Uluslararası Enerji Ajansı bugün yayınladığı aylık raporunda koronavirüs nedeniyle 2020 yılında petrol talebinin rekor düşüş göstereceğini açıkladı. Rapora göre; 2020 için küresel talep tahmini günlük 99,9 milyon varilden 90,5 milyon varile geriledi.
Daha iki ay öncesinde aynı kurum;2020 yılında talep tarafında günlük 825 bin varillik artış öngörürken; 2020 yılında küresel talep şu anki hesaplarına göre 9,3 milyon varil azalmış durumda.
İkinci çeyrekte talebin bir yıl öncesi seviyelerinin günlük 23,1 milyon varil altında olduğu görülüyor.

OPEC ülkelerinin petrolüne olan talebin 2. çeyrekte günlük 8.5 milyon varil; 3. çeyrekte 27.7 milyon varil, 4. çeyrekte ise 30.8 milyon varil olacağı düşünülüyor. Yani OPEC ülkelerinin petrolüne olan talebin günlük 22.1 milyon varil olacağı tahmin ediliyor. Peki bu beklenti neden önemli? Çünkü; OPEC ülkelerinin Nisan ayı üretimi günlük 31.2 milyon varil; yani tüm o kesintilere ragmen piyasada dengelenmeyi sağlamak için daha fazla kesintiye ihtiyaç var. Ama zaten beklentileri; bu yıl küresel petrol arzının 2011’den bu yana en düşük seviyeye gerileyeceği beklentisi söz konusu.

Uluslararası Enerji Ajansı petrol ve doğalgaz şirketlerinin harcamalarının yıllık bazda %32 düşmesini beklediklerini açıkladı. Daha öncesinde 490 milyar dolar seviyesinde olan harcama beklentisini; aylık raporunda 335 milyar dolar olarak aşağı yönde revize etti. Sebeplerine baktığımızda; her ne kadar bu şirketlerin faaliyetlerindeki yavaşlamadan bir miktar tasarruf etmesi beklense de; daha fazla maliyet kontrolü söz konusu olacağı için bu tasarruf edilen tutarın yatırımlara yönlendirilmesi beklenmiyor. ABD özelinde ise petrol üreticisi şirketlerin harcamalarını %40 oranında azaltması bekleniyor. Biz zaten şimdiye kadar Amerika’nın amiral gemileri olan Exxon ve Chevron’dan yatırım harcamalarını azalttığına dair haberler almıştık.

Nitekim Uluslararası Para Fonu; bu hafta yayınladığı Dünya Ekonomik Görünüm Raporunda bu yıl küresel ekonominin %3 daralma göstereceğini; ancak önümüzdeki yıl %5.8 büyüme beklediğini açıkladı. Bu seneki daralma tahmini; petrol piyasasında arz-talep dengesini tutturmak için üreticilerin arzı kısmaya çalışmasını açıklıyor. Temkinli olmalarından dolayı maliyet önlemleri almaları ya da yatırımlarını azaltmaları da anlaşılıyor. Ancak IMF’nin öngördüğü gibi; bütün salgın hikayesi sona erdikten sonra %5.8 gibi bir büyümenin geldiğini varsaydığımız 2021 yılında; petrol piyasası bu sefer talebi karşılayabilecek mi kısmı henüz soru işareti. Tabi şunu da göz ardı etmemek lazım; şu an herkes günü kurtarmaya çalışıyor. Yarın ise belirsiz. Tıpkı Keynes’in o ünlü sözü can bulmuş gibi; “In the long run, we are all dead”; yani “uzun vadede herkes ölüdür.”