Atatürk'ün tarım politikası

Bir &uuml;lke hayal edin... Balkan, &Ccedil;anakkale, Birinci D&uuml;nya ve İstiklal Savaşı&rsquo;ndan yorgun &ccedil;ıkmış... N&uuml;fusun y&uuml;zde 80 inden fazlası okuma yazma bilmiyor. 13 milyon n&uuml;fusun neredeyse y&uuml;zde 90 ı kırsalda yaşıyor. Elde yok, avu&ccedil;ta yok... Her şeyin kıt olduğu bir d&ouml;nemde &ccedil;ok olan tek şey Atat&uuml;rk &uuml;n bu millette g&ouml;rd&uuml;ğ&uuml; umut... Vefatının 78. yıld&ouml;n&uuml;m&uuml;nde saygı ve rahmetle andığımız Mustafa Kemal Atat&uuml;rk &uuml;n tarım politikalarını merak ettiniz mi? Akdeniz &Uuml;niversitesi Ziraat Fak&uuml;ltesi nin &ldquo;Atat&uuml;rk ve Tarım&rdquo; başlığı ile hazırladığı bilgileri sizlerle paylaşmak istiyoruz. &ldquo;Milli ekonominin temeli tarımdır&rdquo; diyen Mustafa Kemal Atat&uuml;rk &uuml;n tarıma bakış a&ccedil;ısı O nun ne kadar vizyon sahibi olduğunu kanıtlar nitelikte. İşte Atat&uuml;rk &uuml;n tarım hakkındaki d&uuml;ş&uuml;nceleri: &ldquo;Milli ekonominin temeli tarımdır. Bunun i&ccedil;indir ki tarımda kalkınmaya b&uuml;y&uuml;k &ouml;nem vermekteyiz. K&ouml;ylere kadar yayılacak programlı ve pratik &ccedil;alışmalar bu amaca yayılmayı kolaylaştıracaktır. Fakat bu &ccedil;ok &ouml;nemli işi isabetle amacına ulaştırabilmek i&ccedil;in ilk &ouml;nce ciddi et&uuml;tlere dayalı bir tarım politikası tespit etmek ve onun i&ccedil;in de her k&ouml;yl&uuml;n&uuml;n ve b&uuml;t&uuml;n vatandaşların kolayca kavrayabileceği ve severek tatbik edebileceği bir tarım rejimi kurmak lazımdır. Bu politika ve rejimde yer alabilecek başlıca &ouml;nemli noktalar şunlar olabilir: Bir defa, memlekette topraksız &ccedil;ift&ccedil;i bırakılmamalıdır. Bundan daha &ouml;nemli olanı ise bir &ccedil;ift&ccedil;i ailesini ge&ccedil;indirebilen toprağın hi&ccedil;bir sebep ve suretle b&ouml;l&uuml;nemez bir nitelikte olması, b&uuml;y&uuml;k &ccedil;ift&ccedil;i ve &ccedil;iftlik sahiplerinin işletebilecekleri arazi genişliği, arazinin bulunduğu memleket b&ouml;lgelerinin n&uuml;fus yoğunluğuna ve toprağın verim derecesine g&ouml;re sınırlandırılması lazımdır. K&uuml;&ccedil;&uuml;k, b&uuml;y&uuml;k b&uuml;t&uuml;n &ccedil;ift&ccedil;ilerin iş makinalarını artırmak, yenileştirmek ve korumak &ouml;nlemleri vakit ge&ccedil;irmeden alınmalıdır. Memleketi; iklim, su ve toprak verimi bakımından, tarım b&ouml;lgelerine ayırmak gerekir. Bu b&ouml;lgelerin her birinde, k&ouml;yl&uuml;lerin g&ouml;zleriyle g&ouml;rebilecekleri, &ccedil;alışmaları i&ccedil;in &ouml;rnek tutacakları verimli, modern pratik tarım merkezleri kurulmalıdır. Gerek mevcut olan ve gerekse de b&uuml;t&uuml;n memleket tarım b&ouml;lgeleri i&ccedil;in yeniden kurulacak tarım merkezlerinin kesintiye uğramadan tam verimli olarak faaliyetlerini, şimdiye kadar olduğu gibi devlet b&uuml;t&ccedil;esinden ağırlık vermeksizin kendi gelirleriyle kendi varlıklarının idaresini ve gelişmesini sağlayabilmeleri i&ccedil;in, b&uuml;t&uuml;n bu kurumlar birleştirilerek geniş bir işletme kurumu oluşturulmalıdır. Bir de başta buğday olmak &uuml;zere, b&uuml;t&uuml;n gıda ihtiya&ccedil;larımızla sanayimizin dayandığı &ccedil;eşitli hammaddeleri temin ve dış ticaretimizin esasını oluşturan &ccedil;eşitli &uuml;r&uuml;nlerimizin ayrı ayrı her birinde, miktarlarını artırmak, kalitesini y&uuml;kseltmek, &uuml;retim masraflarını azaltmak, hastalık ve d&uuml;şmanlarıyla uğraşmak i&ccedil;in gereken teknik ve yasal her &ouml;nlem zaman ge&ccedil;irilmeden alınmalıdır.&rdquo; İşte Atat&uuml;rk &uuml;n bu s&ouml;zleri bile bug&uuml;n tarımda yaşadığımız kronik sorunların &ccedil;&ouml;z&uuml;m&uuml; niteliğinde. Akdeniz &Uuml;niversitesi Ziraat Fak&uuml;ltesi nin &ldquo;Atat&uuml;rk ve Tarım&rdquo; başlığı ile hazırladığı bilgilerden yola &ccedil;ıkarak Cumhuriyet H&uuml;k&uuml;meti&rsquo;nin tarım ve &ccedil;ift&ccedil;inin iyileştirilmesi amacıyla kabul ettiği esaslara da bir g&ouml;z atalım:* K&ouml;yl&uuml;den ağır vergileri kaldırmak.* K&ouml;ye para ve kredi sağlamak.* K&ouml;yl&uuml;n&uuml;n &uuml;r&uuml;n&uuml;n&uuml; geliştirme ve koruma.* K&ouml;yl&uuml;n&uuml;n bilgi ve g&ouml;r&uuml;ş&uuml;n&uuml; y&uuml;kseltmek.* Toprağı olmayan &ccedil;ift&ccedil;ilere toprak dağıtmak. &ldquo;K&ouml;yl&uuml;ye &uuml;retim sermayesi sağlamak amacıyla uzun vadeli ve faizsiz krediler sağlanan Atat&uuml;rk d&ouml;neminde, &ccedil;ift&ccedil;i bu parayla &uuml;retim yapabilmek amacıyla gereksinimlerini ve eksiklerini tamamlama fırsatı buldu. Ziraat Bankası nın kredi şartları kolaylaştırılarak, k&ouml;yl&uuml;lere kredi verilmesi sağlandı. 1929 yılında Tarım Kredi Kooperatifleri kuruldu ve b&ouml;ylece &ccedil;ift&ccedil;ilere alternatif kredi bulma imkanı sağlandı. Tarımı geliştirme ve koruma adına da &ouml;nemli adımlar atıldı. K&ouml;yl&uuml;lere pulluk dağıtıldı. Trakt&ouml;r kullanan &ccedil;ift&ccedil;iler korundu. Zirai Donatım Kurumu, &ccedil;ift&ccedil;inin tarım aleti, makine ve kimyasal g&uuml;bre ihtiyacı sağladı. Halka parasız fidan verildi. Numune &ccedil;iftlikleri a&ccedil;ıldı. H&uuml;k&uuml;met, buğday fiyatını korumak i&ccedil;in gerekli g&ouml;rd&uuml;ğ&uuml; zaman Ziraat Bankası ve Toprak Mahsulleri Ofisi aracılığı ile buğday alım satış işlerini de &uuml;zerine aldı. Cumhuriyet d&ouml;neminde Ankara, Eskişehir, Erzurum ve Yeşilk&ouml;y&rsquo;de tohum ıslah istasyonları; Adana ve Nazilli&rsquo;de pamuk ıslah istasyonları; Adapazarı&rsquo;nda patates ve mısır ıslah istasyonu; Bursa, Antalya, Diyarbakır, Edirne ve Denizli&rsquo;de ipek b&ouml;cek&ccedil;iliği istasyonu, Kayseri&rsquo;de yonca istasyonu, Antalya&rsquo;da sıcak iklim nebatları ıslah istasyonu kuruldu. Tarım aletleri, makineleri ve ila&ccedil;larının satın alınarak halka tanıtılması amacıyla 1937 yılında Zirai Kombinalar İdaresi kuruldu. &Ccedil;ağdaş anlamda tarım eğitimi i&ccedil;in Atat&uuml;rk&rsquo;&uuml;n direktifiyle Ankara Ziraat Y&uuml;ksek Mektebi a&ccedil;ılırken, 1930 yılında İstanbul, Bursa, İzmir ve Adana&rsquo;da birer orta ziraat okulu a&ccedil;ıldı. A&ccedil;ılan enstit&uuml;ler gerek kuruluşu gerekse akademik faaliyetiyle tam bir Tarım &Uuml;niversitesi konumundaydı. Ziraat okulları ile diğer tarım kuruluşları teknik bilgileri &ccedil;ift&ccedil;ilere ulaştırmak ve teknik elemanlara yeni bilgiler vermek amacıyla kurslar a&ccedil;arak bu alandaki eksiklikleri gidermek i&ccedil;in &ouml;nemli aşamalar kaydetti. Cumhuriyet&rsquo;in ilk yıllarında, k&ouml;yl&uuml;n&uuml;n b&uuml;y&uuml;k bir kısmının topraksız olması, tarımsal &uuml;retimi olumsuz etkilemekteydi. D&ouml;nemin h&uuml;k&uuml;meti, k&ouml;yl&uuml;y&uuml; toprak sahibi yapmak i&ccedil;in bir &ccedil;ok kanunlar &ccedil;ıkardı. 1925&rsquo;de kabul edilen bir kanunla birlikte; devlete ait arazilerin, uygun bir arazi yoksa devlet tarafından arazi alınıp k&ouml;yl&uuml;ye dağıtılmasına başlandı. İlk on yılda k&ouml;yl&uuml;ye 1 milyon d&ouml;n&uuml;m&uuml; aşkın arazi dağıtıldı. Toprak sahibi olan k&ouml;yl&uuml;n&uuml;n toprak, tohumluk, tarım ara&ccedil;ları bor&ccedil;larının 20 yılda &ouml;denmesi sağlandı. İlk işletilen arazi, yeni yetiştirilmeye başlanan fidanlıklar, bağlar ve zeytinliklerden belirli bir s&uuml;re i&ccedil;in vergi alınmaması kuralı kabul edildi.&rdquo; Anlaşılacağı &uuml;zere Atat&uuml;rk tarım konusunda da bilimi &ouml;n plana koyuyor. Ar-Ge ye &ouml;nem veriyor. Hem &ccedil;ift&ccedil;i hem de gelecek nesiller a&ccedil;ısından eğitimi &ouml;n planda tutuyor. Kooperatifleşmeyi destekliyor. Bilin&ccedil;li, programlı bir tarım stratejisi izlerken başta toprak olmak &uuml;zere doğal kaynakları korumacı anlayışını da politikalarına yansıtıyor. Kısacası ger&ccedil;ek anlamda milli bir tarım politikası uyguluyor. Atat&uuml;rk &uuml;n, d&ouml;nemin zor şartları ve kısıtlı kaynaklara rağmen tarım sekt&ouml;r&uuml;ne y&ouml;nelik aldığı kararlar ve attığı adımlar tabiki bunlarla sınırlı değil. Ancak biz bir kısmına değinerek Atat&uuml;rk &uuml;n tarım konusundaki vizyonunu sizlerle paylaşmak istedik. Saygı, minnet, &ouml;zlem ve rahmetle anıyoruz. NOT: Yukarıda paylaşılan bilgiler, Akdeniz &Uuml;niversitesi Ziraat Fak&uuml;ltesi nin &ldquo;Atat&uuml;rk ve Tarım&rdquo; başlığı ile yayımladığı yazıdan alınmıştır. İrfan Donat Bloomberg HT Tarım Edit&ouml;r&uuml; idonat@bloomberght.com

Atatürk'ün tarım politikası

Diğer Yazılar