Gemi hızla su alıyor, batıyoruz ey insanoğlu!

Davos&rsquo;un bu yılki ana g&uuml;ndem maddelerinin başında iklim ve &ccedil;evre geliyor. Yıllardır siyaset&ccedil;isinden iş d&uuml;nyasına kadar herkes bu konuda bir şeyler yapılması gerektiği &ccedil;ağrısında bulunuyor ama kimse ger&ccedil;ek anlamda bir şey yapmıyor. Yıllar boyunca &ldquo;Gelecekteki riskler&rdquo; diye kurulan c&uuml;mlelerin artık sonuna geldik. &Ccedil;&uuml;nk&uuml; o &ldquo;gelecek&rdquo; &ccedil;oktan geldi de ge&ccedil;iyor bile&hellip; Davos&rsquo;ta g&uuml;ndem oluşturan raporlarda &ldquo;D&uuml;nyanın en b&uuml;y&uuml;k 10 riskinin&rdquo; ilk beşinde &ccedil;evre ve iklimsel tehditler yer alıyor. Zurich Grubu&rsquo;nun &ldquo;2020 K&uuml;resel Risk Raporu&rdquo;nun sonu&ccedil;larına g&ouml;re d&uuml;nyayı tehdit eden 10 risk ş&ouml;yle sıralanıyor: 1 - Olağan&uuml;st&uuml; hava olayları 2 - İklim değişikliğinin iyileştirilmesi ve uyum &ccedil;abaları konusunda başarısızlık 3 - Biyo&ccedil;eşitlilik kaybı 4 - Doğal afetler 5 - İnsan yapımı &ccedil;evresel zararlar ve afetler 6 - Siber saldırılar 7 &ndash; Su krizi 8 - K&uuml;resel y&ouml;netim zaafları 9 - Bilgi altyapısının &ccedil;&ouml;kmesi 10 - Devletlerarası &ccedil;atışmalar D&uuml;nya Ekonomik Forumu&rsquo;nun PwC işbirliğiyle hazırladığı son raporda da benzer riskler &ouml;n plana &ccedil;ıkıyor. İnsanlık tarihinin son 50 yılına baktığımızda, insan n&uuml;fusu ikiye katlandı. K&uuml;resel ekonomi 4 kat b&uuml;y&uuml;d&uuml;. İnsanoğlu olarak hayattan beklentilerimiz arttı; hi&ccedil; olmadığı kadar fazla &uuml;rettik ve t&uuml;kettik. Bu a&ccedil;g&ouml;zl&uuml; ve doymak bilmez iştah sonucu &ccedil;evre ve iklim &uuml;zerinde de ağır bir fatura oluştu. İnsanoğlunun hırsı ve ihtirasının karasal alanda y&uuml;zde 75, denizlerde ise y&uuml;zde 66 oranında &ccedil;evre değişimine etkisi olduğu raporlarda dile getiriliyor. Ekosistem hem &ouml;l&ccedil;ek hem de koşullar a&ccedil;ısından y&uuml;zde 47 daraldı. D&uuml;nya Ekonomik Forumu&rsquo;nun yıllık olarak yayınladığı K&uuml;resel Risk Raporu&rsquo;nda son 5 yıldır, biyolojik &ccedil;eşitlilikte yaşanan kayıplara ve ekosistemdeki &ccedil;&ouml;k&uuml;şe zaten dikkat &ccedil;ekiliyordu. Ancak bu yıl ilk kez en b&uuml;y&uuml;k 5 k&uuml;resel risk bir kategoride yer alıyor. O da &ldquo;&ccedil;evre&rdquo;. Ve gelecek 10 yılın en b&uuml;y&uuml;k riski biyolojik &ccedil;eşitlilikte yaşanan kayıplar olarak g&ouml;steriliyor. &ldquo;Biyo&ccedil;eşitlilik ve Ekosistem &Uuml;zerine K&uuml;resel Değerlendirme Raporu&rdquo; riskleri 3 kategoride somut &ouml;rneklerle ortaya koymuş durumda. Karasal ekosisteme baktığımızda, son 50 yılda ormanlık alanların y&uuml;zde 32&rsquo;si hasara uğradı. Yine son 50 yılda sulak alanların y&uuml;zde 85&rsquo;inden fazlasında kayıplar yaşandı. D&uuml;nyadaki y&uuml;zey toprağının - ki toprağın en değerli kısmıdır ve oluşması y&uuml;z yıllar alır &ndash; &uuml;&ccedil;te biri bozuldu. Okyanus ekosistemine baktığımızda tablo &ccedil;ok farklı değil. Okyanusların y&uuml;zde 55&rsquo;lik kısmı end&uuml;striyel balık&ccedil;ılığın kontrol&uuml; altında. Balık stoklarının y&uuml;zde 33&rsquo;&uuml;n&uuml; aşırı avlıyoruz. D&uuml;nya mercan resif ekosisteminin y&uuml;zde 50&rsquo;si bozuldu. Mercan resifleri yok olduğunda karbon dengesinin bozulmasıyla sularda hi&ccedil;bir canlı kalmayacak. &Ouml;zetle, karasal ekosistemde Amazon Yağmur Ormanları ne ise okyanus ekosisteminde de Mercan Resifleri aynıdır. Bu arada Amazon Yağmur Ormanları demişken, uzmanlar Amazon Ormanlarının da geleceğinin felakete yakın olduğunu dile getiriyor. Uzmanların araştırmaları, yağmur ormanlarının 2021 yılından sonra kendini s&uuml;rd&uuml;rebilecek kadar yağmur &uuml;retmeyi bırakabileceğini g&ouml;steriyor. Bu da k&uuml;resel ısınmayı hızlandıracak ve G&uuml;ney Amerika daki havayı bozacak milyarlarca ton karbonunun atmosfere salınması anlamı taşıyor. Canlı t&uuml;rlerine dair ekosistemdeki tehdide g&ouml;z attığımızda ise tablo yine sarsıcı. Canlı t&uuml;rlerinin toplamının sadece on binde birini oluşturan insanların ekosisteme verdiği zarar dehşet verici. &Ouml;rnek mi? 1970&rsquo;lerden bu yana tatlı su t&uuml;rlerinin pop&uuml;lasyonu y&uuml;zde 83 azaldı. Son 10 yılda bilinen b&ouml;cek t&uuml;rlerinin y&uuml;zde 41 i yok oldu. 1970&rsquo;lerden bu yana omurgalı t&uuml;rlerin n&uuml;fusu y&uuml;zde 60 geriledi. Her anlamda yok ediyoruz. Son bir &ouml;rnek&hellip; D&uuml;nyanın en zengin biyolojik &ccedil;eşitliliğine sahip ekosistemlerinden biri olan &ldquo;tropik birincil ormanlarda&rdquo; her yıl 3 milyon hektardan fazla alanı kaybediyoruz. &Ouml;zetle gemi hızla her tarafından su alıyor! Hızla batıyoruz ey insanoğlu, uyan artık! İrfan Donat Bloomberg HT Tarım Edit&ouml;r&uuml; idonat@bloomberght.com

Gemi hızla su alıyor, batıyoruz ey insanoğlu!

Diğer Yazılar