Enflasyon ve ABD Seçimleri

Sadece piyasalarda değil hayatın i&ccedil;inde de kendimize anlattığımız hikayeler, bizim i&ccedil;in son derece &ouml;nemli. Buradaki sorun şu, bu hikayeleri kendimize anlattığımızı nereden bileceğiz? Farkında olmasak da bize daha cazip gelen bu hikayeler, &ccedil;oğunlukla a&ccedil;ık bir başlangı&ccedil;, orta, bitiş ve sebep sonu&ccedil; ilişkilerini i&ccedil;eren net hikayeler oluyor. Aslında bu ger&ccedil;ek d&uuml;nyanın nasıl &ccedil;alıştığının bir yansımasından ziyade bazen son derece komplike konuları, sınırlı insan bilişine uygun ve pop&uuml;ler hale getirmekle ilgili. Fakat pop&uuml;ler olanın her zaman doğru olması beklenemez. Bu hikayeler eğlendirme ama&ccedil;lı ise doğruluğu &ccedil;ok da &ouml;nemli olmayabilir ama &ouml;nemli kararlar almak i&ccedil;in girdi olarak kullanılacaksa iş, kritik bir hal alır. Pop&uuml;ler olanın dışına bakma cesaretine sahip olup fazla &ccedil;alışmayı ve araştırmayı da g&ouml;ze alanlar i&ccedil;in aslında kaliteli ve ger&ccedil;ek&ccedil;i kaynaklar bulunabiliyor. Bas Van Bavel&rsquo;in &ldquo;The Invisible Hand?: How Market Economies Have Emerged and Declined since AD 500&rdquo; (G&ouml;r&uuml;nmez El?: MS.500 den beri Pazar Ekonomileri Nasıl Ortaya &Ccedil;ıktı ve D&uuml;şt&uuml;) isimli kitabı da bizce b&ouml;yle bir kaynak. 14. y&uuml;zyıl İslam &acirc;limi İbn Haldun un ve Spengler ve Toynbee gibi tarihilerinkine benzer d&ouml;ng&uuml;sel tarih anlayışının sergilendiği bu eser, her ne kadar b&uuml;y&uuml;k &ouml;l&ccedil;&uuml;de uzak ge&ccedil;mişe odaklanmış olsa da Bavel, bizce i&ccedil;inde bulunduğumuz durum hakkında da fikir veriyor ve bizim yapısal bakış a&ccedil;ımız değişmediğini g&ouml;steriyor. Enflasyonun k&uuml;resel piyasa teması haline gelme olasılığının y&uuml;ksek olduğunu,k&uuml;resel &ccedil;apta yaşanabilecek olan enflasyonist ortamın &ccedil;oğu şirket ve yatırımcının hazır olmadığı en &ouml;nemli yapısal değişiklik olabileceğini d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yoruz. Bizce enflasyon &ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki senelerin en &ouml;nemli yapısal konusu olmaya aday ve b&ouml;yle bir ortama adaptasyonun bir&ccedil;ok şirket ve yatırımcının geleceğini belirlemede kritik olacak. En basit ifadeyle, 2008 k&uuml;resel finans krizi sonrası uygulanan yolu, analog olarak kullanmanın bir hata olduğuna inanıyoruz. Bu seferki ortamın farklı olduğunu d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yoruz. Farklı olan iki konu: a) Maliye politikası t&uuml;m d&uuml;nyada (&ouml;zellikle de ABD&rsquo;de) &ccedil;ok daha genişlemeci b) H&uuml;k&uuml;metlerin bankaları kredi vermeye teşvik etme şekli (serbest piyasanın beşiği sayılan Anglo Sakson &uuml;lkeleri ve &ouml;zellikle İngiltere dahil). Bu ikisinin politika ara&ccedil; setinin kalıcı par&ccedil;ası haline geleceğini, bunlara ilave olarak gevşek para politikası ve k&uuml;reselleşmenin gerilemesi ile artacak olan arz darboğazları ile birlikte de enflasyonist etkileri olacağını d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yoruz. Enflasyon, gelişmiş &uuml;lkelerden &ouml;nce bazı gelişmekte olan &uuml;lke piyasalarında &ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki aylarda daha g&ouml;r&uuml;n&uuml;r hale gelebilir. Daha sonra da muhtemelen yine bu yıl i&ccedil;inde gelişmiş &uuml;lkelerde de enflasyonun y&uuml;kselmeye başlayacağını s&ouml;yleyebiliriz. Ayrıca ABD&rsquo;de kasım ayında ger&ccedil;ekleşecek se&ccedil;imlerin hem k&uuml;resel riskli varlıklar hem de T&uuml;rk varlıkları i&ccedil;in risk teşkil edebileceğini &ouml;n g&ouml;r&uuml;yoruz. Başkan adayı Biden&rsquo;ın anketlerde belirgin olarak &ouml;nde olmasına rağmen piyasalar bu durumu fiyatlamamakta. Eğer Demokratların adayı Biden se&ccedil;imleri kazanırsa, Amerika Senatosu Demokratların kontrol&uuml;ne ge&ccedil;ebilecek. Piyasalar şu anda bu olasılığı g&ouml;z ardı ediyor olsa da bu değişebilirse se&ccedil;im belirsizliği &ouml;nemli bir piyasa teması haline gelebilir. Piyasaların se&ccedil;imlerden birka&ccedil; ay &ouml;nce se&ccedil;im belirsizliğini fiyatlamaya başlamasını bekliyoruz. Fakat hangi aday se&ccedil;ilirse se&ccedil;ilsin para politikasının bağımsızlığını tamamen kaybedeceğini, maliye politikalarının &ccedil;ok daha genişlemeci olacağını, ge&ccedil;mişte uygulandığı gibi bono faizlerine zoraki tavan uygulanabileceğini ve bankaların &ouml;yle veya b&ouml;yle kredi vermeye ikna edileceğini d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yoruz. Yani yakın zamanda izlediğimiz para tabanındaki hızlı artışın &ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki d&ouml;nem de artacağını ve ABD enflasyonun y&uuml;zde 3&rsquo;lerin &uuml;zerine &ccedil;ıkacağını &ouml;n g&ouml;r&uuml;yoruz. 2018 sonlarından bu yana ısrarla &ouml;nerdiğimiz Altının TL cinsi fiyatı bu s&uuml;re zarfında iki kattan fazla artmasına rağmen en beğendiğimiz varlık sınıfı olmaya devam ediyor.