Bitcoin alamadık, bari NFT(Non Fungible token) mi alsak?

Duyduk duymadık demeyin! 11 Mart 2021&rsquo;de bir NFT &ccedil;ılgınlığı yaşandı ve Christies&rsquo;de bir NFT rekor fiyata satıldı. Bu olay da bana bu yazıyı yazma konusunda motivasyon sağladı. &Ouml;zellikle d&uuml;nyada bir değişim olursa ve bu finansal piyasaları etkileyecek yıkıcı bir gelişme ise ben de sizlerle paylaşıyorum. Bu arada bu yazı veya NFT asla bir yatırım tavsiyesi değildir. NFT&rsquo;leri belki biliyorsunuz, belki de hi&ccedil; duymadınız ama not edin yakında daha &ccedil;ok duyacaksınız. Aslında yeni bir konu değil. Konuyu yakından takip edenlerin iyi bildiği bir şey. Ama nasıl Tesla, Bitcoin aldığını a&ccedil;ıklayınca bir anda işin rengi değişti ise bu m&uuml;zayedeyi de ona benzettim. NFT yi hangi gelişmeler g&uuml;ndeme getirdi? Christie&rsquo;s adlı m&uuml;zayede evi, Beeple olarak tanınan Mike Winkelmann&rsquo;ın NFT olarak &uuml;retilen dijital kolajının jpg versiyonunu, pek &ccedil;ok tanınmış sanat&ccedil;ının fiziksel eserlerinden daha y&uuml;ksek bir değere sattı. &ldquo;Everydays: The First 5,000 Days&rdquo; adlı eserin 69,4 milyon dolara (yaklaşık 523 milyon T&uuml;rk lirası) satıldığı ve Beeple ın yaşayan en değerli &uuml;&ccedil; sanat&ccedil;ı&rdquo; arasına girdiği bildirildi. Christie s, aynı zamanda ilk kez kripto para birimlerinin a&ccedil;ık artırmada bir sanat eseri i&ccedil;in &ouml;deme yapmak i&ccedil;in kullanıldığını a&ccedil;ıkladı. 255 yıllık m&uuml;zayede evi Christie s de &ccedil;evrimi&ccedil;i yapılan a&ccedil;ık artırmada satılan eser, Şubat ayında oluşturulmuştu. M&uuml;zayededen yapılan a&ccedil;ıklamada anlık 22 milyon kişinin canlı takip ettiği a&ccedil;ıklandı. Eser i&ccedil;in ilk olarak 100 dolar verildi. 69 milyon dolara satılan eser i&ccedil;in tekliflerin hızla gelmesinden dolayı s&uuml;re 2 dakika daha uzatıldı. NFT, sanat&ccedil;ının 13 yıllık sanat yolculuğunda yaptığı &ccedil;alışmaların bir araya getirilmesiyle oluşturuldu. Ge&ccedil;tiğimiz g&uuml;nlerde Twitter ın kurucusu Jack Dorsey in ilk tweeti de NFT olarak 2,5 milyon dolara satılmıştı. Peki NFT ne demek? T&uuml;rk&ccedil;e karşılığı değiştirilemez para-&ccedil;ip olan non-fungible token (NFT) blockchain ağı &uuml;zerinde şifrelenmiş, bir eşi daha olmayan token demek. Alışılagelmiş coin ve token kavramından farklı bi&ccedil;imde &ccedil;alışan NFT; benzersiz, değiştirilemez, orijinalliği ve m&uuml;lkiyet hakkı mutlak olan bir varlık. En basit tabirle değiştirilemez ve benzersiz olarak tarif edilebilecek non-fungible tokenler, birbirlerinin yerine ge&ccedil;emeyecek orijinallikte ve farklı değerlerde &uuml;retiliyor. &Ouml;rnegin, elimizdeki 50 TL lik banknotu başka bir 50 TL lik banknot ile takas etmek m&uuml;mk&uuml;nd&uuml;r. &Ccedil;&uuml;nk&uuml; geleneksel banknotlar birbirinin yerine ge&ccedil;ebilir. Banknotun seri numarası değerine herhangi bir etki yapmaz, ikame edilebilir (fungibility) &ouml;zelliğe sahiptirler. İkame edilebilme (fungibility) ya da birbirinin yerine kullanılabilme, kripto para birimlerinde kritik bir &ouml;zelliktir. S&ouml;z gelimi bir Bitcoin in ne zaman &uuml;retildiği, hangi madenci tarafından &ccedil;ıkarıldığı ve bug&uuml;ne kadar ka&ccedil; c&uuml;zdanda yer aldığı değerine etki etmez. 1 BTC daima 1 BTC dir. Non-fungible tokenler ise her birini eşsiz kılan &ouml;zellikler barındırır. NFT sahibi olan kişi bilir ki, elindeki token&rsquo;in bir &ouml;rneği daha yoktur. NFT nerede kullanılır? Eşsiz tokenler (NFT) genellikle koleksiyon, dijital sahiplik ve m&uuml;lkiyet hakları alanında tercih edilir. Kripto sanat eserleri, dijital koleksiyon &uuml;r&uuml;nleri ve &ccedil;evrim i&ccedil;i oyunlarda yer alan eşsiz dijital &ouml;ğeler gibi şekillerde karşımıza &ccedil;ıkar. Bunlara dijital sertifika da deniyor. &Ouml;zellikle sanat eserlerinin telif hakları i&ccedil;in NFT kullanımı g&uuml;nbeg&uuml;n artıyor. &Ccedil;ok sayıda dijital sanat&ccedil;ı, m&uuml;zik grubu ve spor kul&uuml;b&uuml;, daha &ouml;nce bedava olan dijital &uuml;r&uuml;nleri, bu yolla maddi gelire d&ouml;n&uuml;şt&uuml;rebileceklerini keşfetti. NBA in Top Shot internet sitesini kurması ile yaşanan patlama da bu konuya ilgiyi artırdı. Bu site &uuml;zerinden, NBA karşılaşmalarındaki &ouml;nemli anlar kısa klipler halinde satışa &ccedil;ıkarıldı. &Ouml;rneğin, 22 Şubat tarihinde bir alıcı, LeBron James in sma&ccedil; klibine 208 bin dolar &ouml;dedi. Fenerbah&ccedil;eli futbolcu Mesut &Ouml;zil de geliri yardım kuruluşlarına bağışlanacak bir NFT ortaklığı yaparak, kendi ifadesi ile geleceği kucakladı . Peki &ouml;nemi ne? Bundan sonra neler olabilir? Hayal g&uuml;c&uuml;n&uuml;z&uuml; zorlamaya &ccedil;alışayım: Faizlerin d&uuml;şt&uuml;ğ&uuml;, borsaların rekorlar tazelediği, Bitcoin&rsquo;in 60 bine dayandığı bir d&ouml;nemde herkes getiri peşindeyken b&ouml;yle bir haber elbette dı-ikkat &ccedil;ekecekti. Kripto zenginlerinin arttığı bu d&ouml;nemde her t&uuml;rl&uuml; dijital varlık bundan b&ouml;yle yeni bir rekorla satılırsa şaşırmayalım. Bir sanat eseri, bir pul, bir basketbol kartı, Lebron James smacı, gayrimenkul hepsinin dijital satışlarını ya duyduk ya da duyacağız. Yakında devletler daha &ouml;nce &ouml;zelleştirdikleri varlıkların dijital sertifikalarını satacaklar ve bunlara gelir ortaklığı verecekler. Reg&uuml;lasyonın sıkı olduğu sekt&ouml;rlere g&ouml;re reg&uuml;le olmayan alanlardaki işlemlere şimdiden dikkat. Ben yerinizde olsam &ccedil;ocukluktan kalma oyuncaklarım nerede diye bir g&ouml;z atardım. Belki bir oyun kartı, pul vs aralara sıkışmıştır. Bunların NFT&rsquo;leri değerlenebilir. Piyango size de &ccedil;ıkabilir.

Bitcoin alamadık, bari NFT(Non Fungible token) mi alsak?

Diğer Yazılar