Bali: BDDK kararı sektör üzerine yük getirdi

Düzenlemelerin şimdiye kadar öngörülen talep artışını bir miktar frenlemek ve finansmanına bir takım kısıtlar getirmeye dönük olduğuna dikkati çeken Bali, şöyle devam etti:

''Evet, sektör üzerine ilave yükler getirdiği ortada. Hesaplamalarımıza göre tahmin ediyorum kredilerin türlerine ve vadelerine göre faizlerde 1 ile 3 puanı aşkın yıllık bazda artışlar getirir. Aslında yoğun rekabet ve büyüme iştahı yüzünden bir süreden beridir kaynak maliyetindeki, ilave yükümlülüklerdeki artışları kredi faizlerine yansıtamıyor veya yansıtmıyorduk. Bu dönemin sonuna geldiğimizi düşünüyorum.

Bu dönemde, hatta bir miktar da arbitraj manasına bile gelebilecek gerçek bir kredi talebine dayanmadığını düşünebileceğimiz işlemlerin sürdürülemeyeceği görünüyor. Bu yönüyle bakıldığında yoğun rekabet konusu olan belli müşteri segmentlerinde ve müşterinin daha çok bir anlamda hakim olduğu segmentlerde bu tür asimetrik fiyatlamaların sonuna gelindiğini düşünüyorum. Rekabetin yoğun olduğu ve aynı müşteriler, büyük müşteriler üzerinde rekabetin söz konusu olduğu alanlarda bu tür karlılığa imkan bırakmayan fiyatlamaların artık sonuna gelindiğini düşünüyorum.''

Yeni koşullarda bankacılık sisteminin gerek operasyonel verimlilik, gerek işletme giderleri anlamında ilave konsantrasyona sahip olması gerektiğini ifade eden Bali, ''Şube ağı genişletme politikaları, istihdamı etkiler. Yeni maliyet koşullarında aynı dozda, aynı fizibilitede yaklaşamayabilirsiniz. Çünkü gerek aktif getirisine, gerek işletme giderlerine, gerekse operasyonel verimliliğine daha fazla konsantre olmamızı gerektiren bir döneme girdik'' dedi.

-''KREDİ, MUCİZEVİ BİR ÜRÜN DEĞİL''-

Adnan Bali, karlılığa ilişkin bir soruyu da şöyle yanıtladı:

''Karlılığı desteklemeyen işlemlerin mümkün olabildiği ölçüde, büyüme de bu denli özendirilmediğine göre, bu tür işlemlerin bir anlamda elimine edilmesi ve sektörün tekrar belli noktalarda kar sağlayan, fizibilitesi olan işlere yönelmesi sonucunu getirir. Banka olarak biz aslında bu tür gerçek bir satın alma gücü ve geri ödeme gücüne dayanmayan tüketim alışkanlıklarını teşvik eder bir anlayışta olmadık.

Bilinçli olarak da belli bankacılık alanlarında, yani özellikle bireysel bankacılığın belli bölümlerinde rekabete aynı dozda katılmadığımız alanlar var. Bu, bizim için bilinçli bir tercihti. Çünkü biz kredinin gerçek bir satın alma gücüne ve geri ödeme gücüne dayanması gerektiğini düşünüyoruz. Kredi, satın alma gücü olmayana satın alma gücü bahşeden mucizevi bir ürün değil. Kredi, olmayan satın alma gücünü var kılmaz. Onun için biz orada daha gerçek satın alma gücü ve ödeme gücüne dayanmayı arıyoruz. O bakımdan bizim şu ana kadar rekabette aynı dozda katılmadığımız alanlar oluyor. Bu düzenlemeler, bizi o yönüyle çok fazla etkiliyor değil.''

Kredilerde ayrıştırmaya gidilmesi gerektiğini dile getiren Bali, ihracatı, ihracatın döviz kazandırıcı faaliyetleri, finansmanı, cari açığı kapatıcı yönde etki yapan her tür krediyi ayırt etmek gerektiğini, bunların aynı mahiyette işlev görmediğini söyledi.

-''ÖLÇEĞİ YETERSİZ OLANLAR FİZİBİLİTELERİNİ GÖZDEN GEÇİRMELİ''-

İş Bankası Genel Müdürü Bali, cari açığa ilişkin bir soruya da şu yanıtı verdi:

''Otorite bize şunu söylüyor; 'Siz hedefe varmak istiyorsanız, bu hızla gidecekseniz, ilave yakıt almanız lazım. Yok eğer ilave yakıt almayacaksınız ya da alamayacaksınız hızınızı düşürün.' Biz de gereğini yapacağız. Burada tek önemli konu şudur; acaba tedbirler, bu tür risklerin doğmasını önlemek üzere önceden önlem almak amacının yanı sıra görece iyi performans gösterilen bir alanda imkan dahilinde olduğu için de mi sadece finans sektörüne yönelmiştir? Burada tabii ki tereddütlerimiz var.''

Sektörde konsolidasyona ilişkin bir soru üzerine de Bali, ''Büyük bankaların karşı karşıya kaldığı duruma baktığımızda, ölçeği yeterli olmayan kuruluşların mutlaka fizibilitelerini gözden geçirmeleri gerektiğini düşünüyorum'' dedi.