Küresel ve yurtiçi piyasalar ABD istihdam verisi ve delta varyantının yarattığı endişelere sahne olan bir haftayı geride bıraktı.
Yurtiçinde Ekonomi Koordinasyon Kurulu ve Fiyat İstikrarı Komitesi kurulması ile TCMB'nin yabancı para zorunlu karşılık oranlarında artışa gitmesi haftanın öne çıkan gelişmesi oldu.
İşte 7 başlıkla geçen hafta
1- Ekonomi Koordinasyon Kurulu ve Fiyat İstikrarı Komitesi kuruldu
Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle "Ekonomi Koordinasyon Kurulu" ve "Fiyat İstikrarı Komitesi" kurulmasına ilişkin karar Resmi Gazete'de yayımlandı. Ekonomi Koordinasyon Kurulu, ekonomi politikalarının eşgüdüm içerisinde daha bütüncül bir yaklaşımla oluşturulmasını ve daha etkin uygulanmasını sağlamak amacıyla, ekonomik istikrarla ilgili gelişmeleri izleyecek ve değerlendirmelerde bulunacak. Fiyat İstikrarı Komitesi ise fiyat istikrarının kalıcı olarak tesis edilmesine ve sürdürülmesine katkı sağlamak amacıyla görev yapacak.
Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, Fiyat İstikrarı Komitesi'nin kuruluşuyla ilgili Merkez Bankası'na müdahale yönündeki eleştirilere cevaben bir açıklamada bulundu. Elvan, komitenin kuruluşuyla hiçbir şekilde Merkez Bankası'na müdahalenin söz konusu olmadığını söyledi.
2- ABD'de istihdam güçleniyor
ABD özel sektör istihdamı, Haziran ayında 692 bin ile beklentilerin üzerinde artış kaydetti.
Ülkede Haziran ayına ilişkin tarım dışı istihdam verisi de takip edilen ekonomik göstergeler arasındaydı. Öncü göstergelerin işaret ettiği gibi tarım dışı istihdam verisi güçlü bir gerçekleşme kaydetti. Ülkede Haziran'da tarım dışı istihdam 850 bin artış gösterdi. Beklenti 720 bin artış olması yönündeydi.
Ülkede Haziran ayında işsizlik oranı yüzde 5,9 oldu. Beklenti yüzde 5,6 olarak belirlenmişti.
ABD'de işsizlik maaşı başvuruları ise 25 Haziran haftasında 364 bin olarak gerçekleşti ve pandemi sürecindeki en düşük seviyeyi gördü.
3- Gözler OPEC+ toplantısına çevrilmişti
Bir OPEC+ Ortak Bakanlar İzleme Komitesi, yıl sonuna kadar petrol üretiminde kademeli bir artış tavsiye etti ve fiyatlar iki yılın en yüksek seviyesinde işlem görse bile arzı sıkı bir şekilde tutacak bir anlaşmanın önünü açtı.
Rusya ve Suudi Arabistan'ı içeren OPEC+ Ortak Bakanlar İzleme Komitesi, grubun Ağustos'tan Aralık'a kadar günlük 400.000 varil artış yapmasını tavsiye etti.
Panel ayrıca, üretim kesintisi anlaşmasının süresinin Aralık 2022'ye kadar uzatılması gerektiğini de önerdi. Geçen yıl pandeminin ilk dalgasının zirve yaptığı dönemde yapılan mevcut anlaşma, Nisan ayında sona erecek.
4- TCMB yatırımcılara kararlı sıkı duruş mesajını yineledi
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası yerli yatırımcılarla bir araya geldi. Toplantıda kararlı sıkı duruş mesajları yinelenirken enflasyon tahminiyle ilgili olarak "Nisan Enflasyon Raporu tahmin patikasındaki belirgin düşüşün üçüncü çeyreğin sonu, dördüncü çeyreğin başı gibi olacağı beklentimizi koruyoruz." ifadeleri kullanıldı.
Toplantıda TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu, makro ihtiyati tedbirlerin para politikasının alternatifi olmadığı mesajını da verdi.
5-Yabancı para zorunlu karşılık oranları artırıldı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) yabancı para zorunlu karşılık oranlarında değişikliğe gitti.
Resmi Gazete’de yayımlanan tebliğe göre vadesiz, ihbarlı, 1 aya kadar, 3 aya kadar, 6 aya kadar ve 1 yıla kadar vadeli yabancı para cinsi zorunlu karşılık oranları yüzde 19’dan yüzde 21’e çıktı.
1 yıl ve 1 yıldan uzun vadeli yabancı para cinsi zorunlu karşılık oranları da yüzde 13’ten yüzde 15’e yükseltildi.
Söz konusu oranlar 19 Temmuz tarihinden itibaren geçerli olacak.
6- 130 ülkeden küresel vergi anlaşması
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), çok uluslu şirketlerin faaliyette bulundukları ülkelerde en az yüzde 15 vergilendirilmesi konusunda 130 ülkenin anlaşmaya vardığını bildirdi.
OECD, aralarında ABD, Çin, Almanya, Fransa, İngiltere, Japonya ve Türkiye'nin de yer aldığı küresel Gayrisafi Yurt içi Hasıla'nın (GSYH) yüzde 90'ını temsil eden 130 ülkenin uluslararası vergi reformu konusunda anlaşma sağladığını açıkladı.
Anlaşmaya göre, çok uluslu şirketlerin faaliyet gösterdikleri ve kar elde ettikleri yerlerde vergi ödemeleri sağlanacak.
Bu uygulama, uluslararası vergi sistemine yasal kesinlik ve istikrar kazandıracak.
7- Küresel piyasalarda 'Delta varyantı' endişesi
İngiltere'de Delta varyantının etkisiyle Ocak ayının sonundan bu yana en yüksek vaka sayıları kaydedilirken, salgına ilişkin yaşananlar piyasadaki risk algısını olumsuz etkiledi.
Portekiz ve İspanya, Kovid-19’un delta varyantı endişeleri sebebiyle İngiltere’den gelen ziyaretçilere yeni kısıtlamalar getirirken, Almanya seyahat kısıtlamalarının Avrupa Birliği genelinde daha koordineli bir şekilde alınması konusunda ısrarcı davranıyor.
Fransa Sağlık Bakanı Olivier Veran da, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınında, virüsün "delta" (Hindistan) varyantının yeni vakaların yaklaşık 5’te 1'inde görüldüğünü açıkladı.
Delta varyantının küresel çapta yeni bir koronavirüs dalgası yaratmasıyla birlikte hafta genelinde emtia ve hisse senetlerinde baskı oluştu.