Global ekonomide haftalık şoklar ve sürprizler

Her Cuma g&uuml;n&uuml;, bir &ouml;nceki hafta d&uuml;nya ekonomik verilerinde g&ouml;r&uuml;len şok ve s&uuml;rprizlerin net sonucunu vurgulayan bir &ouml;zet yayınlıyoruz. Bu &ccedil;alışmanın iki temel amacı bulunmaktadır: Birincisi, d&uuml;nya ekonomisinin konsens&uuml;se g&ouml;re nasıl davrandığını g&ouml;stermek, ve ikincisi, bize kayda değer bir şey s&ouml;yleyebilecek bu şokları veya s&uuml;rprizleri vurgulamak. Drama arayanlar, bu hafta d&uuml;nya ekonomik haberlerde bulamadı. %18 lik şok oranına karşılık %16 lik s&uuml;rpriz oranı ile hafif&ccedil;e olumlu bir haftayı geride bıraktık. &Ccedil;in&rsquo;in dışında t&uuml;m d&uuml;nya piyasalarında, Mart ayı ticaret ve sanayi verilerindeki s&uuml;rprizler, Ocak ve Şubat aylarında g&ouml;r&uuml;len zayıf y&ouml;nleri tersine &ccedil;evirdi. Ancak ne var ki, bu yumuşak arka plana karşı, ABD-&Ccedil;in ticaret d&uuml;şmanlıklarının yeniden başlaması en şok edici gelişme olarak g&ouml;ze &ccedil;arpıyor. Yine de, beklenilen etkinin ne olacağına hazır olduğumuzdan dolayı, k&uuml;resel altı haftalık sinyal, her b&ouml;lgede makul derecede iyi sonu&ccedil;lar g&ouml;stererek, m&uuml;tevazı bir şekilde olumlu olarak meydana geldi. Haftada %21 s&uuml;rpriz ve %16 şok &uuml;reterek, ve altı haftalık sinyal b&ouml;lgelerin en olumlu sinyali g&ouml;stermeye devam eden ABD nin verileri temelde pozitif kaldı. IBD / TIPP anketinde kaydedilen ekonomik iyimserlikteki &ccedil;arpıcı sı&ccedil;rama ve toptancı sekt&ouml;rden gelen iyileştirici haberler ge&ccedil;tiğimiz haftanın en &ouml;nemli iki verisi olarak karşımıza &ccedil;ıkmaktadır. Her iki &ouml;nemli gelişme de yıl boyunca tekrar tekrar ortaya &ccedil;ıkan sanayi sekt&ouml;r&uuml;ndeki dengesizliğin &ccedil;&ouml;z&uuml;me kavuşturulduğunu g&ouml;steriyor. Toptan satış end&uuml;strisinin en b&uuml;y&uuml;k amacı mal piyasalarındaki arz ve talep arasındaki s&uuml;rt&uuml;nmeleri tespit etmektir. Bu sayede de sekt&ouml;rde su y&uuml;z&uuml;ne &ccedil;ıkan ve &ccedil;&ouml;z&uuml;len sorunları g&ouml;rebilmekteyiz. Mart ayı verileri toptan satışların, Mart 2011 den bu yana en b&uuml;y&uuml;k aylık kazan&ccedil; seviyesine ulaşarak, %2,3 artış kaydettiğini g&ouml;sterirken &ouml;te yandan toptan stokların ge&ccedil;en aya kıyasla %0,1 d&uuml;şt&uuml;ğ&uuml;n&uuml; g&ouml;steriyor, ki bu Ekim 2017&rsquo; den beri ger&ccedil;ekleşen ilk d&uuml;ş&uuml;ş. Toptan stok/sevkiyat oranı, Eyl&uuml;l 2018 den bu yana g&ouml;r&uuml;len artışları &ouml;nemli &ouml;l&ccedil;&uuml;de tersine &ccedil;evirerek keskin bir şekilde geriledi. Yani artan stokların yarattığı dengesizlik &ccedil;&ouml;z&uuml;m trendine girdi. End&uuml;striyel dengesizliğin iyiye gitmesi ile birlikte ticari g&uuml;vende artış beklenebilir. Yine de hala &ccedil;ok keskin, ş&ouml;yle ki, Mayıs ayının IBD / TIPP ekonomik iyimserlik endeksi ge&ccedil;en aya kıyasla %8,1 artarak Şubat 2004&rsquo;ten bu yana en y&uuml;ksek seviyesine, altı aylık ekonomik g&ouml;r&uuml;n&uuml;m ge&ccedil;en aya g&ouml;re %14,3 y&uuml;kseldi. Federal politikaların değerlendirmesi de %8&rsquo;e ulaştı. Asya nın verileri Şubat ayından bu yana olduğu gibi s&uuml;rekli olarak olumlu ve olumsuz sonu&ccedil;lar arasında gidip geliyor. Bu hafta kazanma sırası %13 sok ve %20 s&uuml;rprizle olumsuz verilerdeydi. Yine de altı haftalık sinyal zayıf da olsa pozitif olarak kalmaya devam etti. &Ccedil;in&rsquo;in Nisan ayı ticaret verilerine g&ouml;re ithalat ge&ccedil;en seneye kıyasla standart sapmanın 1,2 seviye yukarısında kalarak %4 artış g&ouml;sterirken, ihracat ise yine ge&ccedil;en seneye kıyasla standart sapmanın 1,2 seviye aşağısında kalıp, %2,7 azalış g&ouml;stererek hayal kırıklığına uğrattı. Sonu&ccedil;, Nisan 2018&rsquo;in kabaca yarısı kadar olan 13,8 milyar dolarlık bir ticaret fazlasının ortaya &ccedil;ıkması oldu. Ge&ccedil;en yıla g&ouml;re - esas momentum değişmeden - ihracatta %3,3 oranında d&uuml;ş&uuml;ş olmasına, ihracat fiyatlarındaki %0,3 d&uuml;ş&uuml;şe ve tarihsel mevsimsel eğilimlerin standart sapmanın 0,5 seviye &uuml;zerinde bir aylık hareketle ulaşılmasına rağmen, Tayvan verilerinde yalnızca bu zayıflığın hafif bir yankısı g&ouml;r&uuml;ld&uuml;. Benzer şekilde, ge&ccedil;en yıla kıyasla Avustralya&rsquo;nın Mart ayı ihracatı da %11,9 artarken, &Ccedil;in&rsquo;e yapılan ihracat ise %21,2 arttı. Bu arada, haftanın en şaşırtıcı s&uuml;rprizi G&uuml;ney Kore nin en geniş parasal &ouml;l&ccedil;&uuml;t&uuml;ndeki %1,3 artış oldu: &Ouml;yle ki, bu artış mevcut eğilim artışının iki katından fazla ve Ocak 2014 ten bu yana en keskin artış olarak g&ouml;r&uuml;ld&uuml;. Avrupa, Nisan ayının ortasından bu yana en g&uuml;&ccedil;l&uuml; pozitif haftasını %24 s&uuml;rpriz ve %12 şokla &uuml;retti. Ancak 6 haftalık sinyal Asya gibi kayda değer olmayan bir pozitif noktada. Almanya ve İngiltere, s&uuml;rprizlerin ana kaynakları olmaya devam etmekte. Bu hafta, Almanya nın Mart ayındaki sanayi &uuml;retimi %0,4 olarak bildirildi, ancak bu oran Şubat ayındaki aşağı y&ouml;nl&uuml; revizyonla ilk %0,7 lik bir kazan&ccedil;tan %0,4 e d&uuml;şerek meydana geldi. Buna ek olarak, Mart ayı ihracatı ge&ccedil;en aya g&ouml;re %1,5 ve ge&ccedil;en yıla g&ouml;re %1,9 artarak, ge&ccedil;en yıla kıyasla başlıca Avro b&ouml;lgesi dışındaki AB ye yapılan ihracatta %6 lık (&ouml;zellikle İngiltere ye) artış g&ouml;sterdi. Son olarak ABD&rsquo;de olduğu gibi Avrupa&rsquo;da da yatırımcı g&uuml;veni keskin bir d&uuml;zelme g&ouml;sterdi. Mayıs Sentex yatırımcı g&uuml;ven endeksi 5.6 puanlık artışla 5.3&rsquo;e ulaştı. Bu Kasım 2018&rsquo;den bu yana en g&uuml;&ccedil;l&uuml; rakam. ABD-&Ccedil;in ticaret d&uuml;şmanlıklarının tekrar etmesi g&ouml;z &ouml;n&uuml;ne alındığında, bu toparlanmanın kırılgan olmasını beklemeliyiz.