İsrail tarımında start-up yaklaşımı

Tarım ve gıda alanında teknolojinin rol&uuml; ve etkisi her ge&ccedil;en g&uuml;n daha &ccedil;ok hissediliyor. Ve madem tarımda bug&uuml;n ile birlikte geleceği de konuşuyoruz, o zaman k&uuml;resel anlamda etrafta ne olup bittiğine de bakmak durumundayız. Tarım konusu a&ccedil;ıldığında genelde herkesin &ouml;rnek g&ouml;sterdiği ve konuştuğu &uuml;lkelerin başında İsrail geliyor. Toprak ve su kaynakları a&ccedil;ısından &ccedil;ok da uygun şartlara sahip olmayan İsrail, tarım teknolojilerine y&ouml;nelik start-up ve girişimciler a&ccedil;ısından m&uuml;kemmel bir iklime sahip. Kibbutz hareketinin kollektivist tarımsal anlayışıyla hareket eden İsrail in tarım teknoloji ekosisteminde adeta start-up r&uuml;zgarı esiyor. İsrailli sivil toplum &ouml;rg&uuml;t&uuml; Start-Up Nation Central a g&ouml;re bug&uuml;n İsrail de sadece tarım sekt&ouml;r&uuml; i&ccedil;in yenilikler &uuml;zerinde &ccedil;alışan 400 den fazla start-up mevcut. Tarım teknolojileri &uuml;zerine yoğunlaşan 400 &uuml; aşkın yeni girişimin her biri farklı alanlara odaklanmış durumda. Kuraklıkla m&uuml;cadele ve su verimliliği gibi geleceğin sıkıntılı alanlarına odaklanan start-up lar da var, tarımsal &uuml;retimde verimlilik ve atık konusu &uuml;zerinde &ccedil;alışan da. Bu y&ouml;n&uuml;yle İsrail i&ccedil;in Ortadoğu nun Silikon Vadisi dersek &ccedil;ok da yanlış olmaz. Hafta sonu okuduğumuz makaleler ve analizlerden yola &ccedil;ıkarak ne demek istediğimizi biraz daha a&ccedil;alım. Yenilik merkezi konumundaki &uuml;lkede tarım teknolojileri ile birlikte diğer sekt&ouml;rler arasında da ge&ccedil;işler ve bağlantılar s&ouml;z konusu. Mesela ATP Labs ve Agritask gibi bug&uuml;n tarım sekt&ouml;r&uuml; i&ccedil;in faaliyet g&ouml;steren şirketler, daha &ouml;nce askeri veri analizi ve sens&ouml;r teknolojisi alanında &ccedil;alışan iki farklı girişimci tarafında kurulmuş. Start-up lara olan yatırımcı ilgisi de az değil. 2017 başından bu yana 15 milyon dolara kadar yatırımcı desteği bulmuş start-up hikayeleri olduk&ccedil;a fazla sayıda. Rakam sizi yanıltmasın... Bir start-up i&ccedil;in 10-15 milyon dolar gibi bir kaynak bularak yatırımcı &ccedil;ekmek, bu işin geleceğine olan g&uuml;veninin ilk somut g&ouml;stergesi niteliğinde. Peki ulusal ve uluslararası yatırımcıların radarındaki start-up lar hangi alanlara odaklanıyor? İşte bir ka&ccedil; somut &ouml;rnek: Akıllı Tarım: &Ccedil;ift&ccedil;ilere, g&uuml;nl&uuml;k tarım konularında daha iyi karar vermelerine yardımcı olmak adına b&uuml;y&uuml;k veri ve tahminsel analitiği kullanan veri tabanlı teknolojiler sunuluyor. Bunlar arasında sulama, zararlı ile m&uuml;cadele, risk y&ouml;netimi gibi alanlar var. Bu konuda &ouml;rnek olarak da Taranis, Phythech, Cropx ve Prospera gibi şirketler &ouml;ne &ccedil;ıkıyor. Bitki Koruma: Mahsulleri zararlı ve hastalıklardan korumak i&ccedil;in kullanılan biyolojik veya kimyasal maddeler &uuml;zerinde &ccedil;alışan start-up lar dikkat &ccedil;ekiyor. Toksik olmayan ve &ccedil;evre dostu &uuml;retim modeli &uuml;zerinde yoğunlaşan şirketler arasında Biofeed ve EdenShield gibi start-up lar var. Mekanizasyon ve Robot Teknolojileri: Her t&uuml;r robotik, makine ve te&ccedil;hizatı &uuml;reten şirketler &ouml;ncelikli olarak tarımsal işleri otomatikleştirmek, mahsulleri hasat etmek ve sınıflandırmak i&ccedil;in kullanılıyor. Metomotion adlı şirket, seralar i&ccedil;in geliştirilmiş robotik sisteme bir &ouml;rnek olarak g&ouml;steriliyor. Sulama teknolojileri ve su y&ouml;netimi: İsrail, sınırlı su kaynaklarının da etkisiyle sulama y&ouml;netimi ve tekniği ile su verimliliği konusunda akla gelen ilk &uuml;lkeler arasında. Su depolama teknolojisi &uuml;zerine yoğunlaşan Neotop adlı şirket de bu alanda dikkat &ccedil;eken bir girişim. Emefcy şirketi ise enerji verimliliği y&uuml;ksek atıksu arıtımı konusunda &ouml;nemli bir start-up. Hasat Sonrası Teknolojiler: Tıpkı t&uuml;m d&uuml;nyada olduğu gibi T&uuml;rkiye de de sık sık konuştuğumuz kayıp ve atık konusuna y&ouml;nelik girişimler de var. Temel ama&ccedil;ları hasat s&uuml;reci ve sonrasındaki kayıpları &ccedil;eşitli y&ouml;ntemlerle (Depolama, ambalajlama, işleme ve iklim y&ouml;netimi teknolojileri) azaltmak. Amaizz ve Valentis Nanotech adlı start-up lar bu alandaki &ouml;rnekler. Tarladan Sofraya Modeli: T&uuml;rkiye de de dillerden d&uuml;şmeyen ama bir t&uuml;rl&uuml; &ccedil;&ouml;z&uuml;m bulunamayan aracı sorununu somut olarak &ccedil;&ouml;zmek &uuml;zere kafa yoran start-up lar da karşımıza &ccedil;ıkıyor. Tedarik zincirini kısaltmak ve basitleştirmek i&ccedil;in yeni iş modellerinden yararlanan şirketler, genellikle dijital platformlar &uuml;zerinde yoğunlaşıyor. Buna en g&uuml;zel &ouml;rnek olarak da gıda toptancılarıyla &uuml;reticileri birbirine bağlayan bir dijital ticaret platformu oluşturan Avenews-GT g&ouml;steriliyor. Atık teknolojileri: Tarımsal &uuml;retim kadar ortaya &ccedil;ıkan atığın nasıl değerlendirildiği de kritik &ouml;nemde. Bazı start-up lar hayvansal ve bitkisel &uuml;retimden ortaya &ccedil;ıkan atıkların y&ouml;netimi &uuml;zerine odaklanmış durumda. Atıkların &ccedil;evreye olan olumsuz etkisi minimize edilirken, biyoplastikten biyogaza kadar farklı alanlarda işlenmesi ve değerlendirilmesi &uuml;zerinde duruluyor. Aslında başlıklar bunlarla sınırlı değil... &Ccedil;iftlik hayvanlarının yetiştirilmesine y&ouml;nelik teknolojilerden su &uuml;r&uuml;nlerine, sera teknolojilerinden biyoteknolojiye kadar farklı başlıklar altında &ccedil;ok sayıda start-up var. NETAFİM İN %80 İ 1,5 MİLYAR DOLARA SATILDI &ldquo;Peki bundan sonrasında ne oluyor?&rdquo; diye sorabilirsiniz. Onun cevabı da ge&ccedil;en hafta yaşanan bir satın alma haberinde yatıyor. Bug&uuml;n d&uuml;nyanın &ouml;nde gelen damla ve mikro sulama sistemi şirketlerinden İsrail merkezli Netafim in y&uuml;zde 80 i Meksikalı Mexichem şirketi tarafından 1,5 milyar dolara satın alındı. D&uuml;n&uuml;n girişimleri ya da start-upları yarının milyarlarca dolarlık şirketleri haline gelebiliyor. Yeter ki bu start-up ların yetişeceği iklimi sağlayabilelim. Şu notu da d&uuml;şmekte fayda var: 2016 yılında İsrailli start-up lar 4,8 milyar dolarlık girişim fonu &ccedil;ekti. Potansiyeli idrak etmek adına yeterli bir rakam diye d&uuml;ş&uuml;n&uuml;yoruz. T&uuml;rkiye de buna benzer start-up ların &ccedil;ok az da olsa var olduğunu biliyoruz ancak yeterli olduğunu d&uuml;ş&uuml;nm&uuml;yoruz. Sonu&ccedil;ta tarımda sık sık konuştuğumuz maliyetlerden verime, kaliteden pazarlamaya kadar pek &ccedil;ok sorunun &ccedil;&ouml;z&uuml;m&uuml;nde tarım teknolojilerinin rol&uuml; artık yadsınamayacak &ouml;nemde. Konuya bu a&ccedil;ıdan bakmakta fayda var. İşte bu y&uuml;zden kısır d&ouml;ng&uuml; halindeki kronik sorunları g&uuml;ndeme getirmeye devam ederken biraz da etrafta neler olduğunu duyurmak istedik. İrfan Donat Bloomberg HT Tarım Edit&ouml;r&uuml; idonat@bloomberght.com

İsrail tarımında start-up yaklaşımı

Diğer Yazılar