Küresel gıda fiyatları yıla düşüşle başladı

İRFAN DONAT

Küresel gıda fiyatları 2025'in ilk ayında düştü.

FAO Gıda Fiyat Endeksi, Ocak'ta aylık bazda yüzde 1.6 gerilerken, yıllık bazda yüzde 6,2 yükseldi.

Şeker, bitkisel yağlar ve et fiyat endekslerindeki düşüşler, süt ürünleri ve hububat fiyat endekslerindeki artışları fazlasıyla dengeledi.

FAO Tahıl Fiyat Endeksi, Ocak'ta aylık bazda yüzde 0,3 gibi yataya yakın bir artış gösterirken, yıllık bazda yüzde 6,9 geriledi. Buğday ihracat fiyatları Ocak ayında çok hafif bir düşüş gösterirken genel itibariyle stabil bir seyir izledi. Zayıf ithalat talebi fiyatlar üzerinde baskı yaratırken, Rusya Federasyonu'ndaki arz sıkışıklığı ve Avrupa Birliği, Rusya Federasyonu ve ABD'nin bazı bölgelerindeki belirsiz kış mahsulü koşulları fiyatlarda belirleyici oldu. Dünya mısır fiyatları Ocak'ta artarak son iki yıldır ilk kez bir yıl önceki seviyelerini aştı. Yukarı yönlü fiyat baskısı, mevsimsel olarak arzın kısıtlı olması, Arjantin'de ekimin bitmesiyle oluşan olumsuz koşullar, Brezilya'nın ana mahsulündeki (safrinha) yavaş ilerleme ve ABD'de revize edilen düşük mısır üretimi ve stok tahminlerinden kaynaklandı. Diğer iri taneli tahıllar arasında sorgum ve arpanın dünya fiyatları artarken, arpadaki artış sadece marjinal düzeyde kaldı. Bu arada, FAO Tüm Pirinç Fiyat Endeksi, ihraç edilebilir arzın bol olması ve ihracatçılar arasındaki rekabetin fiyatlar üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturmaya devam etmesiyle Ocak ayında yüzde 4,7 geriledi.

FAO Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi, Ocak'ta aylık bazda yüzde 5,6 düşerken, yıllık bazda yüzde 24,9 arttı. Düşüş temel olarak dünya palm ve kolza yağı fiyatlarındaki gerilemeden kaynaklanırken, soya ve ayçiçek yağı kotasyonları sabit kaldı. Yedi ay üst üste yükseldikten sonra uluslararası palm yağı fiyatları, büyük ölçüde talep kısıntısı nedeniyle son yılların en yüksek seviyelerinden gerilerken, kolza yağı fiyatları 2025'in başlarında ılımlı bir şekilde daraldı. Buna karşın, soya ve ayçiçek yağı kotasyonları sabit kaldı. Güney Amerika'nın soya fasulyesi üreticisi ülkelerindeki olumsuz hava koşullarına ilişkin endişeler ve güçlü küresel ithalat talebi fiyatları kısmen destekledi.