Tarımda vizyon meselesi ve ithalat çıkmazı

T&uuml;rkiye, tarım a&ccedil;ısından tabir yerindeyse zenginlik i&ccedil;inde fakirlik &ccedil;eken bir &uuml;lke. Zenginiz &ccedil;&uuml;nk&uuml; sahip olduğumuz toprak, su, biyo&ccedil;eşitlilik ve gen kaynakları ile coğrafi ve iklimsel şartlar bize ciddi avantajlar sunuyor. Fakiriz &ccedil;&uuml;nk&uuml; bu avantajı iyi kullanmak konusunda hi&ccedil; de başarılı olduğumuz s&ouml;ylenemez. Tarımda, dağınık bir yapı, plansız ve bilin&ccedil;siz bir &uuml;retim ile g&uuml;n&uuml;birlik politikaların yarattığı sorunlar yumağıyla boğuşuyoruz. Kronik problemler yerli yerinde dururken her ge&ccedil;en g&uuml;n bunlara yenileri ekleniyor. &Uuml;retimi beceremiyoruz &ccedil;&uuml;nk&uuml; girdi maliyetlerinin y&uuml;ksek seyrinden dolayı pahalıya mal ediyoruz. &Uuml;rettiğimiz &uuml;r&uuml;nlerde de verim ve kalite sorunu var. Velev ki bir şekilde kaliteli &uuml;retim ger&ccedil;ekleştirdik, o zaman da pazarlama konusunda sorun yaşıyoruz. &Ccedil;&uuml;nk&uuml; rekabet edecek yapıda değiliz. İşte bu y&uuml;zden de tarımda ihracattan &ccedil;ok ithalatı konuşur hale geliyoruz. Artık tarımda bakış a&ccedil;ımızı topyek&uuml;n değiştirmemiz lazım. Yukarıda bahsettiğimiz zenginlik ler nedeniyle tarım, aslında mukayeseli avantaj sahibi olabileceğimiz &ccedil;ok &ouml;nemli bir alan. &Ccedil;&uuml;nk&uuml; T&uuml;rkiye de tarım, ithalata minimum ihtiyacı olup ihracat potansiyeli &ccedil;ok y&uuml;ksek bir sekt&ouml;r ama bug&uuml;n tam tersi bir tablo ile karşı karşıyayız. Cari a&ccedil;ık, enflasyon, işsizlik, b&uuml;y&uuml;me gibi kronik sorunların &ccedil;&ouml;z&uuml;m&uuml;nde tarımın &uuml;stlenebileceği rol &ccedil;ok fazla ama mevcut şartlarda tarım, t&uuml;m bu sorunların &uuml;zerinde bir y&uuml;k konumunda. Katma değer, Ar-Ge ve inovasyon ile T&uuml;rkiye tarımda marka laşabilir. Ama t&uuml;m bunların olabilmesi i&ccedil;in vizyon ve strateji şart Bug&uuml;n 79 milyonluk &uuml;lke n&uuml;fusunu, 3 milyon sığınmacıyı, 41 milyon turisti besleyen sekt&ouml;r&uuml;n g&uuml;nl&uuml;k politikalardan sıyrılıp, orta ve uzun vadeli politikalara ihtiyacı var. TARIMDA 2023 HEDEFLERİ GER&Ccedil;EK&Ccedil;İ Mİ? Bu arada, unutanlar i&ccedil;in hatırlatalım.. Bizim bir de 2023 hedeflerimiz var.. 2023 yılına geldiğimizde 85 milyonluk &uuml;lke n&uuml;fusu ve 50 milyon turist projeksiyonu s&ouml;z konusu. Peki 2023 e ne kadar hazırlıklıyız? Ya da soruyu ş&ouml;yle soralım: Mevcut şartlarda tarımda 2023 hedefleri ne kadar ger&ccedil;ek&ccedil;i? Şunun şurasında 7 yıl kaldı. Cumhuriyetin 100&rsquo;&uuml;nc&uuml; yılında T&uuml;rk &ccedil;ift&ccedil;isinin 150 milyar dolarlık tarım &uuml;r&uuml;nleri hasılasına ulaşması hedefi var. Bug&uuml;n tarımsal hasılamız 55 milyar dolar seviyesine takılı kalmış durumda. 2023 yılında 40 milyar dolarlık tarımsal &uuml;r&uuml;n ihracatı hedefimiz var. Bug&uuml;n 17 milyar dolar olan ihracat rakamını koruyabilmek i&ccedil;in &ccedil;aba sarfediyoruz. Hedefler ile ger&ccedil;ek birbiriyle uyuşmuyor. Tarımdan kopuşlar, kırsaldan kente g&ouml;&ccedil; gibi konular g&uuml;ndemden d&uuml;şm&uuml;yor. Bunun en basit kanıtlarından birisi, tersine g&ouml;&ccedil;&uuml; sağlamak adına verilen hibe ve destekler... 2023 hedeflerine tarımdaki yapısal sorunları &ccedil;&ouml;zmeden, plan yapmadan; inovasyonu, Ar-Ge yi, katma değeri ve verimliliği pas ge&ccedil;erek ulaşmamız m&uuml;mk&uuml;n m&uuml;? Tarım arazileri hızla azalırken, su kaynaklarımızı kirletilip, kuruturken ve tohum başta olmak &uuml;zere biyo&ccedil;eşitlilik a&ccedil;ısından her ge&ccedil;en g&uuml;n fakirleşirken tarımda geleceği d&uuml;zg&uuml;n kurgulayabilmek ger&ccedil;ek&ccedil;i mi? Gelişmiş ekonomiler tarım ve gıda i&ccedil;in gelecek 50-100 yılın projeksiyonunu yapıyor. Şimdiden iklim değişikliği riskini hesaplayarak tarımsal kaynakların korunmasına y&ouml;nelik stratejiler oluşturuyor, geleceğe y&ouml;nelik &uuml;retim deseni &uuml;zerinde kafa yoruyor. Biz ise g&uuml;nl&uuml;k sorunlar i&ccedil;inde adeta boğuluyoruz. Burada devlete olduğu kadar &uuml;retici, &ouml;zel sekt&ouml;r, devlet, STK ve &uuml;niversitelere de &ouml;nemli g&ouml;revler d&uuml;ş&uuml;yor. Her kesimin bir misyonu olmalı ve stratejiler bu misyon etrafında oluşturulmalı. Bu noktada kurum ve kuruluşların birbirini denetleyebilen bir i&ccedil; mekanizmaya ihtiyacı var. T&uuml;m bunların arkasında ise sağlam bir irade olmalı. Yoksa d&uuml;n ve bug&uuml;n olduğu gibi gelecekte de kısır d&ouml;ng&uuml; i&ccedil;inde aynı sorunları tartışır, ithalatı konuşmaya devam ederiz. Son bir not da kendimizle ilgili... Medya olarak bizim de tarıma bakışımız konusunda &ouml;zeleştiri yapmamız şart. Tarımın &ouml;nemini ne kadar kavradığımız konusunda medya başarılı bir sınav vermiyor. &Ccedil;&uuml;nk&uuml; konulara h&acirc;l&acirc; magazinsel boyutta yaklaşıyoruz. Tarım &uuml;r&uuml;nlerine y&ouml;nelik &ccedil;arşı, pazar haberi yapmaktan &ouml;teye ge&ccedil;emiyoruz. Tarım sekt&ouml;r&uuml;ndeki benzer hastalık medyada da var. Kısır d&ouml;ng&uuml; ve g&uuml;n&uuml; birlik bakış a&ccedil;ısıyla konuları saman aleviyle g&uuml;ndeme getirip sonrasında takibini yapmıyoruz. Sonucu tartışırken nedenlerini sorgulayıp, &ccedil;&ouml;z&uuml;m yollarını aramıyoruz. Sonu&ccedil; olarak, ortaya &ccedil;ıkan başarısızlıkta herkesin bir payı var. İrfan Donat Bloomberg HT Tarım Edit&ouml;r&uuml; idonat@bloomberght.com

Tarımda vizyon meselesi ve ithalat çıkmazı

Diğer Yazılar