Sınır Gökyüzü mü?

Daha &ouml;nce, ocak ayının ortasından şubat ortasına kadar piyasalarda riske karşılık gelen getirinin daha az cazip hale geldiğini, taktiksel olarak portf&ouml;ylerdeki riskleri g&ouml;zden ge&ccedil;irmenin ve gerekirse azaltmayı d&uuml;ş&uuml;nmenin makul olabileceğini d&uuml;ş&uuml;nd&uuml;ğ&uuml;m&uuml;z&uuml; aktarmıştık. O d&ouml;nemde piyasa konsens&uuml;s&uuml;n&uuml;n aşırı iyimser olduğunu d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yorduk. Bu yorum ve uyarılarımızın ardından gelen ve tarihsel olarak yaşanan en sert satışlardan biri olan d&uuml;ş&uuml;ş sonrası piyasalardaki konsens&uuml;s g&ouml;r&uuml;ş bizce aşırı korku d&uuml;zeyindeydi. Bu hafta başı itibarıyla bardağın tekrar dolu olan kısmına odaklanmamız gerektiğini d&uuml;ş&uuml;nmeye başladık. Bazı a&ccedil;ılardan bu durum bize ekim ortasını hatırlatıyor. Hatırlayanlar olacaktır o d&ouml;nem de ağır bir karamsarlığın olduğu bir piyasa ortamında sesi &ccedil;ıkan iyimserler nispeten azınlıktaydı. Takip ettiğimiz bir&ccedil;ok g&ouml;sterge piyasada pozisyonların aşırılıklardan uzak hale geldiğine işaret ediyor. K&uuml;resel &ouml;l&ccedil;ekte &ouml;zellikle Risk Parity, vol-targeted funds gibi VaR risk kontrol sistemlerine duyarlı fonlardaki hisse oranlarının minimum d&uuml;zeylere gerilediğine dair işaretler var. Merkez bankalarının attığı adımlar, &ouml;zellikle ABD Merkez Bankası&rsquo;nın ucu a&ccedil;ık niceliksel gevşeme adımı, &ouml;nemli ve riskli varlıklarda en azından bir ay piyasa ve trend karşıtı ralliye yol a&ccedil;abilir gibi g&ouml;z&uuml;k&uuml;yor. Nitekim bu adım sonrası piyasalarda bir dengelenme ve tepki s&uuml;reci başlamış, volatilitelerdeki d&uuml;ş&uuml;şlerle de birlikte ger&ccedil;ekleşiyor g&ouml;r&uuml;n&uuml;yor. &Ouml;zellikle yukarıda bahsettiğimiz sistematik fonlarda satabilecek hisse miktarı azaldıysa da bu fonların hemen alıma ge&ccedil;eceği anlamına gelmiyor. Bunun i&ccedil;in hem tahmini volatilite hem de ger&ccedil;ekleşen volatilitelerin gerilemesi gerekecek. Bu da zaman alacak bir s&uuml;re&ccedil;. Fakat bono fiyatlarındaki artışın ve hisse fiyatlarındaki sert d&uuml;ş&uuml;ş nedeniyle emeklilik fonları gibi uzun vadeli fonların alokasyon dağılımı bono lehine ve hisse senedi aleyhine fazla oynadı. Mart sonunun aynı zamanda ilk &ccedil;eyrek sonu da olması sebebiyle ay sonuna kadar bu fonlardan gelecek hisse senedi talebinin borsaları olumlu etkileyeceğini d&uuml;ş&uuml;nmeye devam ediyoruz. Fakat &ccedil;eyrek sonu ge&ccedil;tikten sonra piyasalarda temel gelişmelerin daha fazla &ouml;n plana ge&ccedil;eceğini d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yoruz. &Ouml;te yandan vir&uuml;s&uuml;n etkisini değerlendirmek hala olduk&ccedil;a zor. Veriler sadece şokun kapsamını g&ouml;stermeye başlamış durumda ve &ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki d&ouml;nemde a&ccedil;ıklanacak verilerin de zayıf olacağını d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yoruz. Vir&uuml;s&uuml;n yayılma hızında, &ouml;zellikle Avrupa ve ABD&rsquo;de, yavaşlama g&ouml;rmeden, ayı piyasası bitti demek bizce m&uuml;mk&uuml;n olmayacak. Trend karşıtı y&uuml;kselişin eski d&ouml;nemde g&ouml;rd&uuml;ğ&uuml;m&uuml;z topyek&uuml;n ve &ccedil;oğu zaman en risklinin en &ccedil;ok y&uuml;kseldiği ralliler gibi olmayacağını tahmin ediyoruz. Nitekim bunun emarelerini de g&ouml;r&uuml;yoruz. &Ouml;rneğin ABD&rsquo;de şirket bonosu piyasasında yatırım yapılabilir bonolar daha d&uuml;ş&uuml;k dereceye sahip bonolara nazaran, aşağı yukarı y&uuml;zde 10 daha iyi performans g&ouml;sterdi. Nitekim son iki senedir zaman zaman dile getirdiğimiz gibi k&uuml;resel ekonomik finansal sistem kritik konularından birinin uygulanan olağan&uuml;st&uuml; para politikalarının kriz ge&ccedil;tikten sonra geri alınmayacağıydı. Yani bu politikaların kalıcı hale geleceğini ve maliye politikalarıyla birleştirileceğini, hatta merkez bankalarının b&uuml;t&ccedil;e harcamalarını finanse etme g&ouml;revinin bir&ccedil;ok &uuml;lkede yaygınlaşacağını, Modern Para Teorisi (MMT) gibi teorilerinin gittik&ccedil;e daha pop&uuml;ler olacağını d&uuml;ş&uuml;nmeye devam ediyoruz. Bu g&ouml;r&uuml;ş&uuml;m&uuml;z&uuml; de koruyoruz. Dolayısıyla altın, en beğendiğimiz varlık sınıfı olmaya devam ediyor. Bu yeni d&ouml;nemin stagflasyon benzeri bir ekonomik ortam getirmesi nedeniyle varlık alokasyonu konusunda bilinen bir&ccedil;ok doğrunun bu ortamda &ccedil;alışmayacağını d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yoruz. Altın konusunda ş&uuml;phesi olanların, &ouml;nceki Avrupa Merkez Bankası Başkanı Mario Draghi&rsquo;nin Financial Times&rsquo;daki yorumunu okumalarını ve ABD Merkez Bankası Başkanı Jerome Powell&rsquo;in &ccedil;ıktığı televizyon programlarındaki a&ccedil;ıklamalarını izlemelerini tavsiye ediyoruz. Bizim bu a&ccedil;ıklamalardan &ccedil;ıkardığımız sonu&ccedil;, merkez bankalarının bir bor&ccedil; deflasyonunu ve k&uuml;resel resesyonu engellemek i&ccedil;in yapacaklarında g&ouml;ky&uuml;z&uuml;n&uuml;n bile sınır olmayacağı şeklinde. Bu durumda altının sınırı neresi olmalı?