkını teslim edelim. H&uuml;seyin BEŞOK un 1999-2000 de, Mirsad T&Uuml;RKCAN ın da &uuml;st &uuml;ste 2001-2002 ve 2002-2003 de ribaund kralı olduklarını da hatırlatalım. &Ouml;mer AŞIK da 2007-2008 de yaptığı bloklarla birincilik k&uuml;rs&uuml;s&uuml;ne oturmuş. 2000 yılından bug&uuml;ne bakarsak en ler kategorisinde Euroleage in ribaund şampiyonu, a&ccedil;ık ara Mirsad T&Uuml;RKCAN g&ouml;z&uuml;k&uuml;yor. İbrahim KUTLUAY ın, Yunanistan da oynarken en değerli oyuncu &uuml;nvanını aldığını hatırlatalım.Bu bahsettiğimiz oyuncular haricinde maalesef NBA de oynayanlar da dahil olmak &uuml;zere hi&ccedil;bir oyuncumuz Milli Takım yada kul&uuml;pler d&uuml;zeyinde m&uuml;sabakalarda herhangi bir klasmana girememişler. NBA deki T&uuml;rk Oyuncuların da sayı atma, riboud alma veya blok yapma ile ilgili sıralamalarda g&ouml;z&uuml;kmediğinin altını &ccedil;izelim. Tabii, Mehmet OKUR un 2007 NBA All-Star ma&ccedil;ına se&ccedil;ildiğini hatırlatalım, 2004 te de NBA Şampiyonu olan takımda yer alıyordu. Hidayet T&Uuml;RKOĞLU 2008 de kendini en &ccedil;ok geliştiren oyuncu &uuml;nvanını almıştı. Şu ana kadar yedi T&uuml;rk oyuncu NBA de oynamaya hak kazanmış. İbrahim Kutluay ve Mirsad T&uuml;rkcan bıraktığı i&ccedil;in, 5 oyuncu ile yola devam ediyoruz. Draft edildiği halde hi&ccedil; oynayaman bir oyuncu da var. Buradan yola &ccedil;ıkarak, en &ccedil;ok para harcanan spor dallarından biri olan basketbolda saman alevi gibi gelen başarıların ardından gelen başarısızlıkların sadece takım d&uuml;zeyinde değil, oyuncu d&uuml;zeyinde de yaşanan istikrarsızlıklardan kaynaklandığını rahatlıkla s&ouml;yleyebiliriz. Bu sene Efes Pilsen ve Fenerbah&ccedil;e nin fırtına gibi başladıkları Avrupa ma&ccedil;larında, bir anda ters r&uuml;zgara yakalanmalarının sebebi de bu. Hem antren&ouml;r hem de oyuncu d&uuml;zeyinde tutarlı bir grafik yakalayamıyoruz. İşin ger&ccedil;eği ara sıra havasında olduğu i&ccedil;in son saniyede ma&ccedil; &ccedil;eviren T&uuml;rk oyuncular var ama daha &ccedil;ok yabancı oyuncuların g&uuml;c&uuml; hissediliyor. 2002 yılına kadar oynanan Korac Kupasında Efes Pilsen in 1996 yılındaki şampiyonluğundan sonra, 1997 de Tofaş ın ikinciliği haricinde bir etkinliğimiz yok. Efes Pilsen in 1993 te Avrupa Kupası ikinciliği ve 2000 yılında Euroleage &uuml;&ccedil;&uuml;nc&uuml;l&uuml;ğ&uuml; var. Modern zamanlarda Euroleage Final Four ların hi&ccedil; birinde yer alamamışız. En fazla &ccedil;eyrek finale &ccedil;ıkabilmişiz. EuroChallenge adı verilen 3 numaralı kupada birşeyler yapmaya &ccedil;alışmışız, o kadar.Sonu&ccedil; olarak, T&uuml;rk Basketbolu i&ccedil;in &ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki d&ouml;nem son derece &ouml;nemli bir d&ouml;neme&ccedil; olacak. Eldeki rakamlara bakarak T&uuml;rk Spor unda takım bazında en m&uuml;him zaferlerin 1995-2000 d&ouml;neminde kazanıldığı anlaşılıyor. Milli Takım bazında ise ev sahipliğinin verdiği avantajla kazanılan bir d&uuml;nya ikinciliği var. Bundan sonraki d&ouml;nemde hem takım bazında hem de Milli Takım olarak ortaya konacak performans, istikrarsız g&uuml;nleri geride bırakıp bırakmadığımızı g&ouml;sterecek. &Ouml;nemli Not: T&uuml;rkiye Basketbol Federasyonu nun internet sitesini hem &ccedil;ok karışık hem de tarih&ccedil;e a&ccedil;ısından &ccedil;ok zayıf buldum. Yazıların fontlarından renk se&ccedil;imlerine kadar kurumsal bir g&ouml;r&uuml;nt&uuml; vermiyor. T&uuml;rkiye Futbol Federasyonu nun internet sitesini &ouml;rnek alsalar iyi olur diye d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yorum.