Tarım ve Gıda Zirvesinden akılda kalanlar

Bloomberg HT olarak bu yıl d&ouml;rd&uuml;nc&uuml;s&uuml;n&uuml; d&uuml;zenlediğimiz Tarım ve Gıda Zirvesini pandemi dolayısıyla webinar şeklinde ger&ccedil;ekleştirdik. Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli ile yaptığımız &ouml;zel r&ouml;portajla başlayan zirve, 6 farklı oturum ile akşam saatlerine kadar s&uuml;rd&uuml;. Zirve sırasında ve sonrasında T&uuml;rkiye&rsquo;nin farklı b&ouml;lgelerinden gelen mesajlar kadar yurtdışındaki takip&ccedil;ilerimizden gelen e-mail ve mesajlar da d&uuml;zenlediğimiz programın etki alanı a&ccedil;ısından bize &ouml;nemli mesajlar verdi. Her zaman olduğu gibi &ldquo;s&ouml;z u&ccedil;ar, yazı kalır&rdquo; mantığından hareketle, zirvedeki t&uuml;m katılımcıların &ouml;ne &ccedil;ıkardığı başlıkları anekdotlar halinde sizlerle paylaşalım. T&uuml;rkiye İş Bankası ana sponsorluğunda &ouml;nceki g&uuml;n ger&ccedil;ekleştirilen zirvede, neredeyse her panelist tarım ve gıda sekt&ouml;r&uuml;n&uuml;n pandemi s&uuml;reciyle birlikte artan stratejik &ouml;nemine dikkat &ccedil;ekti. Artık her sekt&ouml;rle i&ccedil; i&ccedil;e ge&ccedil;miş bir yapıya b&uuml;r&uuml;nen tarım, gıda sanayi, perakende sekt&ouml;r&uuml;, turizm, lojistik, teknoloji/telekom&uuml;niskasyon ve finans sekt&ouml;r&uuml;ne kadar farklı sekt&ouml;rlerin radarında ve kapsamı alanında. Panelistler tarımın ekonomik faaliyetler i&ccedil;indeki ağırlığının da giderek arttığına vurgu yaparak sekt&ouml;re atfedilen &ouml;nemin sınırlarının da genişlediğinin altını &ccedil;izdi. Geleceğin sekt&ouml;rleri arasında o y&uuml;zden tarım ve gıda, ilk sıralarda yer alıyor. Hatta salgın d&ouml;neminde bir&ccedil;ok sekt&ouml;r&uuml;n &uuml;retime ara verdiği ya da kapasite kullanım oranını d&uuml;ş&uuml;rd&uuml;ğ&uuml; bir ortama dikkat &ccedil;eken panelistler, tarım ve gıda sekt&ouml;r&uuml;n&uuml;n kapasite artırarak &uuml;retimine devam etmesini gıda g&uuml;vencesi a&ccedil;ısından sekt&ouml;r&uuml;n kritik &ouml;nemine bağladı. TARIMDA AR-GE VE İNOVASYON Panellerde aldığımız notları da ş&ouml;yle &ouml;zetleyelim&hellip; Tarımda teknoloji kullanımı ve Ar-Ge &ccedil;alışmaları daha &ouml;n plana &ccedil;ıkmaya başladı. İnovasyon ve girişimcilik tarafındaki fırsatlar ve potansiyeller dile getirildi. Anladığımız kadarıyla tarım sekt&ouml;r&uuml;nde yenilik&ccedil;i projesi olan girişimleri bundan sonraki d&ouml;nemde daha sık duyacağız ve g&ouml;receğiz. Zira, artan riskler ve &ouml;ng&ouml;r&uuml;lemezliklere paralel olarak kırsaldaki &uuml;reticinin bu işi tek başına yapabilmesi &ccedil;ok daha zor hale geliyor. &Ccedil;ift&ccedil;inin teknolojik desteğe, bilgi ve veriye ihtiyacı var. Bunlar da artık tarımın temel girdileri arasında yer alıyor. Tarımda dijitalleşmenin artık bir tercih değil zorunluluk olduğu sekt&ouml;r temsilcileri tarafından ifade edilirken, &ccedil;ift&ccedil;ilerde teknoloji kullanımına y&ouml;nelik &ouml;nyargı olmadığının altı &ccedil;izildi. Ama burada şu notu da d&uuml;şmekte fayda var. Oturumlarda sekt&ouml;r paydaşları T&uuml;rkiye&rsquo;de belirli bir d&uuml;zeyde Ar-Ge &ccedil;alışmaları yapılmasına karşın bunun kırsaldaki &ccedil;ift&ccedil;iye aktarımı konusunda da sorunlar yaşandığına dikkat &ccedil;ekti. Burada da belki &ouml;ncelikle olarak maliyet ve &ouml;l&ccedil;ek sorunu karşımıza &ccedil;ıkıyor. İKLİM VE SİGORTA Tarımı s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilir kılmanın &ouml;nemine vurgu yapılan oturumlarda, k&uuml;resel iklim değişikliğinin tarım ve gıda sekt&ouml;r&uuml; &uuml;zerinde yarattığı baskıya dikkat &ccedil;ekildi. &Ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki d&ouml;nemde iklim değişikliği kaynaklı riskleri ve &ouml;ng&ouml;r&uuml;lezmezlik sorununu daha &ccedil;ok konuşacağız ve tartışacağız. Tarımsal &uuml;retimin sigorta kapsamında koruma altına alınmasının teşvik edilmesinin hayati &ouml;nemde olduğuna vurgu yapıldı. Zira, tarım zaten hali hazırda doğa koşullarına fazlasıyla bağımlı ve duyarlı bir sekt&ouml;r. Bundan sonraki d&ouml;nemde k&uuml;resel iklim değişikliğine y&ouml;nelik riskler ve belirsizlikler daha &ouml;n plana &ccedil;ıkacağı i&ccedil;in tarım sigortacılığı tarafında daha &ccedil;ok yol kat edileceği anlamı taşıyor. PANDEMİ D&Ouml;NEMİNİN &Ouml;ĞRETTİKLERİ &lsquo;Tarımın stratejik &ouml;nemi&rsquo;, &lsquo;kendi kendine yeterlilik&rsquo;, &lsquo;yerli &uuml;retim modeli&rsquo;, &lsquo;gıda g&uuml;vencesi ve g&uuml;venliği&rsquo; gibi konu başlıkları artık daha &ccedil;ok tartışılır oldu ve neredeyse her oturumda bu konulara dikkat &ccedil;ekildi. Tarladan sofraya gıda değer zincirinde konunun kayıp ve israf kısmı da tartışıldı. Fire ve kayıpları en aza indirmek i&ccedil;in yeni nesil teknolojilerin artık daha da yaygınlaştığı ve değer zincirinde teknolojik altyapı ve yatırımların &ouml;nemine dikkat &ccedil;ekildi. Fire ve israfın &ouml;nlenmesinde s&ouml;zleşmeli tarım uygulamalarının &ouml;nemi ve etkisi tartışıldı. S&ouml;zleşmeli &uuml;retim modelinin sağlıklı işlemesi i&ccedil;in yeni d&uuml;zenlemeler yapılması g&uuml;ndeme gelirken, tarım sekt&ouml;r&uuml; i&ccedil;in yeni iş modellerinin geliştirilmesi gerektiği vurgulandı. &Ouml;zellikle kaynak kullanımı ve verimlilik artışına odaklanılmasının &ouml;nemine değinildi. Rekabet&ccedil;i bir yapıda s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilir &uuml;retim anlayışının yeniden yorumlanmasına ihtiya&ccedil; duyulduğu ifade edildi. Bu işin temelinde &ccedil;ift&ccedil;i var ve tarımda devamlılığın istikrarlı şekilde sağlanması i&ccedil;in &ccedil;ift&ccedil;inin k&acirc;r etmesi gerektiği belirtildi. Zirveye katılan &ccedil;ift&ccedil;i temsilcileri ise &uuml;retim maliyetlerindeki artışa dikkat &ccedil;ekerek, mevcut s&uuml;re&ccedil;te &uuml;reticilerin &uuml;retimden kopmaya başladığı uyarısında bulundu. Desteklemelerin a&ccedil;ıklanma tarihi ve miktarına y&ouml;nelik sıkıntıların dile getirildiği oturumda, &uuml;r&uuml;nlerin değer fiyata satılamaması y&uuml;z&uuml;nden zarara uğrayan &ccedil;ift&ccedil;ilerin sorunlarına acilen &ccedil;&ouml;z&uuml;m bekledikleri kaydedildi. &Ouml;zellikle hasat zamanı uygulanan ithalat politikalarının &uuml;retimi sekteye uğrattığı ifade edilirken, arz fazlası &uuml;r&uuml;nlerdeki fiyat d&uuml;ş&uuml;ş&uuml;n&uuml;n &ouml;n&uuml;ne ge&ccedil;mek adına proaktif ihracat politikalarına ihitya&ccedil; duyulduğu vurgulandı. PAKDEMİRLİ R&Ouml;PORTAJINDA &Ouml;NE &Ccedil;IKAN NOTLAR Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli ile ger&ccedil;ekleştirdiğimiz &ouml;zel r&ouml;portajda sekt&ouml;r&uuml;n merak ettiği sorulara da yanıt aradık. Bakan Pakdemirli, hasadı başlayan pamuk ile ilgili fiyat ve destekleme primine dair, &ldquo;Pamuk tarafında da desteklerin bir miktar artırılması ve yeni destek paketinde bunun a&ccedil;ıklanmasına y&ouml;nelik bir &ccedil;alışma var. Pamuğu biraz daha fazla desteklememiz konusunda hemfikiriz. Sadece iş geriye b&uuml;t&ccedil;e i&ccedil;erinde parayı bulmak kalıyor&rdquo; dedi. Yine hasadı devam eden pancarın hala alım fiyatının a&ccedil;ıklanmadığını hatırlattığımız Bakan Pakdemirli, &ldquo;Pancarda biliyorsunuz ki ağırlıklı olarak &ouml;zel sekt&ouml;r var. Aşağı yukarı y&uuml;zde 20-25 T&uuml;rkŞeker&rsquo;in etkinliği var. T&uuml;rkŞeker de hali hazırda Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından y&ouml;netiliyor. 2 kurum bunun i&ccedil;in &ccedil;alışıyor burada gereği yapılır&rdquo; dedi. Bu sezon sal&ccedil;alık domates, kuru soğan ve patates &uuml;reticilerinin aşırı d&uuml;ş&uuml;k fiyatlar y&uuml;z&uuml;nden zarar ettiğini ve mağdur olduğunu hatırlattığımız Pakdemirli, &ldquo;&Ouml;zellikle k&uuml;&ccedil;&uuml;k &uuml;retici tarafından baktığınız zaman iş pazara ulaşımdan ge&ccedil;iyor. Bu kısmı halledersiniz geriye &ccedil;ok b&uuml;y&uuml;k bir problem kalmıyor&rdquo; dedi. &Ccedil;iğ s&uuml;t referans fiyatı ve yem maliyetine dair Bakan Pakdemirli, &ldquo;Ge&ccedil;en hafta Hazine ve Maliye Bakanımız ile bu konuyu konuştuk. Arkadaşlarımız bu konu &uuml;zerinde &ccedil;alışıyor. Tahmin ediyorum yakın bir zamanda bu konu da aydınlığa kavuşmuş olur&rdquo; dedi. Bu arada d&uuml;n de Pakdemirli, Twitter hesabından, &ldquo;Hazine ve Maliye Bakanımız Berat Albayrak ve Ticaret Bakanımız Ruhsar Pekcan ile ger&ccedil;ekleştirdiğimiz Gıda Komitesi Toplantımızda, hasat sonrası hububat gelişmelerini, salgın d&ouml;nemi tedbirlerimizi, gıda ve tarım &uuml;r&uuml;nleri fiyatlarını ve &ccedil;iğ s&uuml;t tavsiye fiyatlarını değerlendirdik&rdquo; a&ccedil;ıklamasında bulundu. Hala a&ccedil;ıklanmayan tarım desteklerini a&ccedil;ıklanma tarihinin neden geciktiğini ve ne zaman a&ccedil;ıklanacağını sorduğumuz Bakan Pakdemirli, &ldquo;Desteklemelerin a&ccedil;ıklanması biraz gecikti, bunun farkındayız ama unutmayalım ki hala bir pandemi d&ouml;nemi yaşıyoruz ve hala bir belirsizlik y&ouml;netiliyor. Bu belirsizlik y&ouml;netilirken de &ouml;zellikle &uuml;retici ve &ccedil;ift&ccedil;i lehine ek bir kazanım olacağına inandığımız zaman bir miktar daha gecikebiliyoruz. Maalesef ge&ccedil;en yıl da geciktik, bunun da farkındayız. Ama ge&ccedil;en sene gecikmenin karşılığında &ccedil;ok ciddi bir tarımsal destek b&uuml;t&ccedil;esinde artış yakaladık. Bu konuda hala kurumlar arası g&ouml;r&uuml;şmelerimiz s&uuml;r&uuml;yor&rdquo; yorumunda bulundu. 2022 ve sonrasında ise hedeflerinin desteklemelerin Şubat-Mart gibi a&ccedil;ıklanması olduğunu ifade eden Pakdemirli, &ldquo;Gecikmeler durumunda desteklerin ekim ve dikim politikasına ve ye tercihlerine katkı sağlaması konusunda soru işaretleri ortaya &ccedil;ıkabiliyor. Y&ouml;nlendirici destek olması i&ccedil;in yılın ilk aylarında bunları a&ccedil;ıklamakta fayda var. Desteklerde aile işletmeleri y&ouml;n&uuml;nde birka&ccedil; iyileştirme planlıyoruz. Bunların hepsi bize verilecek b&uuml;t&ccedil;e ile de direkt ilintili&rdquo; a&ccedil;ıklamasında bulundu. MECLİS&rsquo;TE G&Uuml;NDEME GELECEK OLAN TARIM VE GIDA KONULARI Bakan Pakdemirli, Meclis&rsquo;te yeni d&ouml;nemde g&uuml;ndeme gelecek tarım ve gıda başlıklarını da sıraladı ve şunları s&ouml;yledi: &ldquo;Yasalar ama&ccedil; değil ara&ccedil;tır. S&ouml;zleşmeli &uuml;retimle ilgili bir yasa tasarımız var ama s&ouml;zleşmeliden &ouml;nce dijital tarım pazarını oluşturduk ki bu kendi kendini reg&uuml;le edecek, alıcı ve satıcının birbirini puanlayacağı, ekosistemini kendi kendine oluşturacağı bir alan haline getirdik. Yani kredisi y&uuml;ksek alıcılarla kredisi y&uuml;ksek satıcıların bir araya geldiği yer. S&ouml;zleşmeli &uuml;retim hızla sonu&ccedil;landırılması gereken bir alışveriştir. T&uuml;ketici mahkemeleri gibi bir yapıyı hedefledik. Meclis in a&ccedil;ılması ile birlikte bu konuyu da konuşacağız. Bununla birlikte taklit ve tağşişle birlikte caydırıcılığın, hapis ve para cezasının artırılması var. Bakanlığımızın şeker piyasasını d&uuml;zenleme denetleme faaliyetlerindeki etkisinin artırılması var. Yerli t&uuml;t&uuml;n oranının y&uuml;zde 30&rsquo;a &ccedil;ıkartılması y&ouml;n&uuml;nde yasa d&uuml;zenlemesi olacak. Yerli t&uuml;t&uuml;n teşvik edilecek. Tarım arazilerinin muhafazası ve etkin kullanımına y&ouml;nelik bazı d&uuml;zenlemeler olacak. Modern ormancılık uygulamalarının gelişmesi ve biyo&ccedil;eşitliliğin daha etkin korunması konuları &ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki d&ouml;nemin g&uuml;ndem maddeleri. Meclis e su yasa tasarısını getirmeye de planlıyoruz. Su odaklı bir &uuml;retim modelini benimsememiz lazım. &Ccedil;ok su t&uuml;keten bitkilerden az t&uuml;ketenlere ge&ccedil;memiz gerekiyor. Sulamada iki ev &ouml;devimiz var. Yeni yatırımlar yapmamız gerekiyor. Yaklaşık 2 milyon hektar alanı daha sulamaya a&ccedil;mayı hedefliyoruz. Mevcut sulama yatırımlarının da rehabilite edilmesi gerekiyor. Vahşi sulamadan kapalı sulamaya ge&ccedil;memiz lazım. Burada da aşağı yukarı y&uuml;zde 30&rsquo;lar seviyesine geldik. Bizi bu konularda b&uuml;y&uuml;k bir yatırım ve ev &ouml;devi bekliyor.&rdquo; Tarım ve Gıda Zirvesinde &ouml;ne &ccedil;ıkan notlar bu şekilde&hellip; Tarım ve gıda sekt&ouml;r&uuml;n&uuml; g&uuml;ndemde tutmaya ve sekt&ouml;r&uuml;n sesi olmaya devam edeceğiz. NOT: Tarım ve Gıda Zirvesinin tamamı Cumartesi g&uuml;n&uuml; sabahtan itibaren Bloomberg HT ekranlarında yayınlanacak. İrfan Donat Bloomberg HT Tarım Edit&ouml;r&uuml; idonat@bloomberght.com

Tarım ve Gıda Zirvesinden akılda kalanlar

Diğer Yazılar