Global ekonomide haftalık şok ve sürprizler

Avrupa&rsquo;nın net-pozitif sonu&ccedil;lar &uuml;reterek ABD ve Asya daki bariz olumsuz sonu&ccedil;ları dengeleyen, %18 s&uuml;rpriz ve %17 şokun oluştuğu neredeyse tarafsız bir haftayı geride bıraktık. K&uuml;resel altı haftalık sinyal &ccedil;ok az değişti ve kesirli olarak negatif kalmaya devam etti. Ekim 2018 ve Şubat 2019 un sonlarında g&ouml;r&uuml;len olumsuz veri akışının devamının gelmeyeceğini idrak etmek biraz zaman alabilir. Ancak d&uuml;nyanın ka&ccedil;ınılmaz olarak resesyona gireceği hissiyatı artık veriler tarafından teyit edilmiyor. Sadece 17 verinin izlendiği ABD i&ccedil;in nispeten sessiz bir hafta geride kaldı diyebiliriz. Tek s&uuml;rpriz, San Francisco Fed in bilgi ve teknoloji yatırımı, bilgisayar ve yazılım t&uuml;ketimi, bilgi ve teknoloji sekt&ouml;r&uuml; istihdamı ve &uuml;retim rakamları ile birlikte teknoloji sekt&ouml;r&uuml; &uuml;r&uuml;nlerinin sevkiyatındaki eğilimleri &ouml;zetleyen Haziran ayı Tech Pulse endeksinin a&ccedil;ıklanan sonu&ccedil;ları oldu. Aynı zamanda, Haziran ayının sonu&ccedil;ları Temmuz 2018&rsquo;den bu yana en g&uuml;&ccedil;l&uuml; aylık sı&ccedil;ramayı g&ouml;sterdi. Asıl şok ise, NY Fed in 12 aylık enflasyon beklentilerinin daha keskin bir y&uuml;kseliş g&ouml;stererek Mayıs ayında %2,45 ten Haziran ayında %2,67 ye y&uuml;kselmesi oldu. Beklenenden daha y&uuml;ksek gelen enflasyon beklentileri, bu olgun iş d&ouml;ng&uuml;s&uuml;nde, bir faiz indirimini haklı &ccedil;ıkarma temenni eden Jerome Powell i&ccedil;in istenmeyen bir haber oldu. Bununla birlikte, geride bıraktığımız haftada, Haziran ayı T&Uuml;FE&rsquo;nin ge&ccedil;en aya g&ouml;re %0,1 ve &ccedil;ekirdek T&Uuml;FE&rsquo;nin de %0,3 oranında artışları, her ne kadar beklentiler dahilinde kalmış olsa da, rakamların y&uuml;ksek olduğunu g&ouml;zlemledik. 45 verinin izlendiği Asya&rsquo;da ise ge&ccedil;tiğimiz hafta %13 s&uuml;rprize karşılık %22 şok meydana geldi. Bununla birlikte, &ouml;nceki d&ouml;rt haftadaki net olumlu sonu&ccedil;ların ardından Asya nın altı haftalık sinyali ikinci hafta da pozitif b&ouml;lgede kalmış oldu. Muhtemelen haftanın en iyisi, Haziran ayında ihracatı ge&ccedil;en yıla kıyasla (ve tarihsel mevsim eğiliminin 0,1 standart sapması kadar altında kalarak) %1,3 azalmasına rağmen ithalatı da ge&ccedil;en yıla g&ouml;re (ve tarihsel mevsim eğilimin 0,7 standart sapması kadar altında kalarak) %7,3 azalarak (ge&ccedil;en yıla g&ouml;re %23 artışla) 51 milyar dolarlık ticaret fazlası veren &Ccedil;in oldu. Ticaret rakamları dışında Haziran parasal veriler de şoklara rağmen iyi grlmeyi başardı. M2 ge&ccedil;en yıla g&ouml;re %8,5, yeni banka kredileri Rmb 1.505 milyar ve toplam fonlama Rmb 2.200 milyar arttı. Hepsi beklentiler dahilindeydi. &Ccedil;in ekonomisin zor durumda olduğunu d&uuml;ş&uuml;nenler i&ccedil;in bu durumun emareleri a&ccedil;ık&ccedil;ası Haziran ayında ortaya &ccedil;ıkmadı. Yayınlanan b&uuml;t&uuml;n verilerinin yatırım harcamalarında keskin bir d&uuml;ş&uuml;ş&uuml;n olabileceğine işaret eden Japonya&rsquo;da ise &ccedil;ok zor bir hafta geride kaldı. Yurti&ccedil;i &ouml;zel sekt&ouml;r siparişlerindeki ge&ccedil;en aya kıyasla %8 azalma (ihracatta sadece %0,8), toplamda ise ge&ccedil;en aya g&ouml;re %7,7 ve ge&ccedil;en yıla g&ouml;re %3,7&rsquo;lik azalmanın ger&ccedil;ekleştiği bu hafta, Mayıs ayındaki makine siparişlerinde aslında en belirgin olanıydı. Bunun akabinde ise Haziran ayındaki makine ara&ccedil;ları siparişlerinin ge&ccedil;en yıla kıyasla (tarihi mevsimsel eğilimin 2,1 standart sapması kadar aşağı y&ouml;nde hareketi ile) en az %38 azaldığı haberi geldi. Yine de evdeki hesap olduk&ccedil;a k&ouml;t&uuml;: Ş&ouml;yle ki, yurti&ccedil;i siparişler (eğilimin 2,8 standart sapması kadar altında kalarak) ge&ccedil;en yıla g&ouml;re %40,3 azalırken yurtdışı siparişlerde (ancak sadece eğilimin 0,6 standart sapması kadar aşağısında kalarak) %36,4 d&uuml;ş&uuml;ş g&ouml;sterdi. Bu d&uuml;şen yaıtım konteksi dahilinde banka kredıilerindeki ge&ccedil;en seneye g&ouml;re %2,4 (Mayıs ayında %2,8&rsquo;di) yavaşlamyı anlamak &ccedil;ok daha kolay oluyor. Ayrıca bu durum, hem M2 hem de M3 &uuml;n aylık hareketleri tarihsel mevsimsel eğiliminin 2 standart sapması kadar altında kalarak para b&uuml;y&uuml;mesinde yavaşlamaya yol a&ccedil;tı. %36 s&uuml;rprize karşın sadece 12 şok verisi ile Mayıs ayının sonundan bu yana Avrupa en iyi haftasını geride bıraktı. Bununla birlikte, &ouml;nceki beş haftanın verilerinin dinmeyen sefaleti, altı haftalık sinyali tamamen olumsuz seviyede kalmasına sebep oluyor. Ge&ccedil;en aya kıyasla %2,1&rsquo;lik artış ile &ccedil;oğunlukla Fransa tarafından desteklenen, ancak İtalya&rsquo;nın da %0,9&rsquo;luk katkı sağladığı Avrupa b&ouml;lgesi sanayi &uuml;retiminin ge&ccedil;en aya g&ouml;re %0,9 artması (Ocak ayından bu yana ilk olumlu ay), s&uuml;rprizlerin &ccedil;oğunu sağlayan ticaret ve sanayi verilerinin Mayıs ayı i&ccedil;in olduk&ccedil;a iyi gelmesine sebep oldu. Tabi Fransa&rsquo;nın g&ouml;sterdiği ge&ccedil;en aya kıyasla %2,1&rsquo;lik bu artış aynı zamanda endişeleri de beraberinde getiriyor: Ş&ouml;yle ki, ge&ccedil;tiğimiz hafta Fransız ihracatındaki %12,4 l&uuml;k s&uuml;rpriz artışı rapor etmiş, ancak bu beklenmeyen artışın b&uuml;y&uuml;k &ouml;l&ccedil;&uuml;de silah ihracatının iki katına &ccedil;ıkması sonucu olduğu konusunda da uyarmıştık. Bununla birlikte, aynı sekt&ouml;r&uuml;n Mayıs ayındaki sanayi &uuml;retimi verilerini etkilemesi de s&ouml;z konusu olmuş olabilir.