Beklenen rapor geldi

İspanya&rsquo;da gereken adımlar taker taker atılıyor. &Ouml;nce kemer sıkma tedbirleri, ardından EFSF / ESM planının devreye girmesi ve Avrupa Merkez Bankası&rsquo;nın (ECB) kendinden beklenen paketi a&ccedil;ıklaması. Şimdi de kısa vadeli tahvillerin ECB tarafından, uzun vadelilerin ise ESM (Avrupa İstikrar Mekanizması) tarafından alınacağı programa dahil olmak istiyor &uuml;lke. Bunun i&ccedil;inse ilk yapması gereken banakcılık sekt&ouml;r&uuml;ndeki zararı belirlemek ve arından bor&ccedil;lanma ihtiyacını da hesap edip toplamı yardım programına başvururken belirtmek. İşte, bankacılık stres testi bu anlamda &ouml;nemli aşamalardan biriydi. Detaylarına bakalım&hellip;-Varsayımlar Test yapılırken iki senaryo olacağı &ouml;ng&ouml;r&uuml;lm&uuml;ş. Buna g&ouml;re, bir baz bir de ters (olumsuz) senaryo var. Detayları aşağıda g&ouml;rebilirsiniz. Bilinmesinde fayda olabilecek maddelerin T&uuml;rk&ccedil;esini de aşağıya yazıyorum:GDP: Gayri Safi Yurt İ&ccedil;i Hasıla Unemployment: İşsizlik Interest rates: Faiz oranları Spanish Debt, 10 years: 10 yıllık İspanyol bonosu bileşik getirisi FX Rates: D&ouml;viz kuru Raporun metodolojisi oluşturulurken ister istemez belli varsayımlar yapılıyor ve bunlara dayandırılarak bazı beklentiler oluşturuluyor. Bu &ouml;ng&ouml;r&uuml;lerin dayandırıldığı temellerden biri de geriye d&ouml;n&uuml;k olarak alınan rakamlar. &Uuml;lkenin son 30 yılı d&uuml;ş&uuml;n&uuml;lerek yapılan ekonomik modelleme ne derece başarılıdır emin değilim. &Uuml;lkenin kamu borcunu son 4 yılda neredeyse 3 kat artırdığı d&uuml;ş&uuml;n&uuml;l&uuml;rse ne demek istediğim daha kolay anlaşılacaktır. 2007 sonu itibariyle Kamu Borcu / GSYİH oranı % 35 civarında olan &uuml;lke 2013 yılını (sunulan b&uuml;t&ccedil;eye g&ouml;re) % 90&rsquo;ın &uuml;zerinde tamamlayacak. Diğer varsayımlarda da Euro / Dolar kurunun k&ouml;t&uuml;mser senaryoda bile 1.30&rsquo;un &uuml;st&uuml;nde kalması kulağa g&uuml;&ccedil; geliyor. &Uuml;stelik ters piyasa koşullarının oluşması halinde bankaların zararlarının ne kadar artabileceği konusunda piyasa katılımcıları kararsız gibi g&ouml;r&uuml;n&uuml;yorlar. Hele ki ayrılık&ccedil;ı hareketlerin ekonomiye vuracağı darbeyi hesaplara dahil etmek ne kadar korkutucu olurdu değil mi? İşsizlik oranındaki artışın da &ccedil;oğunun kamu kaynaklı olacağı hesap edilirse, daralan ekonomik aktivitenin ne kadar daha işsiz yaratacağı ve bunun da aşağı y&ouml;nl&uuml; riskleri ne kadar artıracağı konusunda ş&uuml;pheler mevcut gibi g&ouml;r&uuml;n&uuml;yor. -Biraz daha bilgi Endişeleri ya da g&uuml;&ccedil;l&uuml; y&ouml;nlerini geride bırakırsak, bir sonraki aşamada karşımıza sonu&ccedil;lar &ccedil;ıkıyor. Her sonucun koşullu olduğunu da akıldan &ccedil;ıkarmamamız gerekiyor. Buna g&ouml;re, teste katılan banka sayısı 14 ve toplam altiflerin % 90&rsquo;ını temsil ediyorlar. Bu bankaların yarısı testten ge&ccedil;erken diğer yarısı ge&ccedil;ememiş durumda. Bankaların testten ge&ccedil;ip ge&ccedil;ememeleri ne anlama geliyor? &Uuml;st&uuml;nde oturdukları potansiyel zararlar ve ileride yazmaları muhtemel zararlar &ndash; para yaratma kabiliyetleri olarak okumak doğru olabilir. Aşağıdaki grafikte bu fark g&ouml;steriliyor. &Ccedil;ok fazla T&uuml;rk&ccedil;e&rsquo;ye &ccedil;evirmeye gerek olmadan başlıklar halinde aktaralım. Bankaların gayrimenkul cephesinde sahip oldukları zararları ve kredi portf&ouml;ylerinde taşıdıkları olası + şu an perfomans g&ouml;steren ancak ilerleyen zamanlarda takibe d&uuml;şebilecek kredi zararlarını eksi hanesine yazıyoruz. B&ouml;ylece zararın nereden ve ne b&uuml;y&uuml;kl&uuml;kte gelebileceğini hesaplıyoruz. K&ouml;t&uuml;mser senaryoda bu zararların toplamı 270 milyar euroyu buluyor. Zararların % 57&rsquo;sinin ise uzun s&uuml;redir tartışılıan gayrimenkul sekt&ouml;r&uuml;nden geldiğini not edelim. Denklemin sağ tarafında, yani gelir yaratan b&ouml;l&uuml;mde ise &ccedil;eşitli maddeler g&ouml;r&uuml;yorsunuz. Onları ş&ouml;yle okumak m&uuml;mk&uuml;n: - Ayrılmış karşılıklar (2011 Yıl sonu itibariyle)- Varlık Koruma Programları- Tahmini gelecek d&ouml;nem karları + ayrılacak karşılıklar- Aşkın sermaye koruma b&ouml;l&uuml;m&uuml; (Bir miktar fazladan paranın bankalar tarafından Basel kuralları gereği ayrıldığını d&uuml;ş&uuml;nebilirsiniz)- Ertlenemiş vergi kazan&ccedil;ları İşte, bu sağ taraftaki sayılan maddeleri de bankaların zararları emme ya da karşılama kabiliyeti olarak varsayabilirsiniz. G&uuml;n&uuml;n sonunda, sevaplar ve g&uuml;nahlar tartıldığında geriye kalan eksik para 60 milyar euroya yaklaşıyor. Ne var ki, ertelenmiş vergiler bankaların hanelerine artı kalem şeklinde yazıldığında a&ccedil;ık 53 milyar euroya kadar d&uuml;ş&uuml;yor. Hatırlanacağı &uuml;zere &uuml;lkeye hemen kullanıma hazır 100 milyar euroluk bir paket sunulmuştu. Beklenen zararları bu meblağın altında kalan &uuml;lkenin son isteği artan para ile bonolarının satın alınması. AB buna karşı &ccedil;ıksa da belki isteyenin bir y&uuml;z&uuml; denebilir&hellip; -Bundan sonra ne olacak? Piyasa katılımcılarını ilgilendiren en &ouml;nemli soru bu. Kısaca &ouml;zetlemeye &ccedil;alışırsak, 8-9 Ekim&rsquo;de Avrupa Maliye Bakanları bir araya gelecekler. Bunun ardından, iki hafta sonra AB liderleri buluşacaklar. Bu iki toplantının &ouml;nemli maddelerinden biri İspanya olacak. Bu arada &uuml;lkenin sorunlu varlıkları i&ccedil;inde toplayacağı bir banka kurması bekleniyor. B&ouml;ylece takipteki alacaklar burada tek bilan&ccedil;o &uuml;zerinden takip edilebilecek ve hatta bu varlıklara İspanya Merkez Bankası tarafından garanti verilerek bunlara dayalı bonolar ihra&ccedil; edilecek ve sorunlu banka da bu bonoları ECB&rsquo;ye teminat olarak yatırıp kendini fonlayabilecek. İkinci takip sahası ise politik olacak. 21 Ekim&rsquo;de 17 b&ouml;lgeli &uuml;lkenin 2&rsquo;si se&ccedil;ime gidecek. Bu b&ouml;lgelerden biri Başbakan Rajoy&rsquo;un da k&uuml;t&uuml;ğ&uuml;ne mensup olduğu Gali&ccedil;ya olacak. İkinci b&ouml;lgedeki &ouml;nemli madde ise Kasım sonundaki Katalunya se&ccedil;imleri. Daha fazla hak talep etmek i&ccedil;in bl&ouml;f m&uuml; yapmak istedikleri yoksa tamamen kendi Cumhuriyetlerini mi kurmak istedikleri hen&uuml;z anlaşılamayan b&ouml;lgedeki se&ccedil;imler &ouml;nemli olacak. Bu arada Ekim sonunda &uuml;lkenin 20 milyar eurodan fazla bono d&ouml;n&uuml;şlerini &ouml;demesi gerekiyor. T&uuml;m bu maddeleri alt alta yazdığımızda, bankacılık stres testi doğru y&ouml;nde bir adım olarak hayatımızdaki yerini aldı denebilir.