Birleşik Arap Emirlikleri'nde Blokzincir Ekosistemi ve Uygulamalar

Pandemi ile &ouml;zellikle dijital d&ouml;n&uuml;ş&uuml;m&uuml;n &ouml;nemi &ouml;n plana &ccedil;ıktı. Online alışveriş, eğitimin dijitalleşmesi ile demokratikleşmesiyani ekonomik stat&uuml;den, yaştan daha bağımsız t&uuml;m kitlelere ulaştırılabilen bir hale d&ouml;n&uuml;ş&uuml;m&uuml; hızlanıyor mu, &ccedil;ok kişininadını daha &ouml;nce duymamışken bir anda b&uuml;t&uuml;n d&uuml;nyanın kullanmaya başladığı Zoom gibi uygulamalar iş yaşamımızı kalıcı şekilde değiştirecek mi, gibi sorular en &ccedil;ok konuşulan konular oldu. ABD&rsquo;de &ouml;zellikle teknoloji hisselerinden oluşan Nasdaq endeksi de verilen b&uuml;t&uuml;n kayıpları alıp &uuml;st&uuml;ne yeni rekorlar kırınca bende bu konu hakkında yazmaya karar verdim. İlk olarak da Blokzincir&rsquo;i ve kullanım alanlarını Birleşik Arap Emirlikleri penceresinden anlatmak istedim. Dubai&rsquo;ye gelenlerin dikkatini &ccedil;ekmiştir. İddialı hedefleri, ikonik binalari, en b&uuml;y&uuml;k, en uzun, ilk gibi sıfatları &ccedil;ok seviyorlar. Bizde hi&ccedil; limit yoktur diyorlar. En akıllı şehir Dubai olsun istiyorlar. Dubai&rsquo;nin &ouml;zelliği şirket gibi y&ouml;netilmesi. Vizyoner lider. Bol para ve az n&uuml;fus. Devlet her şeyde başı &ccedil;ekiyor. Hedef veriyor ve &ouml;zel sekt&ouml;r arkasında geliyor. Yaşam kalitesinde, mutlulukta d&uuml;nyanın 1 numarası olmak istiyorlar. Artificial intelligence (Yapay Zek&acirc;), Happiness (Mutluluk), Tolerance (Hoşg&ouml;r&uuml;) Bakanlıkları var. Dubai ekonomisi, turizm, ticaret, fuar, gayrimenkul, havacılık gibi farklı sekt&ouml;rlerle &ccedil;eşitlendirilmiş olmasına karşın Covid-19b&uuml;t&uuml;n bu sekt&ouml;rleri k&ouml;t&uuml; etkilediği i&ccedil;in Dubai ekonomisi de ciddi &ouml;l&ccedil;&uuml;de etkilendi. K&ouml;rfezde ekonomilerini her zorluğa karşınayakta tutabilecek bir kale olarak g&ouml;r&uuml;len Petrol de fiyatların d&uuml;şmesiyle, beklenen tampon g&ouml;revini yeterince yerine getiremedi. 900 bin expatin &uuml;lkeyi terk edeceği yazılıyor. Ekonomi şu anda k&ouml;t&uuml; olmasına rağmen devam eden bir şey var o da Blokzincir stratejisi. 2016 yılında 2020 Dubai blokzincir Stratjisi a&ccedil;ıklandı; hedeflerş&ouml;yleydi -H&uuml;k&ucirc;met etkinliğini artırmak -End&uuml;stri ve ekosistem oluşturmak -Liderlik; Blokzincir entelekt&uuml;el sermayesine merkez olmak -Tamamen Blokzincir ile işleyen ilk şehri yaratmak -Operasyonel maliyetleri azaltmak -Dijital g&uuml;venlik -Karar alma mekanizmalarına entegre etmek 2018 yılında da 2021 Emirliklerin Blokzincir Federal Stratejisi a&ccedil;ıklandı. Hedefler; - 2021&rsquo;de federal seviye h&uuml;k&ucirc;met işlemlerinin %50&rsquo;sini Blokzincir teknolojisi ile ger&ccedil;ekleştirmek - 12 Aralık 2021&rsquo;de Dubai&rsquo;de işlemleri %100 k&acirc;ğıtsız hale getirmek BAE h&uuml;k&ucirc;metinin Blokzincir kullanımı ile tasarruf beklediği alanlar ise ş&ouml;yle -11 Milyar dirhem (3 milyar dolar) işlemler ve dok&uuml;mantasyon -398 milyon dirhem (100 milyon dolar) yıllık basılan dok&uuml;man -Yıllık 77 milyon &ccedil;alışma saati 2020&rsquo;de Blockchain Deployment Toolkit (Blokzincir Uygulama Ara&ccedil; Kiti), yani kurumların Blokzincir uygulamaları i&ccedil;in yol g&ouml;steren alet &ccedil;antası a&ccedil;ıklandı. Blokzincir ekosistemini oluşturan kurumlar: Dubai Future Foundation (Dubai Gelecek Vakfı) Dubai Blockchain Centre (Dubai Blokzincir Merkezi), Area 2071 Dubai Future Academy (Dubai Gelecek Akademisi) Smart Dubai (Akıllı Dubai) Global Blockchain Council (K&uuml;resel Blokzincir Konseyi)40 H&uuml;k&ucirc;met kurumu 120 Blokzincir şirketi 200&rsquo;den fazla insiyatif D&uuml;nya Ekonomik Forumu 4. End&uuml;stri Devrimi Merkezi (Başkanı bir T&uuml;rk ; Murat S&ouml;nmez) ile BAE ortak bir &ccedil;alışma yaparak sonu&ccedil;larını a&ccedil;ıkladılar. &Ccedil;alışmada &ouml;zel ve kamu sekt&ouml;r&uuml;nde 100&rsquo;den fazla &ccedil;alışanla ve kurumla anket yaparak zorlukları ve başarı fakt&ouml;rleri belirlediler. Bunu &uuml;&ccedil; temel başlığa ayırdılar; kamu, &ouml;zel sekt&ouml;r ve servis sağlayıcılar. Kamuya g&ouml;re en b&uuml;y&uuml;k zorluk, gerekli paydaşları bir araya getirebilmek. &Ouml;zel sekt&ouml;re ve servis sağlayıcılara g&ouml;re ise d&uuml;zenleyici kurumlardan kaynaklanan belirsizlikler en temel sorunlar olarak &ouml;nplana &ccedil;ıktı. En &ccedil;ok dikkat &ccedil;eken zorluk, teknik zorluklar değil uygulamada karşılaşılan operasyonel ve yasal zorluklar oldu. Kurallara uyumu denetleyen b&ouml;l&uuml;mler, yeniliklere yeteri kadar a&ccedil;ık olamıyor, eski kafalı davranabiliyorlar ve merkezi y&ouml;netimi de değişikliğe ikna etmek kolay değil. H&uuml;k&ucirc;met i&ccedil;in eğitim daha zorken &ouml;zel sekt&ouml;r izin yasal uyum daha zor. Başarı fakt&ouml;rleri ş&ouml;yle, H&uuml;k&ucirc;met ve servis sağlayıcıları i&ccedil;in en değerli kullan alanını bulmak Kurumlar i&ccedil;in iyi tanımlanmış kapsam, beklenti, roller ve sorumluluklar oluşturmak 4 adet &ouml;zel sekt&ouml;rde, 3 adet kamuda Blokzincir uygulama &ouml;rnekleri bu raporda bahsedilmiş * DP World (Lojistik) - K&uuml;resel ticareti kolaylaştıran dijitalplatform oluşturmak* Emirates Airlines (Havayolu) - Sadakat programını zenginleştirmek 3- Emirates NBD (Banka) - &Ccedil;ek yolsuzluğunu QR kod kullanarak &ccedil;&ouml;zmek 4- Etisalat (Telekom) - Fatura finansmanı g&uuml;vence altına almak Kamu * Abu Dabi Dijital Otoritesi; G&uuml;venli veri değişimini desteklemek* Sağlık Bakanlığı; Organ bağışı s&uuml;recini iyileştirmek veg&uuml;venceye almak* Smart Dubai- &Ouml;deme mahsuplaşması ve takasını &ccedil;&ouml;zmek Bunun dışında BAE&rsquo;de &ccedil;ok farklı kullanım alanları şu andauygulanmakta; * E- KYC (Electronik &ndash; M&uuml;şterini tanı) * International remittance (Uluslararası havale) * Supply chain finance (Tedarik zinciri finansmanı) * Trade finance (Ticaret finansmanı) * Dubai Land Department (Dubai tapu kayıtları b&ouml;l&uuml;m&uuml;) * DEWA /Dubai elektrik ve su idaresi) * Digital currency BAE-S. Arabistan (Dijital para) * Blockchain wallet (Blokzincir c&uuml;zdanı) * Interblockchain (Blokzincirler arası işlemler * Digital art (Dijital sanat) * Energy and blockchain (Enerji ve Blokzincir) * Digital vasiye * Tıbbi kayıtları g&uuml;vence altına almak * Para transferini kolaylaştırmak * Araba &ouml;mr&uuml; boyunca t&uuml;m işlemleri kayıt altına almak * Noter hizmetler * Okul kayıtları, diplomalar &Ouml;zellikle Pandemi sonrası iki alana daha ilgi arttı: * Seyahat kayıtları* Sağlık kayıtları &Ouml;rnekleri &ccedil;oğaltmak m&uuml;mk&uuml;n ama ilk etapta bu uygulamaları hayatımızda &ccedil;ok hissetmiyoruz &ccedil;&uuml;nk&uuml; ilk uygulamalar şirketlerarasında B2B ger&ccedil;ekleşiyor. B2C yani t&uuml;ketici uygulamaları daha sonra hayatımıza girecek. Blokzincir i&ccedil;in Devrim diyenler var, sadece iş yapma yaklaşımında değişiklikler olacak diyenler de. Mevcut aşamayı internetin veya elektronik postanın ilk &ccedil;ıktığı zamanlara benzetenler var. O zamanlarda da &ldquo;tamam g&uuml;zel ama bunu kim kullanacak&rdquo; tartışmaları vardı. Şimdi ise hayatımızın değişmez par&ccedil;aları oldular. Blokzincir de g&ouml;r&uuml;nen o ki aynı s&uuml;re&ccedil;ten ge&ccedil;ecek ve hayatımızın bir par&ccedil;ası olacak. Hayatımızı nasıl değiştirdiğini belki de 5-10 yıl i&ccedil;erisinde hep birlikte g&ouml;receğiz. Kullanım alanları arttık&ccedil;a, yeni fikirler birbirini besleyecek ve değişim kendiliğinden gelecek. Blokzincir uygulamaları iş yapış şekillerimize, farklı bir k&uuml;lt&uuml;rel veya yeni bir felsefe ile bakmamızı gerektiriyor. Merkezi bir kontrol yerine topluma dağıtılmış demokratik bir kontrole dayalı bir sisteme ge&ccedil;işi sağlıyor. Bu da ekonomilerin dahademokratik y&ouml;netilmesine, merkezi sistemlerin olmadığı, zayıf olduğu veya dezavantajlı kesimleri dışladığı &uuml;lkelerde herkesinfinansal kaynaklara erişimine olanak sağlayabilir. Kim bilir belki de korumacılığın ve ticaret savaşlarının arttığı bu d&ouml;nemdedeğişim bu sefer teknolojinin ısrarı ve &ouml;nc&uuml;l&uuml;ğ&uuml;yle gelecek.

Birleşik Arap Emirlikleri'nde Blokzincir Ekosistemi ve Uygulamalar

Diğer Yazılar