Roketsan'ın parçalarını üniversiteler "soğutacak"

Atat&uuml;rk &Uuml;niversitesi ve Bilkent &Uuml;niversitesi nin ortak &ccedil;alışması olan roket ve uzay par&ccedil;alarına seramik kaplamanın ROKETSAN tarafından f&uuml;ze sistemlerinde kullanım potansiyeline sahip olduğu ortaya konuldu.2014 Yılı Savunma Sanayi &Ouml;zel &Ouml;d&uuml;l&uuml; ne layık g&ouml;r&uuml;len F&uuml;ze Uygulamaları i&ccedil;in Aşınmaya Dayanıklı Nano Kaplama Geliştirilmesi adlı projeyle y&uuml;ksek sıcaklıkların etkisiyle ortaya &ccedil;ıkan aşınma problemlerini azaltmak &uuml;zere hava ve uzay ara&ccedil;ları olan roket ve t&uuml;rbin kanadında kullanılacak nanoyapılı fonksiyonel seramik-kompozit kaplama geliştirilerek ilgili taşıtların servis &ouml;mr&uuml; uzatılacak.&Ouml;rneğin bir roketin &ccedil;alışma s&uuml;resi y&uuml;z saat ise bunu seramik kaplamayla y&uuml;zde 20 veya 30 a kadar artırabildiklerini ifade eden Atat&uuml;rk &Uuml;niversitesi Fen Bilimleri Enstit&uuml;s&uuml; M&uuml;d&uuml;r&uuml; Prof. Dr. İhsan Efeoğlu, AA muhabirine yaptığı a&ccedil;ıklamada, par&ccedil;anın &ouml;mr&uuml;n&uuml; uzatmak i&ccedil;in sisteme katma değer y&uuml;klediklerini s&ouml;yledi.Y&uuml;zey Teknolojileri Ar-Ge Laboratuvarı nda 1997 yılında Savunma Sanayii M&uuml;steşarlığı nın desteğiyle kurulan sistemi, T&uuml;rkiye de ilk kullanan &uuml;niversite olduklarının altını &ccedil;izen Efeoğlu, a&ccedil;ıklamasında şu ifadelere yer verdi: Bu uygulamayı roketin kanadına yapıyoruz. &Ccedil;ok farklı t&uuml;rlerde, farklı ama&ccedil; ve hedeflerde roketler vardır. Bunun yanı sıra &ccedil;ok farklı enerji kaynakları kullanan roketler vardır. Biz onlardan bir ka&ccedil;ını se&ccedil;tik ve ortamdaki kanat gibi elemanlar &uuml;zerinde etkin olan termal etkisinin ortaya &ccedil;ıkardığı aşınmayı minimize etmek i&ccedil;in bir&ccedil;ok y&uuml;ksek sıcaklıklara diren&ccedil; g&ouml;steren t&uuml;rbin, roket kanadına kullanılmak &uuml;zere nanoyapılı-fonksiyonel seramik-kompozit yapıda kaplama geliştirerek sistem &uuml;zerinde iyileştirme yaptık.Bizim kullandığımız sistem, fiziksel buhar kaplama tekniği dedikleri fiziksel buhar kaplamanın daha spesifik olarak mağnetik alanda sı&ccedil;ratma tekniği. Bunun &ccedil;ok ciddi kendine ait &ouml;zellikleri var. Bu sistem kaplama materyalini bir hedeften alıp diğer hedefe g&ouml;nderdiğinizde &ccedil;ok y&uuml;ksek kinetik enerjilerle alıyorsunuz ve dif&uuml;zyon derecesini y&uuml;kseltiyorsunuz. Bu ikisini başardığınız anda bu filmin bu y&uuml;zeyde kalma s&uuml;resini uzatmış oluyorsunuz. B&ouml;ylelikle bu &uuml;r&uuml;n&uuml;n verimini ya da &ouml;mr&uuml;n&uuml; uzatmış oluyoruz. Temel ama&ccedil;larının aşırı sıcaklıktan kaynaklanan aşınmaları en aza indirmek olduğunu kaydeden Efeoğlu, Aşınma oranını sıfıra indirdim deme şansımız yok, &ouml;rneğin aşınma oranı y&uuml;zde 20 ise biz bunu y&uuml;zde 19 a &ccedil;ekmemiz demek bile katma değeri olarak &uuml;r&uuml;ne ciddi bir katkı sağlamış oluyoruz. Zaten yaptığımız AR-GE lerin temel amacı da bu, mevcudu iyileştirme y&ouml;n&uuml;nde dedi.T&uuml;rkiye nin 2023 vizyonu hedefin doğrultusunda geliştirdikleri sisteme benzer sistemlerin bir&ccedil;ok &uuml;niversite ve araştırma merkezlerinde de kullanılmaya başlandığını belirten Efeoğlu, T&uuml;rkiye nin bu konuda ciddi bir şekilde bilgi ve teknoloji &uuml;rettiğini aktardı.- Atat&uuml;rk &Uuml;niversitesi ne başarı &ouml;d&uuml;l&uuml; Sanayi Savunma M&uuml;steşarlığı tarafından finanse edilen ve 36 ay s&uuml;ren &ccedil;alışmalar sonrasında projelerinin ROKETSAN tarafından kabul g&ouml;rd&uuml;ğ&uuml;ne vurgu yapan Efeoğlu, ş&ouml;yle devam etti: Projemizin genel amacı &ouml;zellikle rokette bir kısım elemanların &ccedil;ok y&uuml;ksek sıcaklıklarda aşınma direncini arttırıcı nano yapıda kompozit ince film kaplama teknolojisinin geliştirilmesiydi. Bununla ilgili Bilkent &Uuml;niversitesiyle &ccedil;ok farklı sayıda ilgili &uuml;r&uuml;n &uuml;zerine kaplama geliştirdik. &Uuml;r&uuml;n &uuml;zerine karar verilen &ouml;rnek kaplamalar kaplandı daha sonra &uuml;r&uuml;n &uuml;zerindeki testleri de ROKETSAN kendi test &uuml;nitelerinde, ger&ccedil;ek sistemler &uuml;zerinde test etti. Sonu&ccedil; olarak projeyi b&uuml;y&uuml;k bir memnuniyetle ve başarıyla bitirdik. Bundan bir bu&ccedil;uk ay &ouml;nce Ankara da d&uuml;zenlenen bir toplantıyla Savunma Sanayi M&uuml;steşarlığımız, sayın savunma bakanımızın ve m&uuml;steşarımızın katılımıyla aynı anda T&uuml;rkiye Savunma Sanayi İhracat&ccedil;ıları Derneği nin de bir genel kurul sonrası yapılan &ouml;d&uuml;l t&ouml;reninde bir kısım savunma sekt&ouml;r&uuml;ne &ouml;d&uuml;ller verildi. Sekt&ouml;r destekli proje olarak da bizim projemize &ouml;zel bir &ouml;d&uuml;l verildi. Bu da bizi tabi ki ciddi bir şekilde gururlandırdı. Projemizden de g&uuml;zel sonu&ccedil;lar aldık, bu sonu&ccedil;ların ROKETSAN tarafından hedeflenen uygulamalar i&ccedil;in de kullanılabileceğini biliyoruz. Efeoğlu, ROKETSAN ın yanı sıra başka bir savunma sekt&ouml;r&uuml;yle de yeni projeler i&ccedil;in &ouml;n değerlendirme &ccedil;alışmalarının devam ettiğini s&ouml;yledi.

Roketsan'ın parçalarını üniversiteler "soğutacak"

Atatürk Üniversitesi ve Bilkent Üniversitesi'nin ortak çalışması olan roket ve uzay parçalarına seramik kaplamanın ROKETSAN tarafından füze sistemlerinde kullanım potansiyeline sahip olduğu ortaya konuldu

Öne Çıkanlar