Kusursuz fırtına öncesinde soru şu: Glencore'u hangi şirket izleyecek?

Kusursuz fırtına &ouml;ncesinde soru şu: Glencore&rsquo;u hangi şirket izleyecek?Petrol ve doğal gaz d&acirc;hil emtia fiyatlarının d&uuml;şmesi, daralan &Ccedil;in talebi ve Fed&rsquo;in faiz artırması, k&uuml;resel finansal piyasalarda &ldquo;kusursuz fırtına&rdquo; yaratacak endişesi var. Son on g&uuml;nd&uuml;r, Volkswagen ve Glencore konuşuyoruz.&Ccedil;&uuml;nk&uuml; Glencore, d&uuml;nyanın en b&uuml;y&uuml;k emtia taciri (trader) şirketidir. D&uuml;nya &ccedil;inko ve bakır piyasasının yarısından fazlası Glencore&rsquo;un elindedir. Şirket, petrol ticaretinde de &ouml;nemli bir oyuncudur. 2013 yılında d&uuml;nyanın en b&uuml;y&uuml;k emtia taciri şirketlerinden birisi olan Xtrata&rsquo;yı 31 milyar dolara satın alarak 2014 yılında &ldquo;Forbes 2014 500&rdquo; listesinin 10. sırasına y&uuml;kselmiştir.2013 yılı &ouml;ncesine kadar Glencore, kendisi gibi merkezi İsvi&ccedil;re&rsquo;de olan Xtrata&rsquo;ın pazarlama ve dağıtım işini yapıyordu. Xtrata d&uuml;nyanın en b&uuml;y&uuml;k ferrokrom &uuml;reticisiydi. Ferrokrom, paslanmaz &ccedil;eliğin temel hammaddesidir. Glencore, satın aldıktan sonra Xtrata&rsquo;ın t&uuml;zel kişiliğine son vermiştir.İşi finanse edenler ve merkezleri daha &ccedil;ok İsvi&ccedil;re olsa da, hem metal, hem de kıymetli maden piyasalarının merkezi Londra&rsquo;dır. Londra Metal Borsası&rsquo;nda (LME) &ccedil;elik, i&ccedil;inde demir olmayan metaller (al&uuml;minyum, &ccedil;inko, nikel, kurşun ve kalay), platinyum ve paladyum işlem g&ouml;r&uuml;r. Emtia fiyatları dolar cinsinden b&uuml;y&uuml;k &ouml;l&ccedil;&uuml;de LME&rsquo;de belirlenir.LBMA (London Bullion Market Association) bir borsa değil, uluslararası bir ticari birliktir. D&uuml;nya altın ve g&uuml;m&uuml;ş ticareti bu birlik &uuml;yelerinin elindedir. Birliğin standartlarına uyan madenciler, rafineriler, yatırımcılar, bankalar, hatta merkez bankaları, y&uuml;ksek bir giriş aidatı &ouml;deyerek LBMA &uuml;yeliğine kabul edilirler. &Uuml;yeler, LBMA tarafından akredite rafineri damgası taşıyan altın ve g&uuml;m&uuml;ş k&uuml;l&ccedil;elerin ticaretini yaparlar.Xtrata&rsquo;yı satın aldıktan sonra satışları ve karlılığı beklendiği gibi artmadı; bilan&ccedil;osu ve rasyoları d&uuml;zelmedi. ABD&rsquo;de yatırım bankaları (Volcker Rule gereği) emtia ticaretinden &ccedil;ekilip ABD&rsquo;deki depolarını (warehouse) elden &ccedil;ıkarınca, &ldquo;financial deal&rdquo; yoluyla y&uuml;ksek vadeli satış primleriyle (contango) fiyatları y&uuml;kseltme imk&acirc;nı azaldı. K&uuml;resel ekonomi b&uuml;y&uuml;yemeyip &Ccedil;in&rsquo;de yavaşlama devam edince primler hızla d&uuml;şmeye ve Glencore i&ccedil;in işler daha da k&ouml;t&uuml;leşmeye başladı. Şirketin operasyonel karlılığı d&uuml;şt&uuml; ve &ldquo;Bor&ccedil;/EBIDTA&rdquo; rasyosu giderek k&ouml;t&uuml;leşti. Ağustos ayında Moody&rsquo;s G20 &uuml;lkelerinin ekonomik b&uuml;y&uuml;me g&ouml;r&uuml;n&uuml;m&uuml;n&uuml;, &Ccedil;in&rsquo;deki gelişmelerden dolayı aşağıya doğru revize edince işler daha da k&ouml;t&uuml;leşti. Bunun &uuml;zerine şirket y&ouml;netimi 7 Eyl&uuml;l g&uuml;n&uuml; bir &ldquo;sermayesinin yeniden yapılandırılması planı&rdquo; a&ccedil;ıkladı. Plana g&ouml;re şirket bor&ccedil;larını hafifletmek ve b&ouml;ylece rasyosunu d&uuml;ş&uuml;rmek i&ccedil;in hisse ve varlık satışı yapacak, yatırım harcamalarını kısacaktı. Ancak plan işe yaramadı. 2004 yılından bu yana CDS&rsquo;leri &Ccedil;in&rsquo;e karşı hedge i&ccedil;in satın alınan şirketin hisseleri, Şanghay Borsası&rsquo;ndaki sert d&uuml;ş&uuml;ş, &Ccedil;in ekonomisiyle ilgili yayılan korkular ve sonrasında yuan&rsquo;ın deval&uuml;e edilmesiyle birlikte tepe taklak oldu. Şirket tahvilleri &ccedil;&ouml;pe d&ouml;nd&uuml;. Glencore CDS&rsquo;lerini satın alanlar &ouml;nden &ouml;deme talep ettiler ve şirket hisseleri bir g&uuml;nde y&uuml;zde 29 değer kaybetti&hellip;Sonrasında da Glencore&rsquo;u acaba kim takip edecek sorusu sorulmaya başlandı. &Ccedil;&uuml;nk&uuml; piyasalarda kusursuz fırtına endişesini, &Ccedil;in&rsquo;in t&ouml;kezlemesiyle Fed&rsquo;in faiz artırımının aynı tarihlere denk gelmesi ihtimali beslemeye başladı. Telaffuz edilen şirketlerin başında Trafigura var.Trafigura, Glencore ve Vitol&rsquo;den sonra d&uuml;nyanın en b&uuml;y&uuml;k emtia t&uuml;ccarı. Halka a&ccedil;ık olmayan, ama tahvilleri piyasalarda işlem g&ouml;ren şirket, internet sayfasında ve raporlarında kendisini aynen ş&ouml;yle tanımlıyor:&ldquo;Trafigura, d&uuml;nyanın &ouml;nde gelen bağımsız emtia ve lojistik şirketidir. K&uuml;resel ekonominin kalbinde yer alıyoruz. Her g&uuml;n ve d&uuml;nyanın her yerinde g&uuml;venli, etkin ve sorumluluk i&ccedil;inde ticareti geliştiriyoruz. K&uuml;resel ticareti pozitif bir g&uuml;&ccedil; olarak g&ouml;r&uuml;yoruz ve ticaretin daha iyi &ccedil;alışması i&ccedil;in &ccedil;aba sarf ediyoruz.&rdquo;Glencore sonrası Trafigura&rsquo;nın telaffuz edilmesinin en b&uuml;y&uuml;k nedeni, Glencore hisselerinin Londra Borsası&rsquo;nda bir g&uuml;nde y&uuml;zde 29 değer kaybettiği pazartesi g&uuml;n&uuml;, şirketin 2018 vadeli tahvil fiyatının y&uuml;zde 10&rsquo;dan fazla d&uuml;şmesi. Şirket finansalları ve hakkında yazılan raporlar da bu duruma sanki destek oluyor.2014 yılı K/Z tablosuna g&ouml;re şirketin cirosu 127.6 milyar dolar. Bu cironun y&uuml;zde 76&rsquo;sı petrol ve petrol &uuml;r&uuml;nlerinin satışından oluşuyor. Şirketin 2014 yılı EBIDTA&rsquo;sı 1.3 milyar dolar. 2015 yılı ilk &ccedil;eyrek bilan&ccedil;osuna g&ouml;re toplam 25.9 milyar dolar y&uuml;k&uuml;ml&uuml;l&uuml;ğ&uuml; var. Toplam y&uuml;k&uuml;ml&uuml;l&uuml;klerin 21.9 milyar doları bor&ccedil; ve bu borcun 15.6 milyar doları kısa vadeli!Trafigura, bor&ccedil; tutarı ve Bor&ccedil;/EBIDTA rasyosu bakımından Glencore&rsquo;dan daha iyi durumda. Ancak petrol fiyatlarındaki d&uuml;ş&uuml;şe karşı, kısa vadeli bor&ccedil;larının y&uuml;ksekliği nedeniyle kırılgan durumda.Trafigura sonrası i&ccedil;in telaffuz edilen bir diğer şirket, 2014 yılında 106 milyar dolar cirosu olan bir başka b&uuml;y&uuml;k bir enerji ve emtia taciri olan Mercuria. İlgin&ccedil; olan nokta şurası: derecelendirme kuruluşlarının ve yatırım bankalarının raporlarına bakınca sanki kriz, gelişmekte olan &uuml;lkelerde dolar borcu y&uuml;ksek şirketlerden başlayacak ve oradan bankacılık sekt&ouml;r&uuml;ne sı&ccedil;rayacakmış gibi d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yorsunuz. Ancak olup bitene bakınca bu kez kriz, emtia fiyatlarının d&uuml;şmesinden dolayı gelişmiş &uuml;lkelerde borcu y&uuml;ksek emtia taciri şirketlerden &ccedil;ıkacakmış gibi d&uuml;ş&uuml;nemeye başlıyorsunuz!Kimin ne olacağı belirsiz anlayacağınız.&ldquo;Artık hi&ccedil;bir &uuml;lkenin hi&ccedil;bir finansal varlığı g&uuml;venli liman değildir&rdquo;, denilmesinin en &ouml;nemli nedeni bu olsa gerek.