Ne olacak bu hayvancılığın hali?

Hem s&uuml;t hem de kırmızı et piyasasındaki kronik sorunlar artık t&uuml;m sekt&ouml;r temsilcilerini a&ccedil;ıklama yapmaya zorluyor. Bı&ccedil;ak kemiğe &ccedil;oktan dayanmış... Artan girdi maliyetlerine karşın sabit kalan ve hatta gerileyen &uuml;retici fiyatları sekt&ouml;r&uuml; &ccedil;ıkmaza sokmuş durumda. Enflasyonu artırır gerek&ccedil;esiyle baskılanan &uuml;retici fiyatları, &ccedil;ift&ccedil;ileri &uuml;retimden kopma noktasına getirdi. Kısa vadede gıda enflasyonunu baskılamak adına &uuml;retici aleyhine alınan kararların, orta ve uzun vadede &ccedil;ok daha y&uuml;ksek bir enflasyon ve cari a&ccedil;ıkla karşımıza &ccedil;ıktığını daha &ouml;nceki yıllardan hatırlıyoruz. Sekt&ouml;r, adeta freni kopmuş şekilde yokuş aşağı ilerlerken sekt&ouml;r temsilcilerinden ge&ccedil; de olsa, yazılı da olsa a&ccedil;ıklamalar gelmeye devam ediyor. Ulusal Kırmızı Et Konseyi nin (UKON) resmi internet sitesinde Y&ouml;netim Kurulu Başkanı Ahmet Hacıince imzasıyla Sekt&ouml;r&uuml;n Rotası başlıklı bir yazı yayınlandı. S&uuml;t sığırcılığı ve besiciliğin et ve tırnak gibi olduğuna vurgu yapılan yazıda, &uuml;retimden kopan &ccedil;ift&ccedil;ilere, kesime giden ana&ccedil; hayvanlara ve sekt&ouml;r&uuml;n &ouml;n&uuml;m&uuml;zdeki d&ouml;nemde alacağı yara ve ekonomide yaratacağı olası hasara da dikkat &ccedil;ekiliyor. UKON Başkanı Ahmet Hacıince imzasıyla yayınlanan yazı ş&ouml;yle: Bug&uuml;n hayvancılık sekt&ouml;r&uuml;nde &ccedil;ok dolaşan bir c&uuml;mle kalıbı var. Ne olacakla başlayan soru kalıbı. Besicilerimiz, Ne olacak bu karkas et fiyatlarının hali? derken s&uuml;t &uuml;reticileri de Ne olacak bu &ccedil;iğ s&uuml;t fiyatlarının hali? demekte. Yine her iki kesimin de ortak deyişi olan Ne olacak bu yem fiyatlarının hali? c&uuml;mlesi de en &ccedil;ok kullanılanlar arasında. Bunun yanında t&uuml;keten de soruyor Ne olacak hayvansal &uuml;r&uuml;nlerin el yakan pahalılığı nedeniyle bizim halimiz? Biz de başka t&uuml;rl&uuml; soralım Ger&ccedil;ekten ne olacak bu piyasanın hali? . &Uuml;retici ahırında &Uuml;r&uuml;n&uuml;m maliyetinin altında gidiyor, zarar ediyorum, bu gidişle batacağım diye ağlıyorsa ve t&uuml;ketici de market rafının &ouml;n&uuml;nde &uuml;r&uuml;nlerin pahalılığı nedeniyle alamadığı i&ccedil;in ağlıyor ise sekt&ouml;rde yanlış giden bir şeylerin varlığından s&ouml;z etmek gerekir. KIRMIZI ETİN İSTİKRARI S&Uuml;T&Uuml;N İSTİKRARINA BAĞLI Konseyimizin sorumluluk alanı kırmızı et olsa da s&uuml;t sekt&ouml;r&uuml;ndeki olumsuzların et sekt&ouml;r&uuml;ne yansıma &ouml;zelliğinin bulunması nedeniyle, et ile ilgili konular ele alınırken, s&uuml;t sekt&ouml;r&uuml;ndeki gelişmelerle birlikte değerlendirilmelidir. İki sekt&ouml;r arasındaki bağlantı, s&uuml;t&uuml;n para etmediği d&ouml;nemlerde kesime giden dişi hayvan sayısında artışın yaşanması, &ouml;zelikle de et fiyatlarının y&uuml;ksek olduğu d&ouml;nemlerde dişi kesim oranının aşırı şekilde y&uuml;kselmesi şeklindedir. Bu da beslenmiş erkek hayvanların değerinin d&uuml;şmesine neden olmaktadır. Diğer bir bağlantı ise kesime giden dişilerin birer yavru fabrikası olması hasebiyle besi materyalinde yetersizlik olarak et sekt&ouml;r&uuml;ne maliyet artırıcı fakt&ouml;r olarak yansımasıdır. Şunu a&ccedil;ık&ccedil;a s&ouml;yleyebiliriz ki &ldquo;S&Uuml;T&Uuml; KALDIRMADAN ETİ AYAKTA TUTAMAYIZ&rdquo;. Bizim bug&uuml;n i&ccedil;in endişe duyduğumuz hususlardan biri şu an i&ccedil;in s&uuml;t fiyatlarının &uuml;reticiler tarafından tatminkar olmamasına ve s&uuml;rd&uuml;r&uuml;lebilirliğinin ortadan kalkmasına bağlı olarak dişi hayvanların normalin &uuml;zerinde bir oranla kesime sevk edilmesidir. Bu konuya &ouml;zellikle ilgili ve yetkili makamların dikkatini &ccedil;ekmek istiyoruz. NE OLACAK BU KARKAS ET FİYATLARININ HALİ? Sığır besicilerimizin Ne olacak bu karkas et fiyatlarının hali? sorusuna gelelim. &Ouml;nce durum nedir diye bakacak olursak, besicilerimiz, maliyetinin y&uuml;zde 5-10 altında fiyatla bile &uuml;r&uuml;nlerini satmakta zorlanıyor. Besicilerimiz, emeklerine mi yansınlar, bir yılı aşkın s&uuml;redir bağladıkları paralarına mı yansınlar, ellerindeki malı satsalar bile aynı sayıda malı yerine koyamayacaklarına mı yansınlar ya da omuzlarına binen ağır banka faizine mi yansınlar, bilinmez ama şu belirsizliğin sonunda onların el elde baş başta kalmaya bile razı olduklarını g&ouml;r&uuml;yoruz. Ha bug&uuml;n ha yarın fiyatlar artar belki diye hayvanlarını 15 ay beside tutan besicilerimize rastlıyoruz. Sosyal medyada Et ve S&uuml;t Kurumu nun (ESK) y&uuml;ksek fiyat a&ccedil;ıklayarak hızlı alım yapacağı y&ouml;n&uuml;ndeki şehir efsanelerini ve bunu da inanarak paylaşımda bulunanları g&ouml;r&uuml;nce, besicilerimizin nasıl bir a&ccedil;maza girdiğini ve sadece duymak istediklerine odaklandığını g&ouml;rmekteyiz. Halen &uuml;lke olarak bir miktar ithalata gereksinim duyulurken bu cephedeki soruna duyarsız kalınması halinde bu ihmal, kısa bir s&uuml;re sonra daha b&uuml;y&uuml;k bir ithalat faturasının masamıza konmasına sebep olacaktır. Bilmeyenlerin nasıl olacak bu? sorusunu cevaplamak i&ccedil;in uzun uzun anlatmayalım, anahtar kelimeleri verelim ge&ccedil;elim (&Uuml;retimden &ccedil;ekilme-arz yetersizliği- perakende fiyat artışları-enflasyon sepeti-t&uuml;keticinin korunması-m&uuml;dahale ve kabarık et ithalatı). Durum bu... Sorunu dile getirmek ve durumu tespit etmekle kalmak gibi bir d&uuml;ş&uuml;ncemiz yok elbette. Konsey olarak bu g&uuml;ne kadar şu durumların yaşanmaması i&ccedil;in alınması gerekli tedbirleri dile getirdik ve uygulamaya konması i&ccedil;in de gerekli mevzuat değişikliği &ccedil;alışmalarını da yaparak ilgili bakanlığımıza yazılı olarak sunduk. Bunların başında kesimlerde KESİM STANDARDI nın ve KARKAS SINIFLANDIRMASI nın bir an &ouml;nce uygulamaya konulması gelmektedir. Bunun yanında konseyimizin sekt&ouml;re katkısı y&ouml;n&uuml;nden etkinliğinin arttırılması i&ccedil;in de mevzuat değişikliği tasarısı oluşturduk ve sunduk. Tabii bunun yanında sekt&ouml;rle ilgili konular hakkındaki şik&acirc;yetlerimizi, g&ouml;r&uuml;şlerimizi ve &ouml;nerilerimizi ilgili makamlara s&uuml;rekli olarak iletmekteyiz. &Uuml;midimizi kaybetmedik sadece her şeyin zamanında ve kararınca yapılmasını arzu ediyoruz. Şu an yine aynı noktaya geldik, besicimizi batırmayalım diyoruz. &Ouml;nerimiz, kararınca bir m&uuml;dahalenin yapılması. Bu &ccedil;&ouml;z&uuml;m m&uuml;? Hayır. Bu &ccedil;&ouml;z&uuml;m değil ancak bug&uuml;n i&ccedil;in idame bir tedbir olarak gerekli. Bu yıl ger&ccedil;ekleştirilen Tarım Şurasında belirtilen t&uuml;m &ouml;neriler hayvancılığımız i&ccedil;in iyi bir yol haritası olabilecek niteliktedir. Şura raporunda yer alan t&uuml;m &ouml;nerilerin bir an &ouml;nce ulusal politikaya d&ouml;n&uuml;şt&uuml;r&uuml;lmesi en b&uuml;y&uuml;k temennimiz olmakla birlikte, &ouml;zellikle kısa vadede, mutlak surette besi materyalinin yurt i&ccedil;inden temini i&ccedil;in gerekli iyileştirici &ccedil;alışmaların uygulamaya konulması ve ısrarla takip edilmesi, yukarıda bahsettiğimiz &uuml;zere kaliteli et &uuml;retimine y&ouml;neltici sistemlerin uygulamaya konulması, sekt&ouml;rel &ouml;rg&uuml;tlenmelerin sorumluluk alanlarının sınırları iyi &ccedil;izilmiş bir şekilde &uuml;retim ve temsil y&ouml;n&uuml;nden etkin kılınması, yem fiyatlarındaki kontrols&uuml;zl&uuml;ğ&uuml;n kaldırılması gibi konularda adımlar atılmasını istiyoruz. Sekt&ouml;rdeki değerli &uuml;reticilerimizin emeklerinin karşılığını alması, t&uuml;keticilerimizin sağlıklı ve g&uuml;venilir &uuml;r&uuml;nlere uygun fiyatla ulaşması, bu işlerin sorumluluğunu omuzlarında taşıyan kamu yetkililerinin artlarından dua ettirmeleri ve biz sivil toplum kuruluşlarının da g&ouml;revimizi hakkıyla yerine getirebilmesi temennilerimizle, sağlıcakla kalın. A&ccedil;ıklamalar bu şekilde... Ahmet Hacıince, sorunları yinelemiş, bug&uuml;n gelinen noktayı &ouml;zetleyerek yazılı olarak yeniden g&uuml;ndeme getirmiş. Ama daha &ouml;nce de benzer şekilde g&uuml;ndeme taşınan bu uyarıların bug&uuml;ne kadar &ccedil;ok da dikkate alınmadığına şahidiz. Şahsi g&ouml;r&uuml;ş&uuml;m&uuml;z, tarım tarafında &uuml;reticileri temsil eden sekt&ouml;r liderlerinin &ccedil;ok fazla denge g&ouml;zetme anlayışıyla yaptıkları a&ccedil;ıklamaların pek bir etkisi ve kıymeti olmuyor. Aman bunu kızdırmayalım , aman şunu k&uuml;st&uuml;rmeyelim , aman onu incitmeyelim yaklaşımı ve politikasıyla bug&uuml;n geldiğimiz nokta ortada. Doğruları s&ouml;ylerken ve yapıcı eleştirilerde bulunurken ama, fakat ve lakin kelimelerini bir kenara bırakma vakti geldi de ge&ccedil;iyor. Bakalım bundan sonra bir şey değişecek mi? Hep birlikte g&ouml;receğiz. İrfan Donat Bloomberg HT Tarım Edit&ouml;r&uuml; idonat@bloomberght.com

Ne olacak bu hayvancılığın hali?

Diğer Yazılar