Son dönemde giderek daha fazla kullanmaya başladığımız anlık ödemeler dünya genelinde giderek daha fazla tercih edilen ödeme yöntemi olarak dikkatleri çekiyor. Geçmişte yazılı ve imzalı talimatlarla uzun, yorucu ve masraflı bir şekilde yapılan hesaplar arası ödemeler, günümüzde mobil uygulamalar ile hızlı, kolay ve ekonomik bir ödeme yöntemine dönüşmüş durumda.
Ülkemiz uzun yıllar önce yatırımları yapılan EFT (Elektronik Fon Transferi) ve IBAN (evrensel standart hesap numarası) altyapıları ile başlattığı dijital ödemeler konusundaki öncü konumunu anlık ödemelerde de sürdürmüş, dünyada birçok dev ekonomiden önce anlık ödemeler kullanıma sunulmuştur.
Bu değişim sürecinde günlük hayatımızda günden güne daha sık kullanılan yeni kavramlar olan TR Karekod ve FAST (Fonların Anlık Transferi) ise bu ödemeleri daha da kolaylaştırılmaktadır.
Başlangıçta ağırlıkla bireysel ödemeler için kullanılan anlık ödemeler zamanla kurumsal ödemeler için de tercih edilen ödeme yöntemi olmaya başlamıştır. Yedi gün yirmi dört saat (7x24) yapılabilen anlık ödemeler nakit ödemelerin yanı sıra kartlı ödemelerden de pay almaya başlamıştır.
Önümüzdeki dönemde düşmesi beklenen enflasyon oranları ile paralel olarak anlık ödemelerde daha hızlı bir büyüme beklenmektedir. Zira dünya genelinde en önemli gündem tüm ödeme işlemlerinde aracılık maliyetlerini düşürmek olarak netleşmiş durumdadır.
Bu durum anlık ödemelerdeki bireysel ve kurumsal oyuncular (şirketler) için çeşitli avantajlar sunmaktadır. Bununla birlikte, potansiyel risklerin de farkında olmak önemlidir.
Bu yöntem ile ödemeler anında gerçekleştiğinden, yeni dolandırıcılık türleri denenmekte ve geri dönülmez kayıplar oluşabilmektedir. Bu nedenle ödeme kabul eden şirketlerin bu risklere karşı uyanık olması ve güçlü kimlik doğrulama yöntemleri kullanarak bu riski azaltmaları mümkündür.
Ayrıca, tüketicilerin mal veya hizmetlerin iptal, iade işlemleri karşılığında geri ödeme isteklerinin hızlı ve sağlıklı gerçekleşmesi için net süreçlerin belirlenmesi çok önemlidir.
Özetle, dünya genelinde büyük bir hızla büyüyen ve ülkemizde de günden güne daha çok tercih edilen anlık ödemelerin geleceği için Banka ve fintek şirketlerinin kullanıcı dostu yenilikleri büyümenin hızını belirleyecektir. Uzun dönemde tüm taraflar için kazançlı bir ödeme yöntemi olarak görünen anlık ödemelerin sağlıklı gelişimi ülkemiz ekonomisi için stratejik bir üstünlük haline gelecektir.
