Tarımda rekabet gücümüz nasıl artar?

Boğazi&ccedil;i &Uuml;niversitesi tarım sekt&ouml;r&uuml; a&ccedil;ısından &ccedil;ok &ouml;nemli bir projeye imza attı. İnovasyon y&ouml;netimi ve inovasyon stratejisi, politikası ve modelleri &uuml;zerinde &ccedil;alışmalar y&uuml;r&uuml;ten &Uuml;niversite, Birleşik Krallık menşeli Prosperity Fund kapsamında bir yıl boyunca Agritech Projesi &uuml;zerinde &ccedil;alıştı. B&uuml;nyesinde ziraat fak&uuml;ltesi bulunmadığı halde elini taşın altına koyarak tarım sekt&ouml;r&uuml; adına katma değerli bir iş &ccedil;ıkarmaya &ccedil;alışan Boğazi&ccedil;i &Uuml;niversitesi nin &ccedil;alışmasını, ortaya koyduğu vizyon a&ccedil;ısından &ouml;nemsiyoruz. Yapılan &ccedil;alışmaların detayları ve proje sonunda ortaya &ccedil;ıkan sonu&ccedil;lara ge&ccedil;meden &ouml;nce projede yer alan isimleri tanıtmakta fayda var. Boğazi&ccedil;i &Uuml;niversitesi İnovasyon ve Rekabet Odaklı Kalkınma &Ccedil;alışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi b&uuml;nyesindeki tarım &ccedil;alışmaları, Ekonomi B&ouml;l&uuml;m&uuml; &Ouml;ğretim &Uuml;yesi Prof. Dr. G&ouml;khan &Ouml;zertan, Uluslararası Ticaret B&ouml;l&uuml;m&uuml; &Ouml;ğretim &Uuml;yeleri Prof. Dr. Arzu Tektaş ve Do&ccedil;. Dr. Aslı Deniz Helvacıoğlu tarafından y&uuml;r&uuml;t&uuml;ld&uuml;. Peki bu &ccedil;alışma ile ne hedeflendi? Gelin bu sorunun cevabını, &uuml;&ccedil; akademisyenin tespitlerinden yola &ccedil;ıkarak sizinle başlıklar halinde paylaşalım: - Tarım doğası gereği &ccedil;ok disiplinli, &ccedil;ok katmanlı. Gelişen teknolojiler ve yenilik&ccedil;i stratejiler ile geleneksel tarım, akıllı tarıma d&ouml;n&uuml;ş&uuml;yor. Bu d&ouml;n&uuml;ş&uuml;m&uuml; tamamlayan &uuml;lkelerde tarımda verimlilik ve s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilirlik artarken, s&ouml;z konusu d&ouml;n&uuml;ş&uuml;m tarım sekt&ouml;r&uuml;n&uuml;n refah seviyesinin y&uuml;kselmesinde etkili oluyor. Bu d&ouml;n&uuml;ş&uuml;m &uuml;r&uuml;n kalitesini geliştiriyor, t&uuml;keticinin daha kaliteli ve daha iyi fiyatlandırılmış &uuml;r&uuml;ne erişimini destekliyor. G&uuml;n&uuml;m&uuml;zde tarım, değer zincirindeki t&uuml;m oyuncuların akıllı tarıma katılmaları ile şekil değiştiriyor. T&uuml;rkiye de tarımının da bu yenilik&ccedil;i ivmeden hız alması i&ccedil;in &ccedil;alışmalar y&uuml;r&uuml;t&uuml;l&uuml;yor. - Agritech Projesi; tarım teknolojileri alanında kapasite geliştirme ve işbirliği ağı kurma hedefi ile T&uuml;rkiye de tarım &ccedil;alışmalarında yenilik&ccedil;i bir yaklaşımı g&uuml;ndeme getiriyor. Prof. Dr. G&ouml;khan &Ouml;zertan, T&uuml;rkiye&rsquo;nin coğrafi avantajı itibariyle yaklaşık 50 &uuml;r&uuml;nde d&uuml;nyanın en b&uuml;y&uuml;k 10 &uuml;reticisinden biri olduğunu belirterek, tarımda s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilirlik konusunun &uuml;zerine daha fazla eğilmek gerektiğine işaret ediyor. S&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilir tarım i&ccedil;in akıllı tarımı yoğun olarak uygulayan &uuml;lkeler arasında yer alan ABD, Avrupa &uuml;lkeleri ve Avustralya &ouml;rneklerinden yola &ccedil;ıkan Prof. Dr. &Ouml;zertan, T&uuml;rkiye&rsquo;de tarım teknolojisinin yaygınlaşmasına y&ouml;nelik sorunları; eğitim, arazi yapısı ve kooperatif&ccedil;ilik başlıkları altında değerlendiriyor. O y&uuml;zden, mevcut şartlarda pahalı olan hassas tarım uygulamalarının b&uuml;y&uuml;k &ouml;l&ccedil;ekli &ccedil;ift&ccedil;ilerden k&uuml;&ccedil;&uuml;k &ouml;l&ccedil;ekli aile &ccedil;ift&ccedil;ilerine iletilebilmesinin yolunun birlik ya da kooperatiflerden ge&ccedil;tiğine vurgu yapılıyor. Prof. Dr. Arzu Tektaş ise t&uuml;m bu &ccedil;er&ccedil;evede son d&ouml;nemde dillerden d&uuml;şmeyen inovasyon kelimesinin i&ccedil;eriğine dikkat &ccedil;ekerek, inovasyonu doğrutanımlamak ve yorumlamak gerektiğinin altını &ccedil;iziyor. Prof. Dr. Tektaş, &ldquo;İnovasyon, teknolojiyle sınırlı olmayıp yenilik&ccedil;i ve farklı bakış a&ccedil;ısı ve zihniyet geliştirmekle ilgilidir&rdquo; diyor. Tarım tedarik zincirinde ve &ouml;zellikle &uuml;reticilerde bu d&ouml;n&uuml;ş&uuml;m&uuml; ger&ccedil;ekleştirebilmenin tarıma b&uuml;y&uuml;k ivme kazandıracağını vurgulayan Prof. Dr. Tektaş&rsquo;a g&ouml;re T&uuml;rkiye de tarım sekt&ouml;r&uuml;n&uuml;n &ccedil;ıkış yolu b&uuml;t&uuml;nleşik, kapsayıcı, paydaşlar arasında etkileşimli, ortak bir ama&ccedil;la hareket eden, dinamik bir tedarik zinciri yaratmak ve bunu s&uuml;rd&uuml;rebilmekten ge&ccedil;iyor. Do&ccedil;. Dr. Aslı Deniz Helvacıoğlu ise tarımda disiplinlerarası &ccedil;alışmaların &ouml;zellikle inovasyon odaklı kalkınma modellerinde kendilerine &ccedil;ok y&ouml;nl&uuml; ve katma değeri y&uuml;ksek rekabet stratejileri geliştirme imkanı sağladığını belirtiyor. Proje kapsamında, tarımda teknoloji kullanımına y&ouml;nelik olarak kapasite geliştirilmesi ve değer zincirinde yer alan t&uuml;m paydaşların birbirleri ile etkin iletişim sağlamaları hedefleniyor. &Ouml;nceki g&uuml;n Boğazi&ccedil;i &Uuml;nivesitesi kampus&uuml;nde ger&ccedil;ekleştirilen Agritech Projesi Kapanış Konferansı nda bir yılda yapılan &ccedil;alışmalar ve sonu&ccedil;ları da ortaya kondu. &Ouml;nemli sunum ve konuşmaların yapıldığı konferansta &ouml;ne &ccedil;ıkanlar, kitap&ccedil;ık haline getirilse sekt&ouml;r a&ccedil;ısından &ouml;nemli bir kazanım olur. TARIMDA 4 ANA SORUN, 5 &Ccedil;&Ouml;Z&Uuml;M &Ouml;NERİSİ 1 yıldır s&uuml;ren projenin detayları ve konferansta konuşulan t&uuml;m i&ccedil;eriği burada aktarmak zor. O y&uuml;zden fazla detaya girmeden konferans sonunda &ouml;ne &ccedil;ıkan sorun ve &ccedil;&ouml;z&uuml;m &ouml;nerilerini de sizlerle maddeler halinde paylaşalım: Sorunlar: 1- Tarım işletmeleri k&uuml;&ccedil;&uuml;k, par&ccedil;alı ve &ouml;rg&uuml;ts&uuml;z. &Ccedil;ift&ccedil;inin finansal g&uuml;c&uuml; zayıf ve krediye erişimi zor. Tarım işletmeleri, girdileri ve teknolojiyi etkin ve yeterli şekilde kullanamıyor. 2- Girdilerde dışa bağımlılık s&ouml;z konusu. Hammadde fiyatlarındaki artışlar girdi fiyatlarına hızla yansıyor. Bazı girdilerde kalite problemi var. 3- İ&ccedil; piyasada &uuml;r&uuml;n pazarlanmasında standart yok. Lojistik altyapı ve kullanımı yetersiz. Değer zinciri &uuml;yeleri arasında işbirliği &ccedil;ok zayıf. Tarım politikaları b&uuml;t&uuml;nc&uuml;l değil. 4- Piyasayı analiz edecek veriler yetersiz, kurumsal analiz kapasitesi zayıf. Gelişmiş &uuml;lkelerdeki araştırma trendleri yeterli d&uuml;zeyde takip edilemiyor. Tarımda araştırma ve yenilik geliştirme kapasitesi zayıf. &Ccedil;&ouml;z&uuml;m &Ouml;nerileri: 1- Tarım işletmelerinde finansal destekler sağlanarak &ouml;l&ccedil;ekler b&uuml;y&uuml;t&uuml;lmeli. &Uuml;retici &ouml;rg&uuml;tlenmesi desteklenmeli. &Uuml;reticilerin finansmana erişimi kolaylaştırılmalı. 2- Tarım ve gıda piyasalarında fiyat istikrarını sağlamak i&ccedil;in İspanya modelinde olduğu gibi izleme-değerlendirme sistemi kurulmalı. 3- Tedarik zinciri &uuml;yeleri arasında işbirliği geliştirilmeli. &Ouml;zel sekt&ouml;r-kamu işbirliği, s&ouml;zleşmeli &uuml;retim, dikey entegrasyon gibi modeller yaygınlaştırılmalı. 4- Tarımsal destekleme politikaları, tedarik zincirinde işbirliğini g&uuml;&ccedil;lendirmede ara&ccedil; olarak kullanılmalı (Lisanslı depoculuk, lojistik, altyapı vs.) 5- Tarımsal &uuml;retimde g&uuml;breleme, ila&ccedil;lama, hasat, budama gibi teknik işlerin &uuml;retici &ouml;rg&uuml;tleri ve uzmanlaşmış firmalara yaptırılması tarımsal danışmanlık kapsamında desteklenmeli. İleri tarımsal teknolojiler bu sayede k&uuml;&ccedil;&uuml;k &uuml;reticiler tarafında da kullanılabilir. T&uuml;rkiye de tarım sekt&ouml;r&uuml;n&uuml;n rekabet g&uuml;c&uuml;, tarım teknolojilerine yapacağı yatırım ve bunu destekleyecek politika ve stratejiler ile artacaktır. Aksi takdirde verimli, kaliteli ve s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilir bir tarım ve gıda zincirinden bahsetmek zor. İrfan Donat Bloomberg HT Tarım Edit&ouml;r&uuml; idonat@bloomberght.com

Tarımda rekabet gücümüz nasıl artar?

Diğer Yazılar